Yeni market uygulaması ortaya çıkardı: 3 katı fiyatına satmışlar
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından devreye alınan ve 50 bine yakın market ürününün fiyatlarını karşılaştırmaya imkan tanıyan uygulama geçtiğimiz günlerde hayata geçmişti. Fiyatların yer aldığı web sitesinde temizlik ürününün fiyatının bir markette 129 TL iken, bir diğerinde 265.95 TL olması dikkat çekti. Söz konusu fiyat farklılıkları tartışma konusu oldu. İşte detaylar...
Tüketiciler "marketfiyati.org.tr" internet sitesi üzerinden fiyat karşılaştırmalarını yaparken, bazı ürünlerde fahiş fiyat farklılıkları da ortaya çıktı. Örneğin bir temizlik malzemesinin satış fiyatının bir markette 129 TL iken, bir diğerinde 265.95 TL olduğu gözlendi. Aynı markalı ürünlerin marketten markete fiyat farkının bu denli olması sosyal medyada tartışma konusu oldu.
Peki "marketfiyati.org.tr" web adresindeki ürün ile market rafındaki ürünün fiyatında farklılık olursa, bu durumda vatandaş ne yapabilir? Fiyat farkını iade alabilir mi? Tüketiciler aynı ürünün farklı marketlerde 2 katı fiyat farkıyla satılmasına karşı ne yapmalı? Yeni uygulama market fiyatlarını nasıl etkiler?Konuyla ilgili tüm merak edilenleri TÜKONFED Başkanı Aydın Ağaoğlu ve (TÜKONFED) Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü, milliyet.com.tr’ye değerlendirdi.
TÜKETİCİ NEREYE ŞİKAYET EDEBİLİR?
TÜKONFED Başkanı Aydın Ağaoğlu’nun açıklamaları şu şekilde: “Yeni uygulama ile artık tüketiciler fiyatları mukayese edebilecekler. Fiyatlar aşırı farklı ise bunu internet üzerinden Ticaret Bakanlığı’nın bünyesindeki Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na şikayet edebilirler.
Fiyatların birbirinin tıpatıp aynısı olması rekabet kanuna da aykırılık oluşturur. Fiyatların aynı olması halinde Rekabet Kurulu’na da şikayet edilebilir. İncelemede ortak fiyat belirlendiği kanaatine varılırsa ciddi idari para cezaları uygulanabilir. Bunun örneğini önceden gördük. 5 zincir markete 2.7 milyar TL ceza uygulanmıştı.
PARA İADESİ TALEP EDİLEBİLİR Mİ?
Fiyat etiketlerinde fiyat değişiklik tarihinin yazılması yasal zorunluluktur. Tüketiciler bu hususa dikkat etmelidirler. Kasa fiyatı ile sitede gördükleri ilan edilen fiyat arasında fark olması durumunda ise hem Ticaret Bakanlığı’na şikayette bulunup hem de o farkın iadesini talep etme hakları vardır.
‘TÜKETİCİ LEHİNE OLAN FİYAT UYGULANIR’
Oluşturulan bu siteye fiyatların anlık girilmesi ve etiket fiyatıyla uyumlu olması yasal zorunluluktur. ‘Biz fiyatı az önce değiştirdik, siteye girmedik’ gibi bir durum olamaz. Market fiyatı sitesinde değiştiyse etiketi de değiştirecek. Değiştirmediği taktirde tüketici lehine olan fiyat uygulanacaktır.”
‘FİYATLAR ARASINDA 3 KAT FARK VARDI... AMAÇ FAHİŞ FİYATIN ÖNÜNE GEÇMEK’
Konuyla ilgili Avukat İbrahim Güllü’nün açıklamaları şu şekilde: “marketfiyati.org.tr web sayfasının kurulmasının ardından bunun mobil uygulamasının da yakında hizmete gireceğini düşünüyoruz. Uygulamanın ortaya çıkmasının temel sebebi marketlerde farklı fiyatlar ve fahiş fiyatların uygulanıyor olmasıdır. Geçmiş örneklere bakarsak bir diş macununun bir markette 70-80 TL bandındayken, diğerinde 130-140 TL, bir başkasında da 210-220 TL seviyesinde olduğunu gördük. Fiyatlar arasında 3 katı farklar vardı. İşte bu sistemin kurulma amacı da buydu. Piyasada kimler fahiş fiyatla uygulama yapıyorsa bunların önüne geçilmesi için oluşturuldu.
ZİNCİR MARKETLERE FİYAT BİLDİRME ZORUNLULUĞU
Fahiş fiyatlarla mücadele eden Ticaret Bakanlığımız 7 Aralık 2022 tarihinde Perakende Ticarette Uygulanacak İlke ve Kurallar Hakkında Yönetmelikte değişiklik yaptı. ‘Veri aktarımı’ ismiyle bir madde konuldu. Bu maddeye göre 200’ün üzerinde şubesi olan zincir marketlerin Bakanlığın hazırlayacağı sisteme ürün fiyatlarını girme zorunluluğu getirildi. Biz o yönetmeliğe istinaden bu uygulamanın hazırlandığını düşünüyoruz.
‘HALKIMIZ HANGİ ÜRÜNÜN KAÇA SATILDIĞINI BİLECEK’
Son derece güzel, yerinde bir uygulama fahiş fiyatla mücadele açısından etkili olacaktır. Bilinçli halkımız hangi ürünün nerde, kaça satıldığını bilmiş olacaktır.
‘TÜKETİCİDEKİ FİYAT ALGISI YOK EDİLMİŞTİ’
Son 3-4 senedir etiket fiyatlarının değişmesinden kaynaklı olarak tüketicideki fiyat algısı yok edildi. Artık hangi ürünün ne fiyatla olduğunu bilemiyoruz. Öyle bir hale geldik ki markete gidip fiyatını düşünmeden alışveriş yapmak zorunda kalıyorduk. Fiyatlar sürekli değiştirilince tüketicide şu algı oluştu: ‘Nasıl olsa fiyatlar sürekli artıyor.’ Dolayısıyla aslında bir fahiş fiyat uygulaması, fırsatçılık vardı.