AK Parti'den HDP'ye sert yanıt

Yeni koalisyon arayışlarının, terörün, IŞİD ve PKK'ya yönelik operasyonlar ile çözüm sürecinin tartışıldığı Türkiye'de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamaları ile milletvekili dokunulmazlıkları da gündemin ilk sıralarına oturdu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın HDP'li yöneticilerle ilgili "Dokunulmazlık zırhından bunları sıyırarak bedelini ödetmeli. Parlamento gerekeni yapmalı ve bunların dokunulmazlıklarını kaldırmalı, bedelini ödetmeli" ifadeleri ve HDP'nin 80 milletvekiliyle TBMM Başkanlığı'na yaptığı 'dokunun' başvurusu üzerine gözler HDP'lilerin Meclis'teki dokunulmazlık dosyalarına çevrildi.

299 DOSYA'DAN 219'U 12 HDP'Lİ VEKİLE AİT

TBMM'de 7 Haziran seçimlerinde tekrar milletvekili seçilenlere ait 299 dosya bulunuyor. Bu dosyaların 219'u yeniden seçilen 12 HDP'li milletvekiline ait. Dokunulmazlık dosya sayısında ise rekor 62 dosya ile HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş'ta.

HDP Eş Genel Başkanları Yüksekdağ ve Demirtaş, alkışlar eşliğinde seçim bildirgesini açıkladı.

Dosyalarda Demirtaş'a yöneltilen suçlamalar arasında "PKK terör örgütünün propagandasını yapmak, halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme, kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme, yönetme ve bunların haketlerine katılma, örgüt adına suç işlemek suretiyle örgüt üyesi olmak, örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek, kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret, suçu ve suçluyu övmek" bulunuyor.

Demirtaş'ı 54 dosya ile Grup Başkanvekili Pervin Buldan, 42 dosya ile de Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan izliyor. HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken hakkında 16, TBMM İdari Amiri Sırrı Süreyya Önder hakkında 9, Ağrı Milletvekili Leyla Zana hakkında da 10 fezleke bulunuyor.

MECLİS AÇILMADAN DOKUNULAMAZ

Ancak henüz Meclis'te komisyonlar oluşmaması ve Genel Kurul'un da tatilde olması nedeniyle istenilse bile HDP'lilerin dokunulmazlık dosyalarının kısa sürede ele alınması fiilen mümkün görünmüyor.

HDP'lilere ait dosyalarla ilgili işlem yapılabilmesi için de, HDP'lilerin dokunulmazlıklarının kaldırılması talebinin ele alınabilmesi için de 1 Ekim'de başlayacak olan yeni yasama yılının beklenmesi ya da bu gündemle Meclis'in olağanüstü toplantıya çağrılması gerekiyor.

MECLİS AÇILSA DA ANAYASA'YA GÖRE DOKUNMA SÜRECİ UZUN

Meclis açık olup komisyonlar oluşturulsa bile dokunulmazlığın kaldırılması Anayasa ve TBMM İçtüzüğü çerçevesinde uzun bir süreci de gerektiriyor. Anayasaya göre; bir milletvekili hakkında işlediği suçtan dolayı savcılar yaptıkları soruşturma doğrultusunda dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin fezleke hazırlayarak Başbakanlık'a iletiyor.

Başbakanlık ve Adalet Bakanlığı'ndaki teknik değerlendirmelerden sonra fezleke gereğinin yapılması için TBMM'ye gönderiliyor. TBMM'deki sürecin işlemesi için de Meclis'in açık olması, komisyonların kurulmuş olması gerekiyor. Çünkü fezlekeler ilk olarak Anayasa ve Adalet komisyonlarının üyelerinden oluşan Karma Komisyon'da ele alınıyor. Karma Komisyon'un başkanlığını Anayasa Komisyonu Başkanı üstleniyor ve geliş sırasına bakmaksızın başkanın istediği dosya için hazırlık komisyonları oluşturma yetkisi bulunuyor.

TBMM Başkanlığı'nın karma komisyona sevk ettiği dokunulmazlık fezlekeleri için öncelikle karma komisyon bünyesinde dosyaları incelemek üzere 5 kişilik hazırlık komisyonu oluşturuluyor. Mevcut parlamento aritmetiği çerçevesinde bu komisyonlarda AK Parti'nin 2, kalan üç partinin de 1'er üye ile temsil edileceği hesaplanıyor.

Partilerin üyeleri kura ile belirleniyor. Hazırlık komisyonlarının kendisine sevk edilen dosyalarla ilgili suçlanan milletvekillerinin yazılı ya da sözlü savunmalarını alarak en geç 1 ay içinde raporunu hazırlaması gerekiyor. Bu raporlar karma komisyonda görüşülüyor ve ilgili milletvekiline yine savunma hakkı tanınıyor. Karma komisyon dokunulmazlığın kaldırılmasına karar verirse, bu dosyalar doğrudan Genel Kurul gündemine giriyor ve açık oylamada en az 139 kabul oyu çıkması şartıyla, oylamaya katılanların yarıdan bir fazlasının "evet" demesi halinde ilgili milletvekilinin dokunulmazlığı kaldırılmış oluyor. Dokunulmazlığı kaldırılan milletvekilinin karar tarihinden itibaren 7 gün içinde Anayasa Mahkemesi'ne itiraz etme yolu da açık bulunuyor.

