‘Fethiye’de tsunami 1 metreyi geçmez’
Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner, 6.1’lik depremin ardından tsunami paniğinin yaşandığı Fethiye’de dalgaların boyunun 1 metreyi geçmeyeceğini, asıl riskli bölgenin Kaş, Kalkan ve Demre olduğunu söyledi
10 Haziran’da Fethiye’de meydana gelen 6.1’lik depremin ardından ‘tsunami olacak’ dedikoduları son günlerde doruğa çıktı. Geçtiğimiz gün Antalya Demre ve Fethiye’de tsunami fısıltısı yüzünden ilçedeki vatandaşlar yüksek kesimlere kaçtı, binlerce kişi karayolunda sabahladı. Fethiye’de olası tsunami riskini AB’nin Avrupa Kıyıları için Tsunami Risk Belirleme Stratejiler Geliştirme Projesi”nde yer alan ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü, Kıyı ve Deniz Mühendisliği Bilim Dalı öğretim görevlisi Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner’e sorduk.
İşte Yalçıner’in açıklamaları:
- Sismik verilerin toplanması, işlenmesi, tsunami oluşturma mekanizmalarının saptanması, olası denizaltı heyelanlarının tahmin edilmesi, ve tsunami kaynaklarına ilişkin parametrelerin elde edilmesi Prof. Dr. Mustafa Erdik başkanlığında yürütüldü. Projenin pilot bölgesi Fethiye ve Rodos. Akdeniz’de en önemli tsunami, 1365’teGirit’in batısında oldu. Etkisi İskenderiye ve Sicilya’da bile görüldü. İskenderiye’de 5 bin öldü.
- Helenik Yay adı verilen fay zonu Girit’in güneyinden gelip Rodos’un doğusunda iki kola ayrılıyor. Biri Burdur’a giderken, digeri de Karpatos adasından Kıbrıs’a yöneliyor. Bu bölgede en ilginç deprem ve tsunami, Leonardo Da Vicni’nin 1504 yılında ‘Teknik Notlar’ kitabında anlatılıyor.
- Fethiye ve Akdeniz deprem riski taşıyan yerler. Fethiye’de 1957 yılında büyük deprem oldu. Ancak Fethiye ile Demre arasındaki bölgede yaşanan deniz olayları, elimizdeki verilere göre normal olaylar. Tsunamiyle ilgisi yok. 14 Haziran’da oluşan deniz çekilme olayları atmosferdeki basınç değişimlerine ay, güneş ve dünyanın birbirine konumlarına bağlı olarak değişti.
- Akdeniz’in en derin alanı Rodos ve Kıbrıs arasındaki alan. Deniz derinliği 4 bin 300 metre. Fethiye Körfezi içinde oluşacak tsunami en fazla 1 metre dalga yaratır. Fethiye Körfezi, Şövalye adasının koruması altında. Küçük çaplı akıntı olur, tekneler sürüklenir. Tsunaminin kıyıya ulaşma sırası 15-20 dakika. Kaş, Kalkan ve Demre için risk düzeyi biraz daha fazla olabilir, 6 metrelik dalga oluşabilir.
- Tsunaminin habercisi depremdir. Denizde yakalanan olursa teknesini 100 metre derinlikteki açığa götürmesi yeterli. Karada ise kıyıdan 300 metre içeriye ve 20 metre yükseğe çıkmak hayat kurtarır.
