Yasa çıkmadı, arabulucular belgeyi kaptı!
Hukuki uyuşmazlıklarda mahkemeye gitmeden çözüm amaçlayan “arabuluculuk” sistemini öngören kanun tasarısı henüz komisyonda görüşülürken bazı illerde “arabuluculuk” eğitimi verilerek, çok sayıda kişiye “arabuluculuk” sertifikası verildiği ortaya çıktı...
Şahıslar arasındaki hukuk uyuşmazlıklarının mahkemeye gitmeden çözmünü amaçlayan “arabuluculuk” mekanizmasını öngören kanun tasarısının TBMM Adalet alt komisyonu görüşmelerinde, üyeleri şok eden gelişme yaşandı.
Geçen dönem kadük kalan ve hükümet tarafından bu dönem yenilenen kanunun, henüz komisyon aşaması dahi tamamlanmamasına ve sistemin yürürlüğe girmemesine karşın, bazı illerde çeşitli üniversiteler ve kurumlarca “arabuluculuk” eğitimi verilerek, çok sayıda kişiye “arabuluculuk” sertifikası verildiği ortaya çıktı. Mersin, Ankara ve İstanbul’da elinde “arabuluculuk” sertifikası olan kişilerin bulunduğunu öğrenen alt komisyon tasarıya, “Yasanın yürürlüğe girilmesinden önce alınmış arabuluculuk belgelerinin geçersiz olduğu” hükmünü koyma kararı aldı.
Alt komisyon üyesi CHP’li Dilek Akagün Yılmaz, VATAN’ın konuya ilişkin sorularını yanıtlarken, “Görüşmeler sırasında Barolar Birliği temsilcisi, Hacettepe Üniversitesi bünyesinde arabuluculuk eğitimi vermek üzere bir birim oluşturulduğu, ancak baronun çabalarıyla bu uygulamadan vazgeçtiğini söyledi. Bu arada elinde arabuluculuk sertifikası bulunan Mersin’den bir akademisyen de tasarı gündeme gelince komisyonla temasa geçmiş. Bundan da anlaşılıyor ki, şu anda elinde arabuluculuk sertifikası olan kişiler var. Bunlara kim ne şekilde eğitim verip de sertifika sahibi yapmış bilen yok” dedi.
Tasarıya ilişkin çalışmalarını sürdüren alt komisyon, düzenlemede yer alan ve büyük tartışma yaratan 4 yıllık bir üniversiteyi bitiren herkesin arabulucu olabilmesine imkan tanıyan maddesinde de değişiklik yapılmasını benimsedi. Yapılacak değişiklikle, sadece hukuk mezunu olup, en az 5 yıllık meslek deneyimi bulunanlar arabuluculuk yapabilecek. Arabuluculuk eğitimi de sadece bünyesinde hukuk fakültesi bulunan üniversitelerce verilebilecek. Alt komisyonca tasarıda yapılması benimsenen diğer değişiklikler de şöyle:
- Arabuluculara taraflar bizzat başvurabilecekleri gibi, avukatlarıyla beraber ya da sadece avukatları aracılığıyla da başvuru yapabilecek.
-Arabuluculuk eğitimi, Adalet Bakanlığı’nın koordinesinde sadece bünyesinde hukuk fakülteleri bulunan üniversitelerde verilecek.
-Arabulucu olmak isteyen yargıç, avukat ve noterlere toplum ve insan psikolojisine ilişkin eğitim de verilecek.
- Arabulucu, rüşvet, uyuşturucu gibi konusu suç olan bir olaya ilişkin uzlaşma arandığının tespiti halinde arabuluculuktan çekilecek ve arabulucuk faaliyeti sona erecek.
- Tasarıda arabuluculuk faaliyeti kararını onaylayacak icra hakiminin dosya üzerinden onay vereceği hükme bağlanıyordu. Yapılan değişiklik uyarınca hakim gerekli görürse duruşmalı olarak da karar verebilecek.
‘Aile ve miras sistemden çıkarılsın’
Arabuluculuk sisteminin özellikle kadınlar, yoksullar ve çalışanlar açısından aleyhte sonuçlar doğuracağını savunan CHP’li Yılmaz, bu endişelerini Aile Bakanı Fatma Şahin’e de aktararak, kendisinden yardım istedi. Alt komisyonda “aile, miras ve iş hukuku konularının arabuluculuk sistemine dahil edilmemesi” önerisinde bulunan ancak bu talebi kabul görmeyen Yılmaz, Bakan Şahin’e, “Bu konular arabuluculuk konusu olursa, kadınların Medeni Yasa ile elde ettikleri haklarının ellerinden alınabilir” dedi
