TOKİ'den talep

İstanbul REstate Gayrimenkul Fuarı’nın son gününde Sinpaş’tan Yeşil İnşaat’a önde gelen şirketler, inşaat sektörünün sorunları ve çözüm önerilerini gündeme taşıdı. TOKİ’nin imarlı arazi üreten bir birim kurması gerektiğini belirten firma başkanları, “Arazi rantının önüne başka türlü geçemeyiz. Gelir paylaşımı ihalelerini açıp ‘Girin bakalım’ demeleriyle de bu iş olmaz. Mevzuat sorunu nedeniyle projelere en az 3 yıl gecikiyoruz” diyor

Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Derneği’nin (GYODER) 15 Haziran ile başlayan 10. Gayrimenkul Zirvesi’nin ardından Reed Exhibitions işbirliğiyle önceki gün Lütfi Kırdar Kongre Sarayı’nda düzenlediği İstanbul REstate Gayrimenkul Fuarı’nın son gününde, inşaat sektörünün sorunları ve çözüm önerileri tartışıldı. Dün GYODER Başkan Yardımcısı Işık Gökkaya’nın moderatörlüğünde gerçekleştirilen oturumda sektörün önde gelen firmalarından Sinpaş, Dumankaya, Sur Yapı ve Yeşil İnşaat’ın başkanları, imarlı arsa üretiminden mevzuata kadar sektörde yaşanan pek çok sorunu gündeme getirdi.


Konut politikası gerekli

Oturumda sektörün en önemli probleminin imarlı arazi geliştirmek olduğunu vurgulayan Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, “Bugün konut sektöründe yıllık 700 bin adet konut ihtiyacı var ve bunun yüzde 35-40’ı orta altı gelir düzeyine yönelik. Ancak sektör olarak bu kesime konut üretmekte sıkıntı yaşıyoruz. Arsa üretimi, finans üretimi ve maliyet kontrolü olmak üzere 3 faktördeki sıkıntıları aşabilirsek, orta gelir grubu için proje üretebileceğiz” dedi. Rant sorununun ilçelere kadar indiğinin, arsa üretimi için TOKİ veya Bayındırlık Bakanlığı bünyesinde bir birim kurulması gerektiğinin altını çizen Elmas, “Bu birim imara açık arazi üretimini gerçekleştirmeli. Devlet imar planlarını hızla geliştirip Hazine arazilerinin parselizasyonunu tamamlayıp inşaat şirketlerinin kullanımına açmalı. Gelir paylaşımı ihalelerini açıp ‘Girin bakalım’ demeleriyle de bu iş olmaz. Öyle bir arazi üretimi olmalı ki firmalar arsa ofisine giderek belirli şartlar altında 10, 20, 30 dönümü direkt alabilmeli. Bu yönde bir konut politikasına acil ihtiyaç var” diye konuştu.
Kentsel dönüşüm kanunu ile medeni kanundaki kat mülkiyeti kanunu birbirini tamamlayamadığı için 4-5 yıldır gerçek anlamda bir kentsel dönüşümün gerçekleştirilemediğini de belirten Elmas, “Kentsel dönüşümde pastayı küçültmek, daha küçük ölçekli projeleri ele almak gerekiyor. Yerel ölçekli firmalar küçük çaplı dönüşümler yapmalı. İmar planları buna göre düzenlenmeli” dedi. Öte yandan mortgage kanunundaki ciddi bir eksikliğe de değinen Elmas, “Konut faizinin yüzde 30-40 gibi bir bölümü, kişilerin gelir matrahından düşürülmeli. Bu tüketicileri teşvik edecek, sektöre de ivme gelecektir. Bugün altyapı maliyetimiz ise inşaat maliyetinin yüzde 10’unu oluşturuyor. Bu da teşvik mekanizmasıyla sübvanse edilebilir” açıklamasını yaptı.


Devletİn fİrmalarI lİsanslamasI, İyİYle kötünün ayrIŞmasI Şart

Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Dumankaya: “İnşaat sektöründe performans yönetim sistematiği henüz oluşmadı. Her firma aynı kefeye konulmamalı. Herkes bu sektöre çok kolay girmemeli. Hiç tanınmayan bir firmaya bir anda 3 bin daireli projeleri yapma yetkisi verilmemeli. Devletin firmaları lisanslaması, işini iyi yapanlara teşvik verip, iyi yapmayanların sicilini bozması gerekiyor. Öte yandan bugün yeni mezun bir mühendis, koskoca bir gökdelen projesinde imza atma yetkisine sahip olabiliyor. Hem şirket içi, hem de firmalar bazında devlet tarafından bir kontrol mekanizmasının uygulanmaması büyük bir eksiklik.”


2-B ve afet yasalarI bİr an önce çIkarIlmalI

YeŞİl İnşaat Başkanı Engin Yeşil: “Beylikdüzü’nde 14 bin konutluk Innovia projemiz, belediyeyle yaptığımız örnek bir çalışmaydı. Öyle büyük bir arsayı bulabilmek çok zordu ama belediyenin katkısıyla 350 kişiden arsa toplayarak imara açtık, imarı değiştirerek ucuza mal ettiğimiz arsa üzerinde geliştirdiğimiz projeyi ucuza satabildik. 0 faiz uygulayarak satışları artırdık. 2-B yasasında yasal süreç devam ediyor ancak beklentimiz bir an önce devreye girmesi. O zaman arsa üretimi sağlanabilecek. Doğal afet yasasının çıkarılması da çok önemli.”


Mevzuat sorunu nedenİyle projelere 3 yIl gecİkİyoruz

SİnpaŞ GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik: “2003’te yılda 300 bin konut satılıyorken 2006’da 600 bin konut satılmaya başlandı ancak mevzuat problemleri 1999 yılının gerisinde kaldı. Arsa alıyorsunuz ancak belediyeler imar planlarını değiştiremiyor, birileri çıkıp istimlak ediyor, birileri gelip dava açıyor, ’Kamu yararı adına yeşil alan ilan ettim’ deniliyor. Belediye, bakanlık, kamu kuruluşlarıyla mücadele ederek en az 3 yıl sonra projeye başlayabiliyorsunuz. Yabancı yatırımcı ise bunları bilmiyor. Katma değer vergisi sorunu ve yabancıya konut satışı problemlerini de aşmamız gerekiyor. Mütekabiliyet sorununu çözmek memleket satmak gibi algılanıyor. Daha vizyoner olmamız şart.”