Yeni kıdem tazminatı sisteminde hedef mart ayı

Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren kıdem tazminatında bireysel hesaba dayalı bir sisteme geçilmesini hedefleyen hükümet, yeni sistem için gerekli mevzuat çalışmasını mart ayı sonuna kadar tamamlamayı planlıyor.

Çalışma hayatının en önemli konularından kıdem tazminatı, hafta sonu Resmi Gazete'de yayımlanan Hükümetin 2017 yılı programıyla tekrar gündeme geldi.

Programın hayata geçirilecek tedbirler bölümünde "Bireysel hesaba dayalı kıdem tazminatı sistemine yönelik mevzuat çalışması yapılacak." ifadeleri dikkati çekerken, bu tedbirin süresi olarak mart ayı sonu belirlendi.

Bu tarihe kadar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Kalkınma, Maliye ve Sağlık bakanlıkları ile işçi ve işveren sendikaları başta olmak üzere ilgili tüm taraflar yoğun bir diyalog süreci yürütecek.

İlk olarak, kıdem tazminatı sisteminde yaşanan sorunların çözümü amacıyla mevcut durumun tespitini yapacak taraflar, daha sonra gerek Üçlü Danışma Kurulu gerekse de diğer sosyal diyalog mekanizmalarında bir araya gelip mevzuat çalışmasını tamamlayacak.

İşçi ve işveren farklı düşünüyor

Hükümetin kıdem tazminatında yeni sisteme geçme planına karşın bazı sendikalar, mevcut sistemin devamından yana tavır alırken, bazıları hak kaybı olmaması şartıyla kıdem tazminatının bireysel hesaba yatırılmasına sıcak bakıyor.

Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, kıdem tazminatını işçilerin son kalesi olarak niteleyerek, "Kıdem tazminatıyla ilgili alt sınır 30 gün, olmazsa olmazımız. Bu bizim kızımızın çeyiz parası, oğlumuzun düğün parası. Bu konuda hak kaybına ve olumsuz bir şeye müsaade etmeyiz." dedi.

Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan da yeni kıdem tazminatı sistemi konusunda kamuoyunda yapılan tartışmaların dışında henüz net bir bilgi olmadığını belirterek, "Mevcut kıdem tazminatıyla ilgili bir düzenleme yapılacaksa, öncelikle var olan sorunların ortadan kaldırılacağı ve bütün çalışanların kıdem tazminatı haklarının güvence altına alınacağı bir düzenlemeyi savunuyoruz, bunu istiyoruz." ifadelerini kullandı.

İşçileri temsil eden sendikaların bu görüşlerine karşın işveren kesimi mevcut kıdem tazminatı sistemini reel sektör üzerinde ciddi bir yük olarak görüyor. Mevcut kıdem tazminatı uygulamasının çalışanlara yeterli güvenceyi sağlamadığını ve iş barışını olumsuz etkilediğini iddia eden işverenler, kıdem tazminatının hesaplanmasında oranların düşürülmesini istiyor.

En az 1 yıl çalışan kıdem tazminatını hak ediyor

Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işinden ayrılırken işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunu gereğince ödemek zorunda olduğu tazminat.

Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aynı iş yerinde en az 1 yıl çalışması gerekiyor. Ancak bir yılı tamamlayıp işten ayrılan herkes kıdem tazminatı alamıyor. Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işten çıkış nedeninin kanunda belirtilen nedenlerden biri olması gerekiyor.

Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle, işçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya iş yerinde işin durması ve benzeri nedenlerle, erkek çalışanın askerlik görevi nedeniyle, emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda yaş dışında gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeniyle, kadın işçinin evlenmesi dolayısıyla evlenme tarihi itibarıyla 1 yıl içinde başvurması şartıyla, işçinin ölümü nedeniyle iş sözleşmesinin feshi halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödeniyor.

Her yıla 30 günlük brüt ücret

Mevcut kıdem tazminatı sisteminde, herhangi bir iş sözleşmesinin tazminatı gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil ediliyor.

Kıdem tazminatı hesaplamaları sırasında işçiye ödenen ücretin yanı sıra kendisine düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatlerin (yol parası, yemek parası, düzenli olmak koşuluyla ikramiye ödemeleri vb.) brüt tutarları dikkate alınıyor. Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılıyor.