Her yıl piyasalar yıla bir ‘Noel Baba Rallisi’ ile veda etmeyi adeta bir gelenek haline getirdiler. Bu sene de bu ralli gelir mi? Yanıtı sonraya bırakıp geçtiğimiz haftayı kısaca hatırlayalım. Suriye’deki gelişmeler, IŞİD’e karşı bizim dışımızda genişleyen “koalisyon”, Rusya ile ekonomik yaptırımların artarak devam ettiği ‘jet krizi’ bizim piyasalarımızı baskı altında tuttu. Piyasalar kapandıktan sonra Kuzey Irak Kürt Bölgesi yönetimindeki Başika bölgesine nakledilen askeri güç ile ilgili gelen haberler bugünden itibaren fiyatlanmaya başlayacaktır.
Dışarısı da oldukça hareketliydi. Perşembe günü Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Mario Draghi, aylık 60 milyar euroluk aylık tahvil alım miktarını sabit tutarak Eylül 2016’da bitecek olan parasal genişlemeyi Mart 2017 sonuna kadar uzattı. Bankaların ECB nezdinde tuttukları mevduatlardan kesilen “cezai faizi” de 20 baz puandan 30 baz puana (yüzde 0.30) yükseltti.
Piyasalar ‘Parasal genişlemenin uzatılmasını zaten bekliyorduk, miktar neden 15 milyar euro artırılmadı’ ve ‘30 değil 40 baz puan cezai faiz olmalıydı’ düşünceleriyle Draghi’nin attığı adımları yeterli bulmadılar ve karar öncesi 1.0550’lerdeki euroyu 1.0981’e kadar yükselttiler.
Kartopu etkisi görüldü
Piyasanın beklentisi yeni bir parasal genişleme gelecek olursa paritenin 1.0460’lara kadar gerilemesiydi. Herkes benzer yönde pozisyon aldığı ortamda, birileri pozisyonlarını herkesten önce kapatmaya başlayınca “kartopu etkisi” ortaya çıktı, buna bir de “zarar durdurma” işlemleri de eklenince euro hızla yükseldi. Kalıcı olması bence zor. Daha parasal genişlemeye ihtiyaç duyan euro, nasıl olur da faizi önümüzdeki haftalarda artacak olan ve ekonomisi kendisini toparlamış olan dolar karşısında bu denli yükselebilir. Kısa vadede pozisyonlarla açıklansa da orta vadede cari (1.09’lu) seviyelerin korunması zor duruyor.
Fed’in önündeki son engel kalktı
Geçen haftanın piyasalar açısından en önemli verisi ABD Tarım Dışı İstihdam (TDİ) verisiydi. Kasım ayında 200 bin kişilik bir artış beklenirken, 211 bin kişilik bir istihdam yaratılmış. Asıl çarpıcı olan 271 bin kişilik artış ile beklentilerin çok üzerinde gelen Ekim ayı TDİ verisi 298 bine revize edildi. Fed’in faiz artışının önündeki son engel de ortadan kalkmış oldu. Aralık ayında 25 baz puanlık bir artış olasılığı her zamankinden çok daha yüksek artık. (15 baz puan olabileceğini halen daha düşünüyorum) Buna rağmen ABD piyasaları ilk şok sonrasında kısa sürede toparlandı ve “ABD ekonomisi bir faiz artışı kaldırabilecek kadar sağlıklı” diyerek günü yüzde 2’nin üzerinde artışlarla kapattı. Tıpkı Draghi’de olduğu gibi TDİ sonrasında da piyasalar “kitapta yazandan” farklı tepki gösterdiler. (Borsa İstanbul da günün sonunda bu havadan olumlu etkilendi, kayıplarının bir kısmını geri alarak günü kapattı)
Gerek Draghi’ye gerekse TDİ verisine piyasaların verdiği tepkilere bakıldığında, piyasalar bu yıl da bir “Noel Baba Rallisi” hazırlığında olduğu söylenebilir. En azından ABD piyasaları… Belki Rus savaş gemisinin Boğaz geçişi boyunca füze taşıdığı bir ortamda bizde değilse de yurt dışı piyasaları için kısa sürecek de olsa bir ralli geliyor gibi görünüyor.
Bize yarar mı?
Moody’s’in Cuma günü notumuzu teyit etmesi, bizim piyasalarımızın önündeki bir engelin daha kalması anlamına geliyor. Noel Baba Rallisi’ne eşlik edebilmemiz için önümüzdeki tek engel Fed’in faiz artışı. Geriye Rusya ile gerilim ve Suriye kaldı. Eğer oradan hangi cepheden olduğu fark etmez, bir “sıcak çatışma” haberi gelir ise bizde Noel Baba Rallisi’ni unutalım. Yok eğer, böylesi bir haber gelmez, bir süre daha statüko korunacak olursa bizim de tam olmasa da sınırlı/ürkek bir şekilde bu ralliye katılmamız söz konusu olabilir.
BIST 100 endeksindeki bir toparlanma ilk aşamada 76.475 seviyesine kadar devam edebilir. Bu seviyenin aşılması durumunda da 78.200 seviyesi resmin içine girecektir.
Putin açığa sattı!
BIST, geçen hafta TL’ye göre daha fazla yara aldı. Toparlanma çabası Rusya’yla sekteye uğradı. Borsada ‘Putin kesin BIST’i açığa satmış geyiği ‘ yapıldı.
Dolar yılı nasıl kapatır?
Rus savaş uçağının düşürüldüğü gün bile 2.88’lere kadar çıkan dolar/TL kuru ABD verisi öncesinde 2.90’lı seviyelerdeydi. Verinin açıklanmasından hemen sonra 2.9183’e kadar çıkan kur, kısa zamanda gelen “kâr satışlarıyla” 2.8760’a kadar bile geriledi. Her ne kadar günü 2.8930 seviyesinden kapatmış olsa da gerek Fed’in olasılığı iyiden iyiye artmış olan faiz artışına ve Suriye’de artan gerilime rağmen bu seviyelerde olmamız, bizim piyasalarımızın da bu ‘Noel Baba Rallisi’nden “pay istediklerini” gösteriyor. Dolar endeksinin 100’ün üzerinden döndükten sonra haftayı 98.25 seviyesinden kapatmış olması da bu çabaya ufak da olsa bir destek verecek görünüyor. Yıl sonu dolar/TL kapanış beklentim uzun bir zamandan bu yana 2.8650 seviyesinde. 2.8650’nin altına inilmesi arızi olacak ve döviz ihtiyacı olan şirketler için (yeni yılın ilk çeyreği de dahil) alım fırsatı verecektir. Yukarı da yıl sonuna kadar 2.9250/2.9450 seviyeleri önemli dirençler olacak diye düşünüyorum.
