Gazete Vatan Logo

Tahran alev alev!

Musavi, “Seçimde hile yapıldı. Bu maskaralığa teslim olmam. Sonuçları tanımıyorum”

İran’da seçim sonuçları Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’ın reformcu aday Musavi’ye yüzde 34’e karşı 63 ile üstünlük sağladığını gösterdi. Musavi, “Seçimde hile yapıldı. Bu maskaralığa teslim olmam. Sonuçları tanımıyorum” dedi. Tahran‘da on binlerce Musavi taraftarı sokaklara dökülüp polisle çatıştı

İslam Devrimi’nden 30 yıl sonra gerçekleşen en kritik Cumhurbaşkanlığı seçimi İran’ı karıştırdı. Bir nalbantın oğlu olarak doğduktan sonra önce Tahran Belediye Başkanlığı’na daha sonra Cumhurbaşkanlığı’na yükselen Mahmud Ahmedinecad resmi verilere göre yüzde 62.7 oy alarak sadece İran’da değil tüm dünyada büyük bir rüzgarı arkasına alan reformcu aday Hüseyin Musavi’ye büyük fark attı. Sandıkların kapanmasının ardından “kazandığını ilan eden” Musavi ise yüzde 34 oy aldığı açıklanınca tam bir şok yaşadı. Sonucun kesinleşmesiyle birlikte Ahmedinecad taraftarları “Yeşiller fare deliklerine mi girdi” diye sloganlar atarak zafer turuna çıktı.

Diktatörlüğe direnin çağrısı

Ancak Musavi pes etmedi. İçişleri Bakanlığı’nın basın toplantısı düzenlemesine izin vermemesi üzerine çok sert bir bildiri yayınladı. Açıklamada, “Bu tehlikeli maskaralığa karşı teslim olmayacağım. Bu oynanan oyun İslam Cumhuriyeti’nin temellerini sarsacak ve diktatörlüğe yol açacak. Bu zırvalığın arkasındaki sırları açığa çıkaracağım. Sizi uyarıyorum! Resmi yetkililer bu saçmalığa hemen bir son versin, yoksa çok geç olacak” ifadesi kullanıldı. Musavi, internet sitesinden de taraftarlarına çağrıda bulunarak, “Diktatörlüğe ve yalana karşı direnin” dedi.

“Gidin bacaklarınızı kırarız”

Musavi’nin bu çağrısına yanıt gecikmedi. On binlerce Musavi taraftarı kendilerine sembol olarak seçtikleri yeşil atkı, şal ve bayraklarla Tahran’daki meydanlarda toplanmaya başladı. İran’ın İslam Devrimi’nden beri gördüğü bu en büyük gösteriye polisin müdahalesi sert oldu. “Dans edip şarkı söyleme zamanı bitti. Burayı terk etmezseniz hepinizin bacaklarını kırarız” diyen polis, göstericilere coplarla saldırdı. Göstericiler, “Buradayız, gerekirse burada ölürüz” diye sloganlar attı.

İnternet yavaş, SMS’ler engelleniyor

İran yönetimi, Musavi taraftarlarının iletişimini kesmek için SMS servisini ülke genelinde engelliyor. İnternet erişimi de çok yavaş. Musavi’yi destekleyen sitelerin hepsi engellendi. Ayrıca BBC, CNN gibi kanalların sitelerine de ulaşılamıyor. Akşam reformcuların iki adayı Musavi ve Kerrubi ile eski cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin, eski cumhurbaşkanı Ayetullah Rafsancani’nin evinde strateji belirlemek için acil toplandığı açıklandı.

Hamaney: Sonucu kabul edin

Tahran caddelerinde yaşanan çatışmaların ardından ülkede her konuda son sözü söyleyen dini lider Ali Hamaney bir açıklama yaparak, “Herkesin seçilmiş Cumhurbaşkanı’na saygı göstermesini” istedi ve provokatif eylemlerden kaçınılması gerektiğini söyledi. Hamaney, devlet televizyonundan yayınlanan yazılı açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Seçilmiş ve saygıdeğer Cumhurbaşkanı, herkesin lideridir. Buna dünkü yarıştaki rakipleri de dahildir. Yenilenler de ona destek vermek ve yardım etmek zorundadır...”

