YAŞ maratonunda hükümetin dediği oldu

YAŞ kararları ilk kez 4. günün gecesine sarktı. Geleneği bozan Erdoğan, kararları imzalamak için Karargah’a gitmedi. Milli Savunma Bakanı Gönül, Başbakan’a götürdü. Başbakan, 2 saat 17 dakika inceledi, Köşk onayladı düğüm 20.45’te çözüldü...

1.Ordu Komutanı Org. Hasan Iğsız, Kara Kuvvetleri Komutanı olmasını istemeyen Hükümet’in dediği oldu. Iğsız’ın kuvvet komutanı olmasına izin verilmedi. Erdoğan, Iğsız’ın kararnamesini imzalamayı reddedince onay için Köşk’e sunulan listede Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atama da yer almadı. Balyoz’da adı geçen 11 general de terfi ettirilmedi...

ANKARA- Balyoz sanığı komutanlar hakkında verilen yakalama kararı, Erzincan Ergenekon İddianamesi ve Ergenekon Savcısı Zekeriya Öz’ün, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanması beklenen 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hasan Iğsız’ın da arasında bulunduğu 19 kişiyi internet andıcına ilişkin ifadeye çağırmasının gölgesinde gerçekleşen YAŞ’taki kördüğüm bir dizi “ilk” yaşanmasına da neden oldu...

‘Görevi uzutalım’ iddiası

YAŞ’taki gerginlik, üçüncü gününde önce Cumhurbaşkanı ile Başbakan arasında ikili, sonra da Genelkurmay Başkanı’nın da katıldığı üçlü zirveler yaşanmasına yol açtı. Ancak sözkonusu zirvelerde aranan uzlaşma sağlanamadı. YAŞ’ın asker kanadının Balyoz soruşturması çerçevesinde haklarında “yakalama” emri çıkan general ve amirallerin terfi etmesinde ısrarlı davranmasına rağmen, hükümet terfilere izin vermemekte kararlı davrandı. Aynı şekilde Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na 1.Ordu Komutanı Orgeneral Hasan Iğsız’ın atanması konusunda yaşanan görüş ayrılığında da hükümet geri adım atmadı. Son iki günde çok sayıda iddia yayıldı. Bu iddialardan birine göre Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Erdoğan tarafından Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ’a “Görev sürenizi bir yıl daha uzatalım” önerisinde bulundu. Bu durumda Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Işık Koşaner’in de görevinde 1 yıl daha kalması ve kuvvet komutanlıklarında boşluk doğmaması formülünün uygulanması gündeme geldi. Org. Başbuğ bu öneriyi reddetti.

Askerin ‘istifa’ resti

Bir başka iddiaya göre de, TSK ile hükümet arasında uzlaşmaya varılamaması ve krizin YAŞ’ın 4. gününe de sarkacağının kesinlik kazanması, komuta kademesinde “toplu istifa” restini de gündeme getirdi. Askerin, terfilerde ve Orgeneral Iğsız konusunda ısrarcı olması karşısında Hükümet’in ve onay makamı olan Köşk, istifa restine rağmen geri adım atmaya yanaşmadı.

Edinilen bilgiye göre, yaşanan krizin kördüğüm haline gelmesinde YAŞ’ın hukuki statüsü, işlevi ve sonuçları konusunda da hükümet ve askerler arasında çıkan görüş ayrılığı da etkili oldu ve hem hükümet hem de Çankaya Köşkü de komuta kademesine “vekalet” resti çekti. Görüş ayrılığı, hükümetin Şura toplantısından önce YAŞ’la ilgili yaptığı kapsamlı çalışmadan kaynaklandı. Milli Savunma Bakanlığı’nın hazırladığı raporda Balyoz’la ilgili yakalama emrinin terfilere engel teşkil etmediği görüşünün savunulmasına rağmen, hükümetin yaptığı çalışmada, aksi görüş ortaya kondu. Hükümetin çalışmasında ayrıca YAŞ’la ilgili önemli ve iddialı tespitler yer aldı. Bu tespitler özetle şöyle sıralanıyor:

* YAŞ, kendi yasasında da hükme bağlandığı gibi görevi “görüş bildirmek”le sınırlı istişari bir organdır.
* YAŞ, terfi ve atamalar konusunda nihai karar organı değildir.
* YAŞ toplantılarından karar çıkmazsa toplantı yapılmamış sayılır.
* YAŞ toplantısı yapılmamış sayıldığında terfi ve atamalar da yapılmaz. Bu durumda herkes bulunduğu göreve devam eder. Yaş haddi ve görev süresi gibi yasal sınırlar nedeniyle emekliye ayrılması gerekenler ayrılır, görevler vekaleten yürütülür.

Gelenek bozuldu

Üçüncü günün sonunda Başkent’e sıcak bir gece yaşattı. Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın ertesi günkü programının her gün en geç saat 22.00’ye kadar açıklanmasına karşın, dünkü programlar önceki gece yarısı açıklandı. Cumhurbaşkanı’nın öğleden önce Milli Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’nı kabul etmesi beklenirken, önceki gece yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı’nın herhangi bir programı yer almadı. Başbakan’ın da sabah 9.45’de Genelkurmay karargahına gitmesi beklenirken, sivil toplumla ilgili iki kabulü dışında bir program gösterilmedi. Bu iki gelişme, başkentteki gerginliği tırmandırdı.

Erdoğan, dün Karargah’a gitmedi. Başbakanlık’a gitti. YAŞ krizi trafiğini burada sürdürdü. Erdoğan önce Adalet Bakanı Sadullah Ergin’le, sonra da MİT Müsteşarı Hakan Fidan’la biraraya geldi. Başbakanlık, Erdoğan’ın Fidan’la bir araya gelmesini “olağan” haftalık görüşme olarak açıkladı. Erdoğan’ın Bakan Ergin’le yaptığı görüşmede, YAŞ’taki olası terfilerin hukuki boyutunun masaya yatırıldığı öğrenildi. Erdoğan, öğleden sonra akan Ergin ile bir kez daha görüştü. Erdoğan İçişleri Bakanı Beşir Atalay ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’le biraraya geldi.

Kararlar önüne geldi

Göreve geldiği 2003’ten beri YAŞ karalarını Karargah’ta imzalayan Erdoğan, bu kez kararları Başbakanlık Resmi Konutu’nda görmeyi tercih etti. Erdoğan’ın Karargah’a gitmemesi Hükümet ile TSK arasındaki buzların erimediğini gösterdi. Kararları imzalanması için Erdoğan’a, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül getirdi. Gönül’e, Genelkurmay Başkanlığı Personel Başkanı Korgeneral Raif Akbaş’ın eşlik etti. Hükümetle asker arasında iletişim köprüsü oldu. Atalay Konut’ta 2 saat kaldıktan sonra ayrıldı. Erdoğan’ın Gönül’le YAŞ kararları üzerindeki incelemesi 2 saat 17 dakika sürdü.

Gül’ün telefon trafiği düğümü çözdü

Hükümet ile asker arasındaki krizin çözülmesinde Cumhurbaşkanı Gül’ün çabaları etkili oldu. Saat 12.10’da Dışişleri Konutu’ndan Köşk’e geçen Gül, gün boyunca telefon trafiği ile krizin çözülmesi için devreye girdi. Ve tarafların istifa ya da görevden alma gibi uç noktalara varmadan ara çözüme ikna olmasında etkili rol oynadı. Kararlar, Milli Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı tarafından Köşk’e götürüldü. Saat 19.50’de Org. Başbuğ, 19.55’te ise Bakan Gönül, Köşk’e çıkarak, YAŞ kararlarını Gül’e sundu.

İki kritik atama eksik

Merakla beklenen YAŞ kararları ise Başbuğ’un Genelkurmay’a gitmesinden bir saat sonra basına açıklandı. Terfi ve atama listesinde iki önemli komutanlık eksik kaldı. Genelkurmay Başkanlığı’na ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atamalar daha sonraya bırakıldı.

YAŞ’TA TRT fark attı

YAŞ'la ilgili gelişmelerde TRT diğer haber kanallarına fark attı. YAŞ’ın öğleden sonraki bölümünün bitmesi, Cumhurbaşkanı’nın kararları onaylaması, bazı atamalar ilk olarak TRT tarafından yayınlandı, diğer haber kanalları aynı bilgileri TRT’yi kaynak göstererek haberleştirdi.