Bayraktar SİHA dünyanın gündeminde! Fransızların hayali İngilizlerin hedefi...
.
Bayraktar SİHA'lar dünya gündeminde yer bulmaya devam ediyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Afrika ziyareti Batı dünyasında geniş yankı uyandırdı. Fransız basını Türkiye'nin ticaret hacmini katlayacağını yazarken, Bayraktar SİHA'lara olan hayranlığını gizleyemedi. Türkiye’nin İngiltere’ye SİHA satma ihtimali sadece insansız hava araçları için değil Türk savunma sanayii adına da büyük bir sıçrama tahtası olabilir.
Fransız Türk insansız hava araçlarının başarısı karşısında sessiz kalamadı. Fransız basını, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Angola, Nijerya ve Togo'ya gerçekleştirdiği ziyareti yakından takip ederken, Türk SİHA'lara övgüler yağdırdı.
Le Figaro gazetesinin "Erdoğan, Afrika'daki varlığını güçlendiriyor" başlıklı haberinde, Erdoğan'ın 2000'li yıllarında başında "Batılı sömürgeci güçlerin" Afrika'ya ilgisinin azaldığını tespit ettiği ve öncelikle Somali ve daha sonra Libya gibi "Müslüman Afrikalı ülkelerde" varlık göstermeye başladığı belirtildi.
Haberde, Türk Hava Yollarının (THY), 1992-1994 döneminde Batılıların askeri operasyon düzenlediği Somali'nın başkenti Mogadişu'ya sefer düzenleyen tek büyük hava yolu şirketi olduğu kaydedildi.
Erdoğan'ın Angola ve Nijerya ziyaretinde Türk silahlarını satmanın söz konusu olacağı aktarılan haberde, Türk silahlarının en önemli örneğinin Bayraktar SİHA'ları olduğu ve bu SİHA'ların 4 cephede kendini gösterdiği için Afrika'da satılabileceği belirtildi.
'BU SİHA'LAR HAYAL EDİLEN SİLAH'
Haberde, bu SİHA'ların Irak'ta Ağustos 2018'de terör örgütü PKK'nın elebaşlarından sözde KCK yürütme konseyi üyesi İsmail Özden'i etkisiz hale getirdiği ve Libya'nın doğusundaki gayrimeşru güçlerin lideri Halife Hafter'in ve "Rus paralı askerlerin" saldırısını engellediği vurgulandı ancak övgüler burada bitmedi.
Bayraktar SİHA'ların İdlib'de Beşşar Esad rejimini hezimete uğrattığı ve Karabağ'da yaşanan sorunda Azerbaycan'ın Ermenistan'a karşı zafer elde etmesini sağladığı vurgulanan haberde, şu değerlendirmelere yer verildi:
"Bu SİHA'lar dünyadaki savaşlarda hayal edilen silahtır. Savaş uçaklarından 20 kat daha ucuz ve hiçbir pilotunun hayatını tehlikeye atmıyor. Afrika, Orta Doğu ve Orta Asya'da Türk etkisinin bir vektörü haline geldiler."
'NASIL GERİDE KALDIK?'
Haberde en dikkat çeken noktalardan birisi, "Fransız sanayisi, SİHA üretiminde ABD, İsrail ve hatta Türkiye'nin nasıl bu kadar gerisinde kalabildi?" sorusuydu.
Fransız SİHA tarihinin bu sorunun cevabını verdiği ifade edilen haberde, 2008'deki ilk projenin iptal edildiği, ardından projenin 2018'de Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya tarafından harekete geçirildiği ve ilk uçuşun Bayraktar TB2'den 14 yıl sonra 2028'de hedeflendiği aktarıldı.
Le Monde gazetesi, Erdoğan'ın Afrika ziyaretini "Erdoğan Afrika'daki etkisini yaymaya çalışıyor." başlığıyla duyurdu. Gazetenin haberinde Erdoğan'ın bu ziyaretleri tamamladığında Afrika'da 30 ülkeye gitmiş olacağı kaydedildi.
Le Monde gazetesi, Erdoğan'ın Afrika ziyaretini "Erdoğan Afrika'daki etkisini yaymaya çalışıyor." başlığıyla duyurdu. Gazetenin haberinde Erdoğan'ın bu ziyaretleri tamamladığında Afrika'da 30 ülkeye gitmiş olacağı kaydedildi.
Türkiye'nin bir zamanlar Afrika ile ilişkilerini ekonomik boyutuyla ele aldığını ancak mevcut durumda bu ilişkilerin güvenlik konularını da kapsadığı belirtilen haberde, Türkiye'nin Angola ziyaretindeki hedefin ticaret hacmini 176 milyon dolardan 500 milyon dolara çıkarmak olduğu aktarıldı.
Haberde, Angola'nın ayrıca Türkiye'nin Orta Afrika Cumhuriyeti'nde ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ndeki hedefleri için güvenebileceği bölgesel güç olduğu vurgulandı.
