EYT'de son dakika gelişmesi! Milyonlar bekliyordu, takvim netleşiyor! O tarihe işaret edildi...
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili son dakika gelişmesi! Hükümetten EYT çalışmalarının yapıldığına ilişkin açıklamaların gelmesinin ardından milyonlarca kişinin gözü düzenlemeye çevrildi. Takvim yavaş yavaş netleşmeye başladı. Aralık ayında çalışmaların tamamlanması bekleniyor. Çalışmalar tamamlandıktan sonra Meclis'e gelecek. Bütçe görüşmelerinden sonra ele alınacak konulardan bir tanesi de EYT. Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili farklı formüller üzerinde çalışılıyor. Prime, yaşa bakılacak ve birçok konu irdelenecek. Konu ile ilgili Finlandiya ve Danimarka modeli inceleniyor. Hedef Türkiye modelini oluşturmak. İşte son dakika EYT gelişmesinin detayları...
Milyonlarca kişinin gözü kulağı emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili yapılacak düzenlemede. Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili için takvim netleşmeye başladı.
1999’dan beri süren Emeklilikte yaşa takılanlar yani EYT meselesinde, milyonların emekli olabilmek için beklediği düzenlemede gözler belirlenecek yol haritasına çevrildi.
Sosyal Güvenlik Yasası ile ilgili düzenleme, 8 Eylül 1999 öncesinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başlamış, yıl ve prim şartını tamamlamasına rağmen yaş şartı getirildiği için emekli olamamış sigortalıların sorunlarını çözmek amacını taşıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, katıldığı bir TV programında Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili değerlendirmelerde bulunmuştu.
Bakan Bilgin “2023’te EYT çözülür diyebilir misiniz?” sorusuna da şu sözlerle cevap vermişti: “Bu yılın sonuna kadar bu yolda önümüzde olan bütün dosyaları çözeceğiz. O da önemli dosyalardan biri. Orada da alternatif maliyetleri, çözüm önerilerini oluşturmaya çalışıyoruz. Her şey önümüzde.”
KİMLER EYT’Lİ SAYILIYOR?
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT'li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999’da yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi.
8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanların yeni şartlara entegrasyonu da sigortalılık süresine göre kademeli olarak sağlandı. Sonuç olarak, emekli olmak için üç şartın (sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartının) birlikte sağlanması aranmaya başladı.
EYT'li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.
SON DURUM NE?
Çalışma Bakanlığı bünyesinde komisyonlar kuruldu. Finlandiya ve Danimarka modeli inceleniyor. Hedef Türkiye modelini oluşturmak.
5 MODEL İNCELENİYOR
Masada prim, yıl ve yıpranmaya dayalı 5 ayrı model var. İlk kısmı emeklilik... Burada prim ve gün sayısı kriter alınacak. 3600 günü olan kadın 50, erkekse 55 yaşında emekli olabilecek.
İkinci formülde ise sigortaya bakılacak. Bu formülde yaşa bakılmadan sigortaya göre emeklilik kazanılabilecek.
Kademeli emeklilik üzerinde çalışılan bir başka model. Almanya modeli olarak da lanse edilen bu sistemde emeklilik için yaşı karşılayana kadar her yıl %2 kesintili emeklilik maaşı bağlanması masadaki seçenekler arasında güçlü biçimde duruyor.
4. formül ise prim tamamlama. Bu yöntemde eksim günler tamamlanacak.
5. model ise Finlandiya modeli... Bu modelde ise Almanya benzeri emekliliğe kadar maaş kesintisi oluyor. Emeklilik yaşına gelindiğinde ise şartlar normale dönüyor.
ARALIK AYINDA MÜJDE VERİLECEK
Çalışmalar aralık ayına kadar tamamlanarak yol haritası kamuoyuyla paylaşılacak.
2023'ün ocak ayıda Emeklilikte Yaşa Takılanların yasal düzenlemesi hayata geçirilecek.
SÖZLEŞMELİ PERSONEL DE GÜNDEM DE
Çalışma hayatının bir başka başlığı sözleşmeli personel ilişkin de önemli adımlar atılacak. Kamuda ve belediyelerde bulunan tüm sözleşmeli personelleri kapsayacak çalışma ekim ayında Meclis'e gelecek.
Bakan Bilgin daha önce yaptığı açıklamada konu ile ilgili, “Bundan sonraki ilk açacağımız dosya üzerinde daha önce çalıştık ama detaylandıracağımız dosya sözleşmeli personel meselesidir. Kamuda sözleşmeli personel istihdam ediliyor. Bu konularda kamu ihtiyaç duydukça sözleşmeli personel alınıyor. Biz isteğe bağlı olarak kadro hakkı vereceğiz. Tüm sosyal meseleleri görev alanı sayıyoruz. EYT'de önümüzde” demişti.