Turizmcinin gündeminde 'savaş' yok 'bayram' var!

Kayak merkezleri ve kültür turları yine turistlerin ilgi gösterdiği yerlerin başında geliyor. Kar kalınlığının 60 santimetre olduğu Uludağ'da kar beklentisi var ama turizmciler kar makinelerinin bu sorunu ortadan kaldıracağı görüşünde. Hava sıcaklığının sıfırın altında 2'ye düştüğü durumlarda kar makineleri otomatik olarak devreye giriyor ve sabaha kadar kar üretiyor. Böylece pistlerde her zaman kar görmek mümkün oluyor. Acentalarm hazırladığı farklı paket programlarda dört günlük bir tatil için en az kişi başı 429 milyon, 7 gün için ise 700 milyon lirayı gözden çıkarmak gerekiyor. Uludağ'da doluluk oranı yüzde 40'ken, Erzurum Palandöken için rezervasyonlar şimdiden yüzde 70'lere ulaştı. Bolu'nun kayak merkezi Kartalkaya'da ise kar kalınlığı 1 metreye ulaştı. Yeni yıla karsız giren Kartalkaya'da kar yağışı otelcilerin de yüzlerini güldürdü. Kurban Bayramı öncesinde kar kalınlığının kayağa uygun hale gelmesi, tesislerdeki doluluk oranının yüzde 100'lere ulaşacağı beklentisini doğurdu.

Tatilciler bütçelerini ayarlama çabasında
Üç gece dört gündüz paket program fiyatlarının 500-600 milyon liradan başladığı Kartalkaya için talep, kimi acentalarda Uludağ'ın önüne geçiyor. Kar kalınlığının daha fazla olması nedeniyle Kartalkaya, kayakçıların gözdesi Uludağ'a ciddi anlamda rakip oldu. Setur İç Turizm Müdür Yardımcısı Ümit Boz konuyla ilgili olarak şöyle konuştu: "Geçen yıl bütün paket programlarda yüzde 70'i yakalamıştık ama bu yıl ilgi beklediğimizden az gerçekleşiyor. Yılbaşmın yeni bitmiş olması, ondan önce Şeker Bayramı tatili nedeniyle pek çok kişi tatil hakkını kullandığını düşünüp, bütçesini ona göre ayarlıyor. Yılbaşında tatil yapan tekrar tatile gitmek istemiyor. Bir de buna ekonomik sıkıntılar ve savaş söylentileri de eklenince kararsızlık yaşanıyor. Ancak yine de her zaman olduğu gibi son dakikaya kadar beklemek gerekiyor."

Yurtdışındaki turlara talep oldukça fazla
Yurt dışı turlardaki hareketliliğin daha fazla olduğuna dikkat çeken TURSAB Başkanı Başaran Ulusoy ise şunları söyledi: "Bazı üyelerimiz, bir çok yurtdışı seyahat fiyatlarının, yurtiçi seyahatlerle benzer ya da daha düşük satılıyor olmasının talebi yurtdışına yönlendirdiği görüşünde. Geleneksel olarak yurtiçi turlara göre rezervasyonları daha erken yapılan yurtdışı turlara yönelen talep oldukça hızlı gidiyor. Çok talep gören Avrupa'nın Paris, Londra, Roma gibi başkentleri yanında Uzakdoğu merkezlerine ilginin geçen yıllara nazaran arttığı gözleniyor." Turizmciler, yurt içi turizmin ocak ayının son haftasından itibaren yoğunlaşmasını ve geçen yılların üzerine çıkmasını bekliyorlar. Bu arada yabancı turistlerin ülkemizi tercih nedenleri arasında doğal güzellikleri ve iklimi ön plana çıkıyor, 2001 yılında ülkemize gelen turistlerin yüzde 52.3'ü Türkiye'yi deniz kum ve güneş eksenli tatilin adresi olarak görüyorlar. Yine 2001 verilerine göre yüzde 9.2 oranında turist, tarihi ve kültürel mekanları gezmek için yüzde 8.3'ü ise alış veriş yapmak için ülkemizi tercih ediyor.


"Kriz dönemlerinde" bile ayakta kalmayı başardılar

Mehmet Ersoy: ETS Yönetim Kurulu Başkanı
Yabancı turizm yatırımcısının özellikle büyük tur operatörlerinin Türkiye'de yatırım yapma şanslarının kolaylaştırılması turizme katkı sağlayacaktır.

Yurtdışı pazar payımız büyüyor

Kurban Bayramı tatilinin uzun olması bir avantaj. Ciddi bir hareketlenme var. Yurtdışı satışlarımız beklentinin üstünde gerçekleşiyor. Yoğun bir ilgiyle karşılaştık.

Yurt dışı pazarındaki payımız ciddi oranda büyüttüğümüzü görüyoruz. Aynı yoğunluğun yurtiçinde de devam edeceğini düşünüyoruz. Tatilin uzun olması ve dövizin beklendiği şekilde gerçekleşmesi yani çok ciddi sıçrama yapmaması etkin oldu. Bankaların başlattığı taksit kart uygulaması sayesinde turların ücretini 4-5 taksite bölerek turiste cazip hale getirdik. Dolayısıyla sürümden kazandık, turist de bütçesine uygun bir tatili seçme imkanına kavuşta. Irak'ta çıkacak olası bir savaş bu yıl turizmi şekillendirecek.

