Yeni annemiz psikolojiniz nasıl?
Hamilelik ve doğum, önemli biyolojik değişikliklerin yaşandığı fizyolojik bir süreç olduğu kadar, karmaşık duygulanımların yaşandığı psikolojik de bir süreçtir.
DOĞUM SONRASI HÜZÜN
Bu üç rahatsızlık arasında en hafif olanı. Doğum yapan annelerin % 40 ile % 80’inde görülür. Doğumu izleyen ilk 7-10 gün içindeki duygusal değişimle karakterize, hızlı başlayıp çabuk kaybolan bir durum.
DOĞUM SONRASI PSİKOZ
Çoğunlukla doğum yaptıktan sonraki ilk hafta içinde başlar. Bozukluğa yakalananların çoğunda daha önce psikiyatrik hastalık tanımlanmazken, olasılığın en yüksek olduğu grup; bipolar bozukluk öyküsü olanlar, daha önce doğum sonrası psikiyatrik bozukluk geçirenler ve ailede doğum sonrası psikiyatrik bozukluk öyküsü bulunanlar. Bozukluk tüm hamileliklerin % 0.1 - 0.2’sinde ortaya çıkar, sonraki doğumlarda yineleme riskiyse 1/3. Tipik belirtiler arasında huzursuzluk, uyuyamama, ağlama nöbetleri, sayılabilir.
DOĞUM SONRASI DEPRESYON
Doğumla birlikte yaşanan depresyon. Doğum sonrası depresyon, doğum sonrası hüzünden daha şiddetli bir rahatsızlık. Doğum yapan annelerin % 10’u ile % 20’sini etkiler.
Belirtileri
•Genel mutsuzluk ve isteksizlik hali
•Fazlaca ağlamak veya hiç ağlayamamak
•Kendini değersiz ve suçlu hissetme
•Yoğun endişe ve öfke hali
•Bebeğe karşı yabancılaşma
•Halsizlik ve yorgunluk
•Uyku bozukluğu (çok veya az uyuma)
•Cinsel isteksizlik
•İştah değişiklikleri (çok veya az yeme)
•Konsantrasyon bozukluğu ve karar verme güçlüğü
•Toplumdan uzaklaşma
•Keyifsizlik ve kontrolü kaybetme
Nedenleri
Her ne kadar her yeni anne bu rahatsızlığı yaşayabilirse de bazı kişilerin daha yatkın olduğu yapılan araştırmalarda gözlemlenmiş.
•Geçmiş depresyon hikayesi olanlar
•Hamilelikte ya da doğumda travmatik bir olay yaşayanlar
•Eşiyle sıkıntı yaşayanlar
•Aile desteği olmayanlar
•Fizyolojik ve biyolojik değişimler
•Duygusal ve sosyal değişimler
•Doğum öncesi yaşanan kişisel sıkıntılar
Tedavisi
Depresyon önemsenmesi gereken ciddi bir rahatsızlık. Doğum sonrası depresyon belirtileri yaşayan annelerimizin mutlaka bir uzmana başvurmaları gerekir. Doğum sonrası depresyonun medikal tedavisi diğer depresyonlara göre daha zor çünkü emziren anne her ilacı alamaz, Hatta tercihen hiç kullanmamalı. Ama tabii, bu dönemde kullanılabilen ilaçlar da var.
Uzman yardımına ek olarak doğum sonrası depresyon yaşayan anneler:
•Duygu ve düşüncelerini mümkün olduğunca çevresindekilerle paylaşabilir.
•Bu sürecin geçici olduğunu düşünmeli.
•Kendine mümkün olduğunca zaman ayırmaya çalışabilir.
•Egzersiz yapabilir.
•Düzenli beslenebilir.
•Uykularını mümkün olduğunca düzenli tutmaya gayret gösterebilir.
