Türkiye net: PYD’siz çözüm

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani arasında Soçi’de Suriye’deki iç savaşa çözüm amacıyla üçlü zirve düzenlendi.

3’lü zirve öncesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Ruhani ilk olarak dün Soçi’de Sanatoryum Rus’ta ikili bir görüşme düzenledi. Görüşme fotoğraf ve görüntü alındıktan sonra, basına kapalı olarak gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan zirve öncesindeki açıklamasında, “Bu üçlü zirve Suriye’de akan akanın artık tamamen durması bakımından son derece önemli” dedi.

PYD’nin dışlanması öncelik!

Erdoğan, zirve sonrası ortak basın toplantısında ise, PYD/YPG’nun Uusal Suriye Diyalog Konseyi’ne katılmasına yönelik görüşlere karşı çok net mesaj verdi: Suriye’nin toprak bütünlüğüyle ülkemizin milli güvenliğine kast eden terörist unsurların süreçten dışlanması önceliklerimiz arasında yer almaya devam edecektir. Bir terör örgütüyle aynı çatı altında olmamızı, bizden kimse beklememelidir. Suriye’nin toprak bütünlüğüne bağlılığımızı ifade ediyorsak, eli kanlı bir çeteyi meşru bir aktör olarak göremeyiz. Bugün gerçekleştirdiğimiz istişarede, Suriye’de güven artırıcı önlemlerin hayata geçirilmesinin önemini vurguladık. İnsani yardımların ihtiyaç sahiplerine engelsiz ve kesintisiz ulaştırılması, ayrıca tutukluların karşılıklı salıverilmesi dahil atılabilecek her türlü adımı gözden geçirdik. Ülkelerimiz arasındaki verimli işbirliğinin bölgeye olumlu etki yapmasını, mezhebi ayrışma riskini azaltmasını ümit ediyorum.

Putin’den teşekkür

Rusyla lideri Putin de zirve öncesinde yaptığı açıklamada, “Türk ve İranlı liderlerin üstlendikleri rol olmasaydı Suriye’de askeri sürecin sonlanması mümkün olmazdı. Suriye’de artık siyasi çözüme yönelik yeni bir aşamaya geçildi” ifadesini kullanarak iki ülkeye teşekkür etti. Siyasi çözümün Cenevre süreciyle tamamlanacağını, BM kararına uygun olarak etnik uzlaşı sağlanması gerektiğini ifade eden Putin, “Türkiye ve İran’ın desteğiyle Suriye’nin parçalanması engellenmiştir. Yıllardır süren iç savaşın sonlandırılması mümkün olabilecek durumdadır” diye konuştu.

Ruhani: Özgür seçim yapılacak

Putin’in ardından söz alan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin açıklamasından satır başlıkları ise şöyle: Bütün dünya bu konuyu bilmesi gerekiyor ki terörist hiçbir zaman iyi bir araç olamaz, hiçbir ülke için. Terörist, bütün ülkeler için tehlike yaratıyor. Biz DEAŞ konusunda bunu gördük. Üç ülke kendi fikirlerini çok açık şekilde beyan ettiler. Amaç burada ulusal kongrenin oluşması ve bu kongrede bütün aktif partiler, Suriye’ye karşı ve hatta Suriye taraftarı olanlar bu kongrede birleşecekler. Bu kongrede yeni anayasa için zemin oluşacak. Ve yeni anayasa için özgür bir seçim yapılacak. Özgür ve adil bir seçim yapılacak. Bu barış ve istikrar getirebilir bütün bölge için.

Putin: Kongreye herkes katılmalı

Zirve sonrası ortak açıklamada Rusya lideri Putin şunları söyledi: “Çatışmaların tamamen durdurulması, çatışmasızlık bölgelerinin istikrar kazanması gibi konularda öncelikli adımlarımızı belirledik. Öncelikle Suriye içindeki grupların bu konuda görüşebilmeleri için platformun oluşturulmasına karar verildi. İran ve Türkiye’nin Ulusal Suriye Diyalog Konseyi’nin toplanması konusunda desteklerini görüyoruz. Suriye toplumunun bütün kesimlerinin katılabileceği bir toplantının yapılması konusunda dışişleri bakanlarımıza, savunma bakanlıklarımıza ve diğer ilgili makamlara adımların atılması konusunda mutabık kaldık. Politik partilerin, etnik ve dini grupların katılımının sağlanması, bu kongrede Suriye’de ortak sorunlarının görüşülmesini sağlayacak. Gelecekteki devlet yapısının, anayasasının nasıl olacağı, yapılacak seçimlerin nasıl gerçekleştirileceğini görüştük. Suriyeliler Suriye’nin kaderine kendileri karar vermeliler. Sayın Esad ile görüşmelerimizde politik krizin barışçıl yöntemlerle çözülmesi konusunu görüştük. Ve özgür seçimlerin gerçekleşmesini. Suriyelilere yeniden altyapılarını oluşturmaları konusunda, sanayi, ticaret alanlarında, hastaneler, devlet okulları, kreşler vesaire bunların yeniden yapılandırılması konusunda, insani yardım konusunda Suriye’nin tamamen mayınlardan ve silahlardan arınması, tarihi değerlerinin yeniden koruma altına alınma konuları... Bunun için de diğer devletlerin de bu sürece dahil edilmesini görüştük.”

Suriye’nin toprak bütünlüğü korunacak

RUSYA-TÜRKİYE-İRAN üçlü Suriye Zirvesi Ortak Bildirisi’nde şu ifadelere yer verildi:

“Devlet başkanları, Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini teyit etmiş, bahsi geçen gerginliği azaltma, bölgelerin tesis edilmesi ve Suriye ihtilafının çözümüne yönelik hiçbir siyasi girişimin Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne hiçbir suretle halel getiremeyeceğini vurgulamışlardır.”