Belçika'nın başkenti Brüksel'de düzenlenen NATO zirvesinde üye ülkeler arasında ABD Başkanı Donald Trump'ın savunma bütçesi konusundaki ısrarı nedeniyle kriz yaşandığı ifade edildi. ABD Başkanı Donald Trump'ın, NATO müttefiklerinin savunma harcamaları taahhütlerini yerine getirmemesi durumunda ABD'nin ittifaktan çıkacağı tehdidinde bulunduğu iddia edilmişti.
NATO kaynaklarından edinilen bilgiye göre ise Trump'ın sert çıkışının NATO ortaklarıyla düzenlenen oturumda rahatsızlığa neden olması üzerine liderler, Gürcistan ve Ukrayna ile yapılan toplantıya ara verdi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 29 lideri olağanüstü oturumda bir araya getirdi.
Toplantı öncesinde sosyal medya hesabından bir mesaj paylaşan Trump, NATO müttefiklerinin savunma harcamalarında ilk olarak yüzde 2 taahhüdünü "anında" karşılaması gerektiğini belirterek, bu barajın da yüzde 4'e yükseltilmesi gerektiğini belirtmişti.
TEHDİT ETMEDİ...
Öte yandan, Reuters'ın haberine göre NATO'dan iki kaynak, ABD Başkanı Donald Trump'ın, savunma harcamalarını az bulduğu müttefiklerine yönelik sert eleştirilerine rağmen, NATO'dan çıkma tehdidinde bulunmadığını söylediler.Trump'ın ittifaktan çekilme yolunda bir tehdit getirip getirmediği sorusuna her iki kaynak da "hayır" yanıtı verdi.
ABD BAŞKANI KONUŞTU
ABD Başkanı Donald Trump, NATO Zirvesi'ne ilişkin toplantıların verimli geçtiğini belirterek, "İki gün öncesine göre çok daha güçlü bir NATO var." dedi.
NATO Zirvesi'nin son gününde gerçekleşen olağanüstü toplantının ardından basın toplantısı düzenleyen Trump, müttefiklerin özellikle geçen yıldan itibaren savunma harcamalarında önemli artışlar yaptığını kaydetti.
Trump, kendisi göreve geldikten sonra özellikle savunma harcamalarında ciddi artış olduğuna dikkati çekerek, müttefiklerin sadece geçen yıl 33 milyar dolar katkı sağladığını, bunun da yakın zamanda 40 milyar dolara yükseleceğini düşündüğünü aktardı.
ABD Başkanı, "İki gün öncesine göre çok daha güçlü bir NATO var." dedi.
"NATO'dan çıkmaya gerek yok"
Savunma harcamalarındaki artışın yetersiz olması durumunda ABD'nin NATO'dan çekilme ihtimali bulunup bulunmadığı ve bunun ABD Senatosunun onayı olmadan yapılmasının mümkün olup olmadığının sorulması üzerine ise Trump, "Sanırım bunu yapabilirim ama buna gerek yok. Diğer ülkeler katkı vermezse memnun olmayız. ABD'ye adil davranılmıyordu ama bu değişti. NATO'ya inanıyorum." ifadelerini kullandı.
Trump, ABD'nin NATO'ya güçlü bir şekilde bağlı olduğunu ancak zirve kapsamında dün yapılan toplantılarda savunma harcamalarıyla ilgili "çok sert bir konuşma yaptığını" söyledi "İki gün öncesine göre çok daha güçlü bir NATO var." dedi.
"NATO daha çok Avrupa'ya yardımcı oluyor"
"NATO bize yardımcı olduğundan daha çok Avrupa'ya yardımcı oluyor." diyen Trump, müttefiklerin savunma harcamalarında yüzde 2 taahhüdünü yerine getireceğini, bunun başarılmasının ardından taahhüdün yüzde 4'e çıkarılmasına ihtiyaç duyulduğunu savundu.
NATO müttefiklerinin Trump'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le gerçekleşecek görüşmesinden endişe duyup duymadıklarının sorulması üzerine ise ABD Başkanı "NATO liderleri Rusya Devlet Başkanı Putin'le görüşeceğim için bana teşekkür etti." açıklamasında bulundu. Putin hakkında değerlendirmede bulunan Trump, "Putin benim rakibim. Düşmanım mı? Hayır. Umarım bir gün dostum olur. Henüz yeterince tanımıyorum." dedi.