Gazete Vatan Logo

VOB'da gong çaldı $'a Haziran fiyatı biçildi

İzmir Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası (VOB) Başbakan Erdoğan'ın seans gongunu çalmasıyla dün işleme başladı. İlk günde en çok döviz ve faiz üzerine kontrat yapıldı. Yatırımcılar Haziran sonu için dolara 1.3925, euroya ise 1.8075 YTL fiyat biçti. Başbakan "Bu borsa geleceği gösteren, adeta sigorta altına alan bir piyasa olacak" dedi

Türkiye'de para yönetimine yeni bir soluk getirecek tzmir Vadeli işlemler ve Opsiyon Borsası (VOB) dün açılırken piyasanın ilk gününde 1.4 milyon YTL'lik (1.4 trilyon TL) işlem yapıldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın seans gongunu çalarak açtığı borsada, yatırımcılar ilk gün en çok faiz ve döviz üzerine vadeli kontrat yaptı. Alınan kontratlarla birlikte Türkiye'de ilk kez dolar, euro, faiz ve İMKB'nin aylar sonraki fiyatları da belli oldu. Yatırımcı ilk günde dolara Haziran sonu için 1.3925, euroya da 1.8075 YTL'lik fiyat biçti.

Yasal düzenlemelerle VOB'u destekleyeceğiz
Borsanın açılışını yapan Başbakan Erdoğan, VOB'un bir başlangıç, bir milat olduğunu belirterek, "Bu borsa güven veren bir borsa olacaktır. Bu borsa geleceği gösteren, adeta sigorta altına alan bir borsa olacaktır. Bu olduğu anda benim üreticim, benim çiftçim, benim işletmecim o noktada rahat olacak" dedi. Erdoğan, VOB'un Hilton Oteli'nde düzenlenen ve birçok hükümet yetkilisi, bürokrat ve işadamının katıldığı açılış töreninde yaptığı konuşmada, ekonomide istikrar sağladığını söyledi.

Özgüven sorunu ve güvensizlik krizleri yaşanmasının Türkiye'ye yakışmadığını belirten Erdoğan, sermaye piyasalarının gelişmiş olduğu ekonomilerin, kalkınmış ve zengin ülkeler olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi: "Döviz ve faiz gibi enstrümanların fiyatları her gün değişebiliyor. Bu değişimden ülke ve işletmeler yıkıcı bir şekilde etki görebiliyor. İşte bu tür etkilere karşı VOB, sigorta görevi icra edecektir. Dünyada örnekleri bulunan VOB'un kurulmasıyla ülkemizde şu anda istikrarlı bir ekonomik hayata geçmiştir. Kısa bir zaman içinde bunu destekleyici yapacağımız yasal düzenlemelerle çok daha farklı bir hale gelecektir. Kurduğumuz borsanın daha dinamik ve daha güvenli bir ekonomik ortama katkıda bulunacağından eminim."

İlk kontrat pamukta yapıldı
Başbakan'ın gong zilini çalmasıyla işlemlere başlayan Vadeli Borsa'da ilk kontrat pamukta gerçekleşti. EVG yatırımın gerçekleştirdiği kontrat Denizli'de bulunan Değirmenci Grup adına 2,140 YTL'den 10 lot alım yönünde yapıldı. Gün boyunca en çok işlem 72 kontratla dolar/YTL paritesi üzerine yapıldı. Günlük 1.42 milyon YTL'lik işlem hacminin önemli bölümünü aracı kurumların borsa açılışı nedeniyle yaptığı jest alımları oluşturdu. Borsanın ilk gününde ayrıca 91 günlük bonoda Nisan, Haziran ve Ağustos, 365 günlük tahvilde Şubat, Nisan, Haziran, İMKB-30 Endeksi'ne Şubat, Nisan, Haziran, dolar/YTL ve euro/YTL'de Şubat, Nisan ve Haziran vadeli kontratlar yapıldı.

VOB Genel Müdürü Hamdi Bağcı, bütün kontratlar içinde en çok bono faizi cinsinden olanlarda yüksek işlem hacmi gerçekleştiğini, bunun da faizlerdeki düşüş beklentisini yansıttığını kaydetti.

Bireysel yatırımcı başlangıçta tedbirli olsun
İzmir Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Yemişçi dün faaliyete geçen borsayla ilgili VATAN'ın sorularını yanıtladı:

* Bu borsada kim ne için işlem yapabilir?
Sanayici, ithalatçı, ihracatçı, tarım sektörü üreticileri, yatırımcılar ve tasarruf sahipleri bu borsadan yararlanabilir. İthalat, ihracat yapan sanayici döviz riski taşıyordu. Bunlar kur risklerini hedge edebilecek. Bunlar için kâr zarar söz konusu olmuyor. Üretici için de aynı. En basit kullanım yöntemi bu.

