Kanatsız Kuşlar

Bundan önce çıkan romanı "Yüzbaşı Corelli'nin Mandolini" bütün dünyada milyonlarca satış yapmış ama Yunanlıları da kızdırmıştı.

Filme de alınan ve Nicholas Cage ile Penelope Cruz'un başrolleri paylaştıkları roman, Kefalonya Adası'ndaki turizmi patlatmıştı ama Yunan solu kitaba tepki göstermişti.

Louis de Bernieres şimdi bu yüzden mi bu kadar Türk yanlısı bir kitap yayınladı diye merak ediyorum doğrusu.

Kitap boyunca Yunanlılar eleştiriliyor.

Aslında sadece Yunanlılar değil, Ruslar, İngilizler, Almanlar, Kürtler, Araplar da bu üsluptan paylarını alıyor.

Bernieres Osmanlı'nın Bati'nın emperyal oyunlan nedeniyle dağıtıldığı süreçte Balkanlar'da ve Anadolu'da büyük bir Müslüman soykınmı yapıldığını öne sürüyor.

Ama kimse şikâyet etmediği ve uluslararası bir mesele haline getirmediği için bu katliamın sessizliğe gömüldüğünü söylüyor.

Ermenilere uygulanan tehcir felâketinin sorumluluğunu ise kısmen Rusya'ya kısmen de Enver Paşa'ya yüklüyor.

Kitabın baş kahramanı ise Mustafa Kemal.

Olayların ve savaşların Fethiye yakınlarındaki Eskibahçe adlı kasabadaki izdüşümleri anlatılırken yazar sık sık anlatıyı kesiyor ve çocukluğundan itibaren Mustafa Kemal'in izini sürmeye koyuluyor.

Ona bir "yazgı adamı" diyor.

Romanın en etkileyici bölümlerinden biri Çanakkale Savaşı.

Bernieres'in dedesi Arthur Kenneth Smithells İngiliz Kraliyet Deniz Tümeni Nelson Taburu mensubuymuş ve Gelibolu'da ağır yaralanmış.

Buna rağmen yazar savaşı Türk cephesi açısından anlatmayı tercih ediyor.

Romanın başında şöyle bir sunu yer alıyor: "Bu kitap, kapsadığı zaman dilimi içindeki olayların genel tablosu çerçevesinde, sayısız ölüm yürüyüşünün, iltica hareketinin, zulüm ve imha kampanyasının ve nüfus mübadelesinin kurbanı olmuş her milletten, milyonlarca sivilin mutsuz anısına ithaf edilmiştir."

Yazar bu sunuyu güçlendiren bir de şiiri koymuş kitabın başına:

Kyrzopoulos'un bir şiiri.
KEDİ
Yalıyordu
Açık teneke kutuyu
Saatler ve saatlerdir
Bilmeden
İçtiğinin
Kendi kanı olduğunu

Not: Kanatsız Kuşlar, Altın Kitaplar, Çeviren: Bahar Öcal Düzgören.