Taze baklanın tadını çıkarın
Bakla sadece sebze değil, sağlığın da bir numaralı dostu, doğal bir ilaç. İlkbaharın bu rakipsiz yıldızıyla yapılan lezzetlerden mahrum kalmayın.
Otuzbeşe bakla, aynı hesap her yerde diye boşuna söylememişler. Çünkü, ılıman bir iklim bitkisi olan baklanın ekimi, Türkiye’de daha çok kışın yapılıyor ve bahar aylarında başlayarak Temmuz’a kadar taze haliyle tüketiliyor. Baklanın mevsimi geçince, tüketimi bitiyor mu peki? Olur mu öyle şey, bu sefer kurusuna geliyor sıra. Ve tüketimi çeşit çeşit yemekleriyle 12 ay boyunca devam ediyor.
Güneybatı Asya kökenli bu bitkinin yabani atası henüz bilinmiyor. Tarım ürünleri arasına alınması ise, binlerle yıla dayanıyor. Ürdün, Suriye ve İsrail’de ilk neolitik yerleşim yerlerinde bakla örnekleri var. Mısır, Fas, İspanya, İtalya, Türkiye, güneybatı Asya ve Çin’de yaygın olarak üretiliyor.
Enginarlı taze iç bakla İstanbul Mutfağı’nın gözdelerinden. İç kabukları çıkartıldıktan sonra kurutulmuş tanelerin haşlanıp, ezilmesiyle pişirilen ezmesi fava ise sofralarımızın vazgeçilmez mezesi.
Doğal bir ilaç
En şaşırtıcı tarafı ise sağlık için son derece önemli bir besin olması. Bitkisel protein ve karbonhidrat yönünden… Demir ve kalsiyum mineralleri açısından çok zengin. Yetmezmiş gibi A, C, B ve B2 vitaminlerinin de deposu gibi. Sadece sebze değil, sanki sağlığın bir numaralı dostu… Doğal bir ilaç… Sağlık yönünden yararları say say bitmiyor:
Kabuklarıyla yemek en yararlısı
Eğer, İlkbahar’ın bu rakipsiz yıldızını kabuklarıyla birlikte yerseniz mineral ve vitamin kaybı da azalıyor. İnanılır gibi değil ama, 100 gram taze iç bakla tükettiğimizde günlük protein ihtiyacımızın yüzde 46’sını, lif ihtiyacımızın da yüzde 66’sını karşılıyoruz. Bu da kilo kontroluna yarıyor. Eğer et yemekten hoşlanmıyorsanız, sizin B12 kaynağınız bakla. Hamileler için de en tavsiye edilen gıdalar arasında.
Baklanın zararı var mı?
Şeker hastaları için önerilmiyor. Üç yaşından küçük çocuklara da yedirilmemesi tavsiye ediliyor. Bir de kalıtımsal favizm diye bir hastalık var. Alyuvarların düşmanı. Bakla bu rahatsızlığı çekenlere yasak. Adı da bakladan yapılan favadan geliyor. Ama bu hastalık ırsî, yani doğuştan.
Sahrap Soysal’dan lezzetli tarifler
Bugün köşemize, uzun yıllardır hem gazete yazılarından hem TV programlarından tanıdığınız yemek uzmanı ve yazar Sahrap Soysal konuk oldu. Beyoğlu’ndaki restoranı Sahrap’ın harika mönüsünden birbirinden lezzetli tariflerini bizlerle paylaştı.
Yumurtalı taze bakla mıhlaması
Malzemeleri:
-300 gr taze bakla
-1 adet iri kuru soğan
-3 diş sarımsak
-5 yemek kaşığı zeytinyağı
-4 adet yumurta
-1 çay kaşığı tuz
-1 çay kaşığı pulbiber
Hazırlanışı:
Baklaları ayıklayıp birer santim boyunda dilimleyin. Soğanı ince yemeklik doğrayın. Sarımsakları pirinç tanesi şeklinde dilimleyin. Geniş bir tencereye soğan sarımsak ve zeytinyağını koyup orta ısılı ateşin üzerinde karıştırarak 5 dakika kavurun. Önceden kaynayan suda 20 dakika haşlayıp süzdürdüğünüz baklaları bir kenarda bekletin. Yumurtaları bir kasede çatalla çırpın ve soğanların üzerine aktarıp sürekli karıştırarak 2-3 dakika pişirin. Haşlanmış baklaları katıp karıştırarak 8-10 dakika daha pişirin. Tuz ve biberini katıp ocaktan alın. Sıcak olarak servis edebilirsiniz.
Zeytinyağlı taze bakla
Malzemeleri:
-1 kg taze bakla
-1 adet iri kuru sogan
-1 yemek kaşığı tozşeker
-2 çay kaşığı tuz
-Yarım su bardağı zeytinyağı
-1 adet limonun suyu
-1 yemek kaşığı dolusu un
-1 demet dereotu
Sos için;
-2 su bardağı yoğurt
-3 diş sarımsak
Hazırlanışı:
Baklaların iki ucunu yeşil fasulye ayıklar gibi kesin ve bol suyla yıkayıp süzün. Baklaları derin bir kaba koyup üzerine limon suyu, un, tozşeker ve tuzu ekleyip karıştırın. 10 dk.kadar bekletin. Soğanı incecik yarim ay dograyin. Zeytinyağının yarısını geniş bir tencereye aktarıp üzerine baklaları düzgünce dizin. Kalan zeytinyağını gezdirin. Tencerenin kenarından 4 su bardağı sıcak su ekleyip üzerini porselen bir tabakla kapatın. Yemeği kısık ateşte 50-60 dakika kadar pişirin. Servis tabağına ters çevirin. Üzerine sarımsaklı yoğurt gezdirip dereotu serpiştirin.
Bakla çorbası
Malzemeleri:
-300 gr taze bakla
-1 adet orta boy kuru soğan
-4 diş sarımsak
-25 gr bitkisel tereyağı
-5 su bardağı et ya da tavuk suyu
-3 su bardağı süt
-1 su bardağı yoğurt
-1 adet yumurtanın sarısı
-1 yemek kaşığı un
-1 çay kaşığı tuz, karabiber
-1 demet dereotu
Hazırlanışı:
Taze baklaların ayıklayıp yıkayın. Yarım santim kalınlığında doğrayın. Soğanı yemeklik, sarımsakları pirinç tanesi büyüklüğünde doğrayın. Soğanı, sarımsağı, bakla ve tereyağını orta boy bir tencerede orta ısılı ateşin üzerine oturtun. Karıştırarak 4-5 dk. Tuz ve karabiberi serpiştirip ılık et veya tavuk suyunu tencereye aktarın. Sütü de hemen ilave edin. Orta ısılı ateşte, sık sık karıştırarak kaynayıncaya kadar pişirin. Diğer taraftan, yoğurt, yumurta sarısı ve unu tel çırpıcı ile çırpın. Kaynayan çorbanın suyundan 1 kepçe kadar alıp sosa ilave edip sosu ılıtın. Sosu, çorbayı karıştırarak çorbaya ilave edin. Sürekli karıştırarak kaynayıncaya kadar pişirin. Çorbayı baklalar iyice yumuşayıncaya kadar kaynatın. Ocaktan alın ve üzerini kırmızı pul biber ve kıyılmış dereotuyla süsleyin.