Sahte sandıkla hile iddiası

Musavİ, haber ajanslarına gönderdiği bildiride seçime hile karıştırıldığını ileri sürdü. Seçimden önce Ahmedinecad’ın “istemesi durumunda” en az 4 milyon oyu emrinde bulunan Besic milisleri ve İçişleri Bakanlığı sayesinde kendi hanesine yazdırabileceği belirtiliyordu. Sonuçlar açıklandığında ise İran lideri ile Musavi arasındaki oy farkının 10 milyondan fazla olduğu görüldü. Buna rağmen reformcular hile yapıldığını ileri sürdü. İddialar şöyle:

* İçişleri Bakanlığı, “kopya seçim sandıkları” hazırlattı. Ahmedinecad’a verilmiş oylarla dolu bu sandıklar, seçim merkezlerinde asıllarıyla değiştirildi.

* Seçimde oy kullanmak için fotoğraflı kimlik kullanılması şartı kaldırıldı. Katar’da basılan binlerce sahte kimlikle Besic milisleri defalarca oy kullandı.

* Hükümet özel “mobil sandıklar” hazırladı. İkamet şartı olmadığından bu sandıklarda Ahmedinecad için tekrar tekrar oy kullanıldı.

Reuters ajansı ise İran seçimini izleyen gözlemcilere sonuçları sordu, yorumlar şöyle:

* Carnegie Dünya Barışı Vakfı uzmanı Kerim Sadjapur: Kimse bu boyutta hile yapılacağını tahmin edemezdi. Bu bir seçim değildi.

* Küresel siyasi strateji ve düşünce kuruluşu Rand’dan Alirıza Nadir: Tamam, İran lideri Ahmedinecad seçimleri kazanmış olabilir ama yüzde 63’lük oy oranı çok şaşırtıcı.

* Londra’daki Stratejik Araştırmalar Enstitüsü uzmanı Mark Fitzpatrick: Hükümetin ve seçim komisyonunun Ahmedinecad’ın aldığı oy oranını bu kadar büyük bir farkla açıklama cesaretine şaşırdım.

* Dış İlişkiler Konseyi üyesi Elliot Abrams: Hileyi gündeme getirmek gerekiyor. Sonuç milyonlarca İranlıya anormal gelecek.

“Aşırı reformcu serseri isyanı”

İran’In yarı resmi haber ajansı Fars, yaşanan olayları “aşırı reformcu serserilerin çıkardığını” duyurdu. Haberde şu ifadeler kullanıldı: İran’da Ahmedinecad’ın seçilmesi üzerine, Musavi’ye “itiraz et” baskısı yapıldığı öğrenildi. Aşırıcı reformcular Musavi’ye bildiri yayınlama, basın toplantısı düzenleme tavsiyesinde bulundu. Aşırıcı reformcuların toplayıp getirdikleri serseri tipleri huzursuzluk yaratmaları için kullandıkları öğrenildi.


İran’da halk kaybetti


13 Hazİran sabahı, İran’ın yeşile boyanmasını umanlar, sabah seçim sonuçlarına baktıklarında bambaşka bir manzarayla karşılaştı. Hayalkırıklığının rehaveti kentin üzerine çöktü. Sabah bindiğim taksinin şoförü seçim sonuçlarıyla ilgili ne düşündüğünü sorduğumda oldukça sinirli bir şekilde, “Ne olacak biz kaybettik” dedi. Bu seçimin kaybedeni aslında ne Musavi, ne Kerrubi, ne Rizai, İran halkının ta kendisi. Sonuç hiç de İran halkının beklediği gibi çıkmadı. Binyıllardan bu yana bu topraklarda süregelen baskıcı rejimler, İran halkının her yönünden çok mizah anlayışını geliştirdi.

İran seçim sonuçlarına gülüyor, ama gülümseyen yüzlerin kaşları artık her an çatılabilir. Çünkü seçimlerle ilgili gelen haberler aslında komik olmaktan çok, trajik. Reformcular özellikle Azeri nüfüsun yoğun olduğu kentlerde seçim merkezinde görevlilerin erken saatlerde oy pusulalarının bittiğini ilan ettiğini öne sürüyor. Tahran abluka altında, caddeler bariyerlerle kapatıldı. Üniversiteler iki gün tatil edildi. Kaybeden halkın öfkesi bariyerleri aşacak mı? İran’da bir sonraki soru bu...

Haberin Devamı