Nazarın Kur’ân’da yeri var mı?

SORU: Sayın Hocam, rahmetli babam, “Dini bilenden öğrenmeye çalış ama bildiğini zannedenle tartışma” derdi. Bir konuda bilgilendirirseniz sevinirim. Geçenlerde, ikisi 4 ve 6 yaşlarında çocuk olan 4 kişilik bir grup halinde, bir eve yemeğe davet edildik. Birimiz, “yorgunum, çok ani davet..” gibi bahanelerle hep beraber gitmemizi istemedi ama beni de kıramadığı için ısrar edemedi. Meğer nazardan korkarmış. Hazreti Yusuf ve dokuz kardeşi, 10 kapılı bir şehre girecekleri sırada, nazar değmesin diye, Hazreti
Allah tarafından, şehre her birinin ayrı kapılardan
girmesi emrolunmuş. Ben inanamadığımı söyleyince de bunun Kur’ân-ı Kerim’de yazıldığını ifade etti. Kitabımızda böyle bir âyet var mıdır? Varsa hangi surede kaçıncı âyettir?
(Doç. DDr. Utkku Ünsal))

CEVAP: Sözü edilen âyet Yusuf Suresindedir. Şöyle:

“67- Ve dedi ki: “Oğullarım, (Mısır’a) bir kapıdan
girmeyin, ayrı ayrı kapılardan girin. Ben, Allah’tan gelecek hiçbir şeyi sizden savamam. Hüküm, yalnız Allah’ındır. (O size ne takdir etmişse muhakkak olacaktır.) Ben O’na tevekkül ettim, tevekkül edenler de O’na tevekkül etsinler!”

68- Babalarının emrettiği yerden (Mısır’a)girdiler; (gerçi) bu, Allah’tan gelecek hiçbir şeyi onlardan savamazdı. Ama sadece Yakub, içindeki bir dileği söylemişti. O, kendisine öğrettiğimizden ötürü bilgi sahibi idi (bundan dolayı ‘Allah’ın takdirinden hiçbir şeyi sizden savamam’
demişti). Fakat insanların çoğu bilmezler.”

Yusuf Suresi: 67-68’nci âyetlerde Hz. Yakub, oğullarına, Mısır kentine aynı kapıdan değil, ayrı ayrı kapılardan girmelerini öğütlediği; Yakub’un oğullarının da babalarının dediği biçimde Mısır’a girdikleri anlatılmaktadır. Hz. Yakub’un, oğullarına ayrı ayrı kapılardan girmelerini emretmesi iki şekilde açıklanır:

1. Yakub, yakışıklı, genç oğullarının, hep birlikte
aynı kapıdan girdikleri takdirde onlara göz değeceğinden korkmuş, onun için ayrı ayrı kapılardan girmelerini istemiştir.

2. İkinci görüşe göre halk, sayılarının çokluğunu
ve güzelliklerini, güçlü yapılarını görüp kıskanmasınlar
diye Hz. Yakub, oğullarına ayrı ayrı kapılardan girmelerini emretmiştir. Halk bunları kıskanır, büyük kral da onları böyle topluca görürse kendisine karşı isyan çıkarmalarından
kuşkulanabilir diye düşünmüştür. Oğullarını böyle kuşkulardan uzak tutmak için ayrı kapılardan girmelerini istemiştir. Bunun nazar değmesiyle bir ilgisi yoktur.