Gazete Vatan Logo

Asma yolunda katliam: 15 ölü

Asma yolunda katliam: 15 ölü

Manisa’da asma yaprağı toplamaya giden tarım işçilerini taşıyan kamyonete şerit ihlali yapan tanker çarptı, 13’ü kadın 15 can gitti. Ortaya çıkan ihmal zinciri şöyle: Kadınlar kamyon kasasında taşınıyordu, sigortaları yoktu, yol genişletilmemişti.

Geçen yıl 138 tarım işçisinin yaşamını yitirdiği Türkiye, dün yine bir işçi katliamı haberiyle uyandı. Manisa’nın Salihli ilçesinin Çökelek Köyü’nde yaşayan kadınlar, komşu köylerdeki asma yapraklarını toplamak için yola çıktı. Kimileri anne kız, kimileri kardeş, kimileriyse gelin kaynanaydı... Her sene olduğu kendi köylerindeki asma yapraklarını toplamış, kilosu 1.5 liradan satılmak ve günde 40 - 50 lira kazanmak komşu köylerin bağlarındaki asma yapraklarını toplamaya gideceklerdi. Kazanacakları para bayram harçlığı olacaktı.
Şerit ihlali yaptı
Sabah gün doğmadan kadınlar yola çıkmak için hazırlandı. Yüzlerce mevsimlik tarım işçisinin yaşamına mal olan, açık kasalı kamyonet yanaştı. Kadınlar, açık kamyonet kasasına bindi, bir yer bulup oturdu. Yasak olmasına rağmen bu halde yola çıktılar. Saat 05.30’u gösterdiğinde Gölmarmara ilçesine yaklaşırken, karşı yönden giden süt tankeri şerit ihlali yaparak kadınların olduğu kamyonete çarptı. 13 kadın, bir çocuk ve kamyonetin sürücüsüyle birlikte 15 kişi yaşamını yitirdi.
Yola savruldular
Kazadan kısa bir süre sonra olay yerine giden CHP Manisa Milletvekili Dr. Yıldız Tur Biçer, kazanın süt tankeri şoförünün şerit ihlalinden kaynaklandığını söyledi: “Yaralıları çevreye savrulmuş olarak gördüm. Edindiğim bilgiye göre vefat eden 15 işçiden 14’nün kafa travması, 1 kişinin ise iç organlarının zarar görmesi neticesinde hayatını kaybettiğini öğrendim. Kaza neticesinde açık kamyonet üzerinde oturan işçiler yola savrulmuş. Bunun neticesinde ağır kafa travması yaşanmış.”
Günde 40 lira kazanacaktı
Yaşamını yitiren işçilerden Azize Kars’ın kardeşi Fadime Uçar, her yıl olduğu gibi bu yıl da evlerine destek olmak isteyen kadınların komşu köylerdeki bağlara gittiğini söyledi. Uçar, iki haftadan bu yana aynı bölgeye giden tarım işçilerinin 1 kilogram asma yaprağını 1.5 TL’den alıcılara satıp günlük 40-50 TL kazandıklarını anlattı.
Ortaçağ düzeni, ilkellik
Faciadan sonra köye giden CHP Milletvekili Özgür Özel, “Soma’da olduğu gibi; bir dayıbaşı var. Çekiyor kamyoneti köye. Kaç kadın binebilirse... Kilosu 1,5 TL’den asma yaprağı toplamaya gidiyorlar. Kadınlar 11’e kadar çalışacaklar 6 bilemediniz 7 kilo asma yaprağı toplayabilecek, 9 TL alacak. Ortaçağ düzeni, ilkellik.
Sigortasız çalışıyorlardı
CHP milletvekili Dr. Yıldız Tur Biçer, “Hiçbirinin sigortası yoktu. İşçilerin sigortası olsaydı, hayatını kaybeden işçilerimiz İşçi Sağlığı yönetmeliğine göre taşınacak ve şu an yaşıyor olacaklardı. Bu konuda artık gerekli önlemlerin alınması gerekir. Sigortasız tarım işçisi çalıştırma konusunu en kısa sürede TBMM’ye taşıyacağım” diye konuştu.
Bayramlık istiyordu
Ölen Dürdane Kaya’nın (40) iki çocuğu vardı. Çocuklarından bu yıl imam hatip lisesine başlayacak olan 15 yaşındaki Burak da yanındaydı. Burak okulu için harçlık biriktirmek ve bayramlık kıyafet alabilmek için annesiyle asma yaprağı toplayacaktı. Aynı kazada ikisi de yaşamını yitirdi.
O kamyonetin borcu için...
Kazada ölenlerden aynı aileden kamyonet sürücüsü Seydi Aydın, eşi Ayşe Aydın, gelini üç aylık hamile Nesrin Aydın, kayınvalidesi Kezban Uysal ve dünürü Azize Kars’ın, banka kredi borcunu ödemek için çalışıyordu. Sürücü Seydi Aydın’ın, kazada kullandığı kamyoneti 1.5 yıl önce kayınvalidesi Kezban Uysal’ın bankadan çektiği krediyle aldığı, ayrıca oğlunu evlendirirken de yine kredi çektiği belirtildi. Nesrin Aydın ile Mehmet Aydın’ın 8 ay önce dünya evine girdiği öğrenildi. Nesrin Aydın’ın 3 aylık hamileydi.