'OLMAYAN BİR ŞEY İÇİN TALEPTE BULUNUYORLAR'

Bu uzun süreç nedeniyle hem Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları hem de HDP'nin 80 milletvekili ile Meclis Başkanlığı'na başvurması kulislerde karşılıklı 'gövde gösterisi' olarak değerlendiriliyor. Peki AK parti, HDP'nin başvurusunu nasıl değerlendiriyor? Konuyla ilgili Sputnik'in sorularını yanıtlayan

Şentop, şöyle konuştu: "Bu bir artistliktir. Böyle bir usulümüz yok. Bir milletvekili 'Benim dokunulmazlığımı kaldırın' diye başvuramaz. Dokunulmazlık zaten seçilince vardır ve spesifik bir olayla ilgili bir itham varsa milletvekiliyle ilgili savcı soruşturma yapacaksa o konuya mahsus olmak üzere dokunulmazlığın kaldırılmasını isteyebilir. Başka bir suç islerse, tekrar dokunulmazlığın o suçla ilgili kaldırılması lazım. Genel dokunulmazlık kaldırılması, ayrıca hiç suç işlememiş, hakkında itham olmayan milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması gibi bir şey yok bizde. Olmayan bir şeyin yapılması için talepte bulunuyorlar."

DOKUNULMAZLIKLARIN TAMAMEN KALDIRILMASI OLMAYACAK BİR ŞEY

AK Partili Şentop, Anayasa değişikliğiyle yasama dokunulmazlığının tamamen kaldırılmasının söz konusu olup olmayacağına ilişkin soru üzerine de, "Olmayacak bir şey o. Dünyanın hiçbir yerinde olmayan bir şey. Onun için artistlik yapıyorlar. Siz kesin eminsiniz olmayacağından, onun için başvuruyorsunuz. Olay bu. Ucuz cesaret" diye konuştu.

DOKUNULMAZLIK KONUSUNU PARTİDE KONUŞMADIK

Dokunulmazlık dosyalarının Meclis gündemine gelmesinin ayrı bir konu olduğunu kaydeden Şentop, "O ayrı bir şey. Şahısla, olayla ilgili dosyalar hakkında işlem yapılıp yapılmayacağı hakkında Parlamento karar verir" dedi. Şentop, böyle bir durumda AK Parti'nin tutumunun ne olacağına ilişkin soruya da, "O konu da bir şey söyleyemem. Her olayla ilgili bakmak lazım, bakmak lazım" yanıtını verdi. Şentop, AK Parti içinde böyle bir durumda dokunulmazlıkların kaldırılması ya da kaldırılmaması gibi bir konunun da görüşülmediğini vurguladı.

HDP BİR SİYASİ PARTİ OLMANIN ASGARİ KRİTERİNİ SAĞLAMAK ZORUNDA

Erdoğan: Parti kapatılması doğru değil ama yöneticileri bedel ödemeli

AK Parti'nin parti kapatılmasına karşı olduğunu vurgulayan Şentop, bu konudaki önerilerini de 24. Dönem'de kurulan Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na da verdiklerini hatırlattı. Şentop, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Biz Uzlaşma Komisyonu'na da bunu verdik ama partide suç işleyenler olursa, kapatmaya sebebiyet verecek suçları işleyen varsa onlarla ilgili cezalandırma olmalı, dokunulmazlık kalkmalı falan gibi şeyimiz var. Niye karşıyız çünkü, neye göre kapatılıyor yönetimden işte 3 kişi 5 kişinin işlediği suçtan dolayı. Bir sürü üyesi var, teşkilatı var suç işlememiş, tüzel kişiliği kapattığınız da yaşın yanında kuru da yanıyor. Bunun için biz parti kapatmanın doğru olmadığını söylüyoruz. Ama şunu da söylüyorum ben; sadece Türkiye'de değil Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) uygulamasında da siyasi parti olmanın asgari bir kriteri var. Siyasi parti şiddeti yöntem olarak benimseyemez, şiddete çağrı yapamaz. Bunu yaptığı takdirde bu partilerin kapatılmasını Avrupa, hukuku da Avrupa İnsan Hakları hukuku da uygun buluyor. HDP'nin yol ayrımı burada. HDP bir siyasi parti olmanın asgari kriterini sağlamak zorunda. Şiddetle, terörle arasına mesafe koymak zorunda. Şu anda sağlamıyor benim kanaatim. 'Kapatılsın' demiyorum o anlamda. Fakat siyasi partiyseniz bir siyasi parti gibi davranmak zorundasınız."