AYM’den 2015 Bütçe Kanunu’na kısmi iptal

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’yla bakanlara ya da kurumlara harcama yetkisi verilmesini anayasaya aykırı buldu. Gerekçeli kararda, Meclis’in sahip olduğu bütçe hakkının, bütçe kanununa bütçe dışı hükümler konularak, mevcut kanun hükümlerinin açıkça veya dolaylı olarak değiştirilmesinin “bütçe kanununa bütçeyle ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamayacağı” ilkesinin ihlali olduğu kaydedildi.

Gerekçeli karar çıktı

Yüksek Mahkeme’nin gerekçeli kararı Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlandı. Buna göre, Bütçe Kanunu ile bazı bakanlıklara birçok konu ve kurum arasında ödenek aktarma yetkisi veren hükümler anayasaya aykırı bulundu. Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, Anayasa’nın ilgili maddeleri incelendiğinde, bütçe kanunlarına bütçe ile ilgili olmayan kurallar konulmamasının amaçlandığı, bunun doğal sonucu olarak, olağan kanun ile düzenlenmesi gereken bir konunun, bütçe kanunu ile düzenlenmesinin, değiştirilmesinin veya kaldırılmasının mümkün olmadığı belirtildi. Dava konusu kurallarda ise olağan kanun ile düzenlenmesi gereken bütçe ödenek işlemlerinin bütçe kanunu kapsamında düzenlendiği anlatılan gerekçede, 5018 sayılı Kanun’un bazı hükümlerinin 2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi döneminde uygulanamayacağının da öngörüldüğü anlatıldı. Ayrıca, yasama organının, halk adına kamu gelirlerini toplama ve yine halk adına bu gelirleri harcama konusunda yürütme organına sınırları belirleyerek yetki vermesi ve sonuçlarını denetlemesine bütçe hakkı denildiği ifade edilerek, “Bütçe hakkı, vergi ve benzeri gelirlerle kamu harcamalarının çeşit ve miktarını belirleme ve onaylama hakkıdır. Bu hak, halk tarafından seçilen temsilcilerden oluşan yasama organına aittir. Bütçe, hükümetin Meclis’e karşı temel sorumluluk mekanizmasıdır. Meclis, bütçe ile hükümete gelir toplama ve gider yapma yetkisi vermekte, bu yetkinin uygun kullanılmasını da bütçe sürecinin bir parçası olan kesin hesap kanunu ile denetlemektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.