Haberin Devamı

Üniversiteli oğlunu bekliyordu
Kazada yaşamını yitirenlerden iki çocuk sahibi Fadime Orhan (46) ise üniversitede okuyan oğlunun Muğla’dan dönmesini bekliyordu. Kızından torun sahibi olan Orhan’ın, oğlunun üniversite masraflarına katkıda bulunmak için çalıştığı öğrenildi.
İki kız kardeşin kahreden kaderi
32 yaşındaki Zeynep Uysal’ın da 4 çocuğu vardı. En küçüğü bir yaşındaydı. Zeynep Uysal’ın kardeşi evli ve 2 çocuk annesi Ümmühan Uysal yaşamını yitirdi.
Yan yana 15 mezar...
Fadime Orhan (48)
Zeynep Uysal (32)
Ümmühan Uysal (30)
Dürdane Kaya (40)
Burak Kaya (15)
Zekiye Çetin (54)
Nesrin Aydın (27)
Seydi Aydın (53)
Zeynep Çetin (35)
Kezban Uysal (67)
Ümmü Demirkol (38)
Ayşe Yaşar (40)
Yıldız Öztürk (41)
Azize Kars (52)
Ayşe Aydın (47)
5 yıldır yasak ama uygulayan yok
Çökelek Köyü’nden kazanının olduğu yere kadar işçiler açık kamyonet kasasında yaklaşık 15 kilometre gitti. Kamyonetin hiçbir denetime takılmadan yol aldığı anlaşıldı. 2010’da o dönem Başbakan olan Erdoğan’ın imzasıyla çıkan ’Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi’ genelgesiyle kamyonla mevsimlik işçilerin taşınması yasaklanmıştı. Geçen yıl Isparta’da 17 işçinin yaşamını yitirdiği kazadan sonra da bu önlemler gündeme gelmişti.
KAZA DEĞİL CİNAYET
1AÇIK KASADA YOLCULUK Yasak olmasına rağmen kadın işçiler açık kasa kamyonetle taşındı. Çarpmanın etkisiyle herkes yola savruldu.
2 YOL GENİŞLETİLMEDİ: Kaza olan yolun genişletilmesi için çalışmaların bir türlü tamamlanmadığı belirtiliyor. Ağır taşıtların kullandığı yol, yaz döneminde de mevsim işçilerin güzergahı.
3 DAYIBAŞI SİSTEMİ: Soma faciasında olduğu gibiburada da dayıbaşı olarak adlandırılan kişiler önlemleri ve kuralları hiçe sayarak sistem oluşturuyor.
4 SİGORTA YOK: Mevsimlik işçilerin neredeyse tümünde olduğu gibi kadın işçilerin sigortası yoktu. Kayıt dışı çalıştıkları için kurallara uygun olmayan korsan yöntemler kullanıldı.
O yolda 20 ölüm
Gölmarmara Belediye Başkanı AK Parti’li Kamil Öz, “Bu yolun bir an önce genişletilmesi gerekiyor. Yolun yapımı yılan hikayesine döndü. Bugüne kadar bu yolda onlarca insan öldü” dedi. Kendisinin 16 aylık başkanlığı döneminde, 20 kişinin bu yolda kazada öldüğünü söyledi. Manisa Valisi Erdoğan Bektaş ise yolda bir sıkıntı olmadığını, tanker şoförünün karşı şeride geçerek kazaya neden olduğunu savundu.
50 metre sürükledi
Süt tankerinin Balıkesir’den süt toplamak için geldiği ve Salihli yönüne gittiği ortaya çıktı. Tankerin şeridine geçtiği kamyoneti yaklaşık 50 metre sürükleyip, yol kenarına sıkıştırdığı anlaşıldı. Şoför E.İ. gözaltına alındı.

Haberin Devamı