İmajımız güçleniyor
Savaş söylentilerinin yoğunlaştığı dönemlerde biz satışlarda düşme bekliyorduk ama ciddi bir düşme olmadı hatta artarak devam eden pazarlar var geçen seneye göre.

Şu anda savaş konuşulmuyor. Savaşın süresi de çok önemli, çok kısa sürede biterse 10-15 gün gibi Türkiye turizminin sezonun bir kısmını etkileyecek ama yazdan itibaren cîddî bir etkilenme olmaz ama savaş uzarsa etkisi artar. Eğer Irak'ta bir savaş olmazsa yurt dışından Türkiye'ye turkra hareketinde çok ciddi bir canlanma olacak. Bence yabancı turizm yatırımcısının özellikle büyük tur operatörlerinin Türkiye'de yatırım yapma şanslarının kolaylaştırılması lazım.


Figen Erkan: Jölly Öger Genel Müdürü
Olası Irak operasyonu turizm sektörünü olumsuz etkileyecek ama 1991 yılındaki Körfez Savaşı gibi olumsuz etkilemez

Operasyon olmazsa 2003 çok iyi geçer

2003 yılının geçen yıldan daha iyi olacağı beklentisindeyiz. Irak dışında bir olumsuzluk olmazsa, 2002 yılı ortalamasında 1,5 milyon turist getirdi. Eğer, gelecek yılda muhtemelen bu rakamlar civarında seyredeceğine inanıyoruz. Çeşitli kampanyalarla satışlarımızı artırdık,
taksitlendirmeyle insanlara tatili daha kolay satın alır hale getirdik. Fiyatları biraz daha uygun tuttuk Böylece müşteri potansiyeli arttı. Genelde paramı harcamayıyım ne olacağı belli değil düşüncesiyle hareket ediliyordu bu psikoloji aşıldı artık. Kurban Bayramı nedeniyle satışlar çok iyi gidiyor, yoğun ilgiyle karşılaştık, olası Irak operasyonu turizm sektörünü olumsuz etkileyecek ama 1991 yılındaki Körfez Savaşı'nın etkileri kadar olmaz. Körfez savaşında, yurtdışında sanki savaşın içindeymişiz gibi değerlendiriyorlardı. Türkiyenin yerini dahi bilmiyorlardı.

Hiç umutsuz olmamalıyız
Turizm, tüm kötü şartlara rağmen direnebilen, kenetlenebilen ve birbirine destek olup ayakta durmaya çalışan bk sektör. Turizm Bakanı'ntn bir kadın olmasından ötürü daha ince ruhlu, daha faklı bakış açısı getirme imkanı olacak. Bunun artı bir değer getireceğini inanıyorum. Turizm sektöründe personel eğitimi sıkıntısı duyuluyor. Ayrıca yurtdışında Türkiye adının daha fazla gündemde tutulması gerekiyor.


Haldun Bezci: Asya Tur Genel Müdürü
Savaşın çıkmaması durumunda Türkiye'de 2003 sezonu için geçen yıla göre turist sayısının yüzde 20 artacağını tahmin ediyoruz.

Olası bir savaş büyük risk getirir

Kurban Bayramı için tatil rezervasyonları dolmak üzere, Türk turist, Kurban Bayramında tatile gitmeye karar verdi Bütün dünyaya 100'ün üzerinde yerlere, Küba, Mısır, Öüney Afrika'ya yoğun talep var. Geçtiğimiz yıl Türkiye'ye 11 milyon turist geldi, 2003'de ise 12,5 milyon turistin gelmesini bekliyoruz, Savaşın çıkmaması durumunda Türkiye'de 2003 sezonu için gecen yıla göre yabancı ve yerli turist oranının yüzde 20 artacağını tahmin ediyoruz ama Türkiye ve yakın ülkeler için savaş büyük risk.

Hükümetin olumlu etkisi
Yeni hükümetin kurulması turizme umut verdi Duble yol projesi, turizm açısından güzel bir olay, turizm politikaları açıklanmadı ama bu rahatsızlık yaratmadı. Koalisyon hükümeti olmaması turizm sektörünü sevindirdi. Duble yolla birlikte AB uyum yasalarının gündemde olması da güzel bir şey. Türkiye madem bir Avrupa ülkesi, kumarhaneler Türkiye'de de devletin gözetiminde işletilmesi lazım. Atıl hazine arazilerinin kazandırılması çok güzel bir düşünce. Bir turizm merkezini, insanların ilgi duymadığı bir bölgeyi güneş, deniz reklamıyla turizme kazandırmak üzerine casino reklamıyla kazandırılması müthiş artış sağlayacaktır. Kemer, Belek, Side'nin yanında Didim çok uygun bir yer, Didim'de 17 bin dönüm atıl bölge var. Bu arazilerin kullanım için düşünüldüğünü tahmin ediyorum.