Batacaklar listesine Güney Kıbrıs da girdi

Kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s’un (S&P), Kıbrıs Rum Kesimi’nin notunu bir basamak düşürmesinin ardından piyasalarda, Yunanistan, İrlanda, Portekiz ve İspanya’dan sonra sırada Güney Kıbrıs’ın olduğu tartışmaları başladı. Güney Kıbrıs’ın en büyük sorunu, 2011’de milli gelirin yüzde 7’sine ulaşması beklenen bütçe açığı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor’s’un (S&P), Kıbrıs Rum Kesimi’nin “A+“ olan kredi notunu, geçtiğimiz hafta “A”ya indirmesi, uluslararası piyasalarda Yunanistan, İrlanda, Portekiz ve İspanya’dan sonra sırada Kıbrıs Rum Kesimi’nin olduğu tartışmalarının başlamasına neden oldu. Ekonomistler, Euro Bölgesi’ne üye küçük ada devletinin, Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’nın (GSYH) yüzde 6’sı düzeyinde bulunan bütçe açığını kapatmak için sert tedbirler almaması durumunda, Yunanistan ve İrlanda gibi Avrupa Birliği ve Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) yardım talebinde bulunmak zorunda kalabileceği uyarısında bulunuyor.

Ekonomi uzmanı Costas Apostolides, AFP’ye yaptığı açıklamada, şu anda Kıbrıs Rum Kesimiyle Yunanistan ve İrlanda arasında kıyas yapmaya gerek olmadığını belirterek, Yunanistan’ın borçlanma kapasitesini aştığını, İrlanda’nın ise bankacılık sisteminin çöktüğünü ifade etti.
Apostolides, söz konusu ülkelerde bulunan sorunların Kıbrıs Rum Kesimi’nde olmadığını vurgulayarak, ülkede, ABD’deki gibi tasarrufu olmadan yüksek borçlara sahip insanların bulunmadığını kaydetti.

Bütçe açığı korkutuyor

IMF’nin üst düzey yetkililerinden Age Bakker da Kıbrıs Rum Kesimi’nin bütçe açığını engellemek için alacağı sert tedbirlerle listede yer alacak bir sonraki ülke olmaktan kaçınabileceğini belirterek, bankacılık sektörünün güçlü bir konumda bulunduğunu, ülkenin yalnızca orta vadede bütçe açığını azaltmak için önlem almaya ihtiyacı olduğunu vurguladı.

Uzmanlar, Kıbrıs Rum Kesimi’nin gerekli tedbirleri zamanında almamakla ve bütçe açığına karşı yeterli önlem uygulamamakla suçluyor. Ekonomist Symeon Matsis, ülkede bir çok insanın “durumun katlanılabilir” görüşünde olduğuna, oysa hükümetin sert tedbirler almaması durumunda durumun kontrolden çıkabileceğine dikkat çekti.

Matsis, sosyal güvenlik açığının 6 milyar euroya ulaşmasına neden olan kamu çalışanlarının yüksek ücretleri ve ikramiyelerinin bütçe açığını artırdığına işaret ederek, turizm gelirlerindeki düşüş ve inşaat sektöründeki gerileme nedeniyle Güney Kıbrıs ekonomisinin eskisi kadar dinamik olmadığı uyarısında bulundu.

Kıbrıs Rum Kesimi Merkez Bankası Başkanı Ekim ayı sonunda yaptığı açıklamada, kamu çalışanlarının ücretleri azaltılmadığı takdirde bütçe açığının gelecek yıl GSYH’nin yüzde 7’sine ulaşacağını tahmin ettiklerini söyledi. Ülkenin GSYH’sinin yüzde 30’unu turizm ve emlak sektörü oluşturuyor. Söz konusu sektörler 2009 yılında yüzde 1.7 oranında gerilemişti. Akdeniz ada devleti için alarm çanları, geçen hafta S&P’nin ülkedeki bankacılık sisteminin kırılgan olduğunu gerekçe göstererek kredi notunu bir basamak düşürmesiyle çalmaya başladı.

S&P’nin kararı, Yunanistan, İrlanda, Portekiz ve İspanya’nın yüksek bütçe açıklarının yarattığı kaygılarla birlikte Euro Bölgesi’nin yeni ve sert bir türbülanstan geçtiği dönemde geldi.

85 milyar euroluk İrlanda’ya yardım paketine AB’den onay

AB’den yardım talep eden İrlanda’da halk, hükümeti protesto etmek için Cumartesi günü sokaklara döküldü.

Avrupa Birliği ekonomi ve maliye bakanlarının dün yaptığı toplantıdan İrlanda’ya yapılacak 85 milyar euroluk yardım paketine onay çıktı. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, bakanlardan, oybirliğiyle İrlanda’yı desteklemelerini istedi. AB kaynakları, kurtarma paketi karşılığında uygulanacak istikrar programı konusunda İrlanda’yla AB Komisyonu, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Avrupa Merkez Bankası arasında 10 gündür süren müzakerelerde uzlaşma sağlanmasının ardından bakanların toplantıya çağrıldığını kaydetti.

IMF’nin de katkısıyla Euro Bölgesi’nde Yunanistan’ın ardından İrlanda’yı da kurtarmaya hazırlanan AB, ağır borç yükü ve yüksek bütçe açığına sahip Portekiz ve İspanya’nın da yardım istemesinden endişe ediyor. Portekiz ve İspanya’nın kervana katılması halinde, IMF’nin de desteğiyle Euro Bölgesi’nin Mayıs ayında oluşturduğu 750 milyar euroluk kurtarma fonunun yetersiz kalacağı belirtiliyor. Mayıs ayında Yunanistan’a 3 yıl süreli yaklaşık yüzde 5.2 faiz oranıyla 110 milyar euro destek sağlanmıştı.

Fransa ile Almanya krize karşı yeni önlemler alacak

BRÜKSEL’DE dün biraraya gelen Avrupa Birliği ekonomi ve maliye bakanlarının sadece İrlanda konusunu görüşmediği “sıradaki ülke” olarak görünlen Portekiz’i de masaya yatırdıkları belirtiliyor. Öte yandan Avrupa’nın iki lider ülkesi Almanya ve Fransa’nın yaşanan borç krizi için yeni önlemler üzerinde görüşmeler yaptığı ifade ediliyor.

Mayıs ayında oluşturulan 750 milyar euroluk kurtarma fonunun yeni yardım talepleri karşısında yetersiz kalabileceği tartışmalarının yaşandığı bir ortamda bu miktarın artırılabileceği hatta özel sektörün de bu fondan kaynak kullanmasını sağlayacak kararların alınabileceği söyleniyor. Mayıs ayında oluşturulan kurtarma makenizmasından sadece ülkeler yararlanabiliyor. Almanya ile Fransa’nın üzerinde çalıştığı yeni önlemlerin detaylarının piyasalar açılmadan önce açıklanması bekleniyor. Bu arada IMF temsilcisi Paul Tomsen, Yunanistan’ın borçlarını ödeme süresinin geciktirilebileceğini belirtti.