AFRİKA'YA SİHA SATIŞI
Erdoğan'ın Nijerya ve Togo ziyaretlerinde Türkiye'nin bu ülkelere SİHA satabileceği ifade edilen haberde, Erdoğan'ın Togo'ya gerçekleştireceği ziyarette Burkina Faso ve Liberya'nın liderleriyle bir araya geleceği bilgisi paylaşıldı.
Türkiye ile Nijer'in Temmuz 2020'de savunma alanında anlaşma imzaladığı belirtilen haberde, Libya'nın Türkiye'nin Afrika'daki en görünür başarısı olduğu vurgulandı.
Haberde, Türkiye'nin 20 yılda Afrika'daki büyükelçilik sayısını 9'dan 43'e çıkardığını ve ticaret hacmini 4 milyar dolardan 26 milyar dolara yükselttiğine dikkat çekildi.
'BATILI EMSALLERİNDEN UCUZ, ÇİN ÜRÜNLERİNDEN KALİTELİ'
Fransız devlet radyosu RFI'nin haberinde de Erdoğan'ın Angola, Nijerya ve Togo'yu ziyaret ederek Afrika ile ilişkilerini güçlendirmek istediği, ekonominin Türkiye ile Afrika arasındaki stratejik ortaklığının yönlerinden biri olduğu belirtildi.
Türkiye'nin Etiyopya, Tunus ve Fas'a SİHA sattığı ifade edilen haberde, SİHA'lara ilişkin, "Batılı emsallerinden daha ucuz ve Çinlilerin SİHA'larından daha kaliteliler." ifadesi kullanıldı.
Türkiye'nin 20 yılda Afrika ile ticaret hacminin Le Monde gazetesinden farklı olarak 5 milyar dolardan 25 milyar dolara çıkardığı ifade edilen haberde, Erdoğan'ın 30 Afrika ülkesini ziyaret ettiğini ve Türkiye'nin kıtada 43 büyükelçiliği bulunduğunu aktardı. Haberde, THY'nin kıtadaki 60 kente sefer düzenlediği bilgisi paylaşıldı.
Eşi benzeri olmayan teknoloji sahip insansız hava araçları konusundaki gücünü tüm dünyaya ispatlayan Türkiye, söz konusu başarısını çok değerli ihracat hamleleriyle de taçlandırıyor. Daha önce Türkmenistan’dan Ukrayna’ya Azerbaycan’dan Polonya’ya kadar dünyanın dört bir yanında boy gösteren Türk İHA’ları için ufukta yeni bir durak belirdi; İngiltere…
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın geçtiğimiz günlerde yaptığı “İngiltere, Türk SİHA’larıyla çok ciddi bir şekilde ilgileniyor. Onlara SİHA’lar konusunda farklı seçenekleri sunduk.” açıklaması gözleri Londra’dan gelecek muhtemel satın almalara çevirdi.
Türk savunma sanayii tarihe geçecek
Peki, İngiltere’nin Türk SİHA’sı alması ne anlama geliyor? Savunma Analisti Hakan Kılıç, en son Mozambik’in talebi ile gündeme gelen yerli ve milli SİHA ihracatında İngiltere’nin teklif istemesi ve Ankara’nın bu yönde adım atmasını çok önemli buluyor.
Türkiye’nin bir NATO üyesi Polonya’ya ihracat yaparak zaten çıtayı yükselttiğini anımsatan Kılıç’a göre İngiltere’ye SİHA satışı gerçekleşirse Türk Savunma Sanayii adına büyük bir ilerleme olarak tarihe geçecek.
Çok sayıda ülke Türk SİHA’sı kullanıyor
Türk yapımı SİHA’lardan Bayraktar TB-2 daha önce Katar, Türkmenistan, Ukrayna, Azerbaycan ve Polonya’ya ihraç edilmişti. Ayrıca Fransız Le Firago gazetesine göre Suudi Arabistan, Letonya, Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan, Arnavutluk da söz konusu hava aracıyla ilgileniyor. Fas yönetimi de bu yönde bir adıma hazırlanıyor.
TUSAŞ üretimi ANKA SİHA’nın ise Tunus’a, Vestel Karayel’in Suudi Arabistan’a ihraç edildi. Savunma Analisti Hakan Kılıç; İngiltere’ye bu askeri teknolojinin ihracı için ayrı bir parantez açıyor.
ABD dışında bir ülkeden hava unsuru almaları çok değerli
“İngiltere, savunma sanayi ürünlerini ya kendisi üretiyor ya da ABD’den alıyor. Mesela Almanya veya Japonya Türk SİHA’sı almak istese bu derece dikkatimi çekmezdi.
İngiltere hem havacılık devi hem de ABD haricinden hemen hemen hiç kimseden silah almayan bir ülke. Sadece Avrupa’daki ortak firmaları, konsorsiyumlarından mesela Tornado, EF-2000 gibi ortak üretim için kurulan şirketlerden almış durumda. Platform bazında bugüne kadar ABD dışında bir ülkeden alım yaptıklarını hiç duymadım.
İngilizlerin envanterindeki EF-2000, F-35B, 707 (E-3D), 737 (AEW), P-8A, BN-2 (Recce), Global Express, King Air 350, RC-135W, A330 MRTT, A400M gibi diğer sınıf ve kalemlere baktığımızda da benzer bir tablo çıkıyor ortaya. İngilizler ya kendi üretmiş ya üretimde ortak olan firmaları ile bu araçlara kavuşmuş ya da doğrudan ABD’den almış. Dolayısı ile İngiltere belki de son 50 yıldır ilk kez ABD harici bir ülkeden bir hava platformu, insansız da olsa bir uçak alacak.”
Türk SİHA’sı tercihinin temelinde ne var?
Hakan Kılıç’ın ortaya koyduğu tablo dikkat çekici… Aslında İngiltere zaten hali hazırda dünyanın kendi alanında en güçlü insansız hava araçlarına sahip. Öyleyse neden Türk SİHA’sı?
Kılıç’ın yanıtı şöyle: “Şu an elinde bulunan Reaper ve Predator SİHA’lar çok kapasiteli ve faydalı yük kapasitesi de fazla olan ABD malı SİHA’lar. Daha yüksek teknolojik ürünler. İngiltere’nin etrafındaki denizlerde deniz gözetleme-keşif için bu kadar pahalı ve yüksek kapasiteli SİHA’lara ihtiyacı var mı? İngiliz SİHA’larının daha önce görev yaptığı Afganistan veya Ortadoğu’da bu denli pahalı ve tanksavar füzeler taşıyan araçlar şart mı? Aynı görevi bizim SİHA’larımız Ege, Suriye, Azerbaycan veya Libya’da yapamadı mı? Yaptı hem de daha iyi ve fazlasıyla…
Üstelik Akıncı SİHA güncellenen 1500 kg faydalı yük kapasitesi ile ABD malı AVENGER, MQ-9B, MQ9A ve Rus yapımı ALTIUS-U’dan sonra dünyanın en fazla faydalı yük taşıyan 5’nci SİHA’sı. Yani ülke olarak ilk beş içerisindeyiz. Burada bir detayı atlamamak gerek, ABD’yi belki kenara koysak, Rus SİHA’larının operasyonel tecrübesi Türk SİHA’larının yanından bile geçemez.
Zaten söz konusu Rus SİHA’sı henüz operasyonel değil. Dolayısıyla dördüncü sıradayız denebilir. Ayrıca SİHA ihracında dünyada ilk üçteyiz ve Avrupa’da en büyük SİHA filosuna sahip ülkeyiz.”
Hem daha ucuz hem de en az rakipleri kadar etkili
‘Neden Türk SİHA’sı tercih ediliyor' sorusunun yanıtı; maliyet ve etkinlik. TRT Haber'den Sertaç Aksan'ın haberine göre Kılıç, “Türk yapımı SİHA’lar ABD yapımı olanlardan daha yüksek irtifaya çıkmıyor ya da daha çok faydalı yük taşımıyor. Ama kesinlikle maliyet etkin bir çözüm sunuyor. Daha net bir ifadeyle; ABD SİHA’larının yaptığı işi onlardan daha ucuza yapıyor. Ayrıca bakım-onarım masrafları da çok daha düşük” diyor.
“Hatta onlara hiçbir zaman nasip olmamış hava savunmasının bastırılması ve tanksavar görevlerini yerini yerine getirerek muharebe ortamında ilklere de imza attı Türk SİHA’ları” diyen Kılıç, tüm bunların MAM-L gibi son derece kompakt ve ucuz mühimmatlarla yapıldığını söyleyerek, ABD malı Hellfire füzesi olmadan da aynı görevin yapılabileceğinin dünyaya ispatlandığına işaret ediyor.
Teknoloji paylaşımından kasıt ne?
Hem İngiltere’ye SİHA satışı hem de Polonya’nın SİHA dışındaki Türk silah sistemleriyle de ilgilendiğine dair haberlerin ardından sosyal medyada ‘Kritik bilgiler de satılıyor mu?’ sorusu gündeme gelmişti. Hakan Kılıç bu konuya da açıklık getiriyor:
“Uçuş yazılımı ve keşif görüntülerini yansıttığı yazılımlar gibi yardımcı yazılımları yani kamuoyunun bugünlerde dilinden düşmeyen kaynak kodlarını vereceklerini sanmıyorum. Muhtemelen ortak üretim için motor satışı ve benzer planlamalarla ilgili konuların gündeme gelmesi bekleniyor.
Bu durum bence kötü bir şey değil. ABD, F-16’ları bizde fabrika kurarak ürettirdi… Ne kaybetti? Biz de aynısını neden yapmayalım? Sonuçta hakları bizde saklı. Polonya ya da başka bir ülke aslı bizde olan bilgileri kopyalayıp, kendisi bir SİHA üretip satamaz. Bu konuda lütfen herkes rahat olsun.”