Yatırım için baktığınızda durum daha farklı. Kâr ve zarar var. Diyelim ki faiz. Şu anda yüzde 19.5. Üç ay sonraki seviyesi yüzde 17.5 görünüyor. Bu faiz seviyesi benim beklentilerime göre yüksekse alırım. Düşükse satarım. Banka ve aracı kurumların kur, faiz ve İMKB endeksi işlemlerinden önemli ölçüde faydalanabileceklerini düşünüyorum.

* Bugün vadeli döviz işlemlerini herhangi bir banka da yapıyor. Sizinkinin farkı ne?
Burada fiyatları bütün dünya biliyor. Hem bireysel, hem de kurumsal yatırımcı bunu görebiliyor ve böylece gerçek fiyatlar ortaya çıkıyor.

* Şu anda dünyadaki vadeli borsalarda işlem yapan birçok bireysel yatırımcı parasını kaybediyor, batıyor. Sizde de 1'e 10 kredi var. Yatırımcı için biraz fazla riskli değil mi?
Söylediğinize tamamen katılıyorum. Bu söylediğimi profesyonellerim nasıl karşılar bilmiyorum ama, ben bir vatandaş olarak bireysel yatırımcının başlangıçta temkinli davranmasını öneririm. Çok düşük miktarlarla işlem yapmaları gerekir.

* Yani yatırımcı yüksek krediyi görüp kısa zamanda çok para kazanacağım diye borsaya koşmasın diyorsunuz...
Öyle tabii. Önce öğrenmesi gerekli. Burada işlem yapacak aracı kurumlarda danışmanlar var onlara sormaları gerekli.

* Borsanın lokomotifi ne olacak?
Finansal ürünlerin, yani döviz, faiz ve İMKB'ye bağlı enstrümanların buğday ve pamuğa göre daha çok işlem göreceğini tahmin ediyorum. Tabii bunlar arasında bir tanesi diğerlerini geçebilir.

Yedi ürün 25 farklı fiyat var
* Dün faaliyete geçen Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası'nda başlangıç olarak 7 ürün ve 25 ayrı vadede kontratlar alınıp satılabiliyor.

* Borsada dolar/YTL ile euro/YTL ve İMKB-30 kontratları şu anda Şubat, Nisan ve Haziran vadeli gerçekleştiriliyor. Kontratların vadesi söz konusu ayların son gününde tamamlanıyor.

* VOB'da 91 ve 365 günlük günlük bonolar için Nisan, Haziran ve Ağustos vadeli işlem yapılabiliyor. Bu sayede finansal piyasalarda döviz kurları ve İMKB endeksi için yaklaşık beş, bono faizleri içinse yedi aylık bir fiyat öngörüsü ortaya çıkıyor.

* Yatırımcılar söz konusu vadelerde borsada belirlenen fiyat üzerinde kontrat yaparak risklerini garanti altına alabiliyor.

* Örneğin dolar borcunu Haziran sonunda ödemesi gereken bir şirket-yatırımcı, borsadaki fiyat üzerinden söz konusu tarihe alım kontratı yaptığında riskini ortadan kaldırmış oluyor.

* Haziran sonunda dolar bugün satın alınan kontratın üzerinde bir fiyata çıksa bile yatırımcı kontrattaki fiyat üzerinden doları satın alabiliyor.

* VOB'da pamuk ve buğdayda Mart, Mayıs, Temmuz, Ekim ve Aralık vadelerine kontrat var.

* Borsada risklerini garanti etmek dışında spekülatif amaçlı yatırımlar da yapılabiliyor. Yatırımcılar yatırım yapmak istedikleri vadeye göre kontrat satın alıyor.

* Her kontrat için belirli bir teminat yatırılıyor. Yatırımcı bin dolarlık bir dolar/YTL kontratı için 150 YTL teminat yatırıyor. 200 YTL'ye bin euro, 300 YTL'ye 3 bin 700 YTL'lik İMKB-30 kontratı satın alabiliyor. Bu orana "kaldıraç" (kredi) deniliyor.

* Bu nedenle borsa fiyatlardaki her değişim yatırımcıların anaparasına kontrat oranı düzeyinde yansıyor.

* Örneğin 1'e 10 kaldıraç kullanılan bir kontrat yüzde 1 değer kazanırsa yatırımcının anaparası yüzde 10 büyüyor. Düşüşte ise tersi oluyor. Borsada yatırımcının hesabı her gün kesiliyor.

* Hesaptaki tutar kontrat değerinin üzerindeyse paranın fazla olan bölümü (kontrat satılmadan) yatırımcıya ödeniyor.

* Düşüşlerde ise minimum yüzde 75 sınırı aranıyor. Yatırımcının kontratı elinde tutabilmek için teminat tutarını ilk yatırdığı paranın yüzde 75'ine yükseltmesi isteniyor.

Haberin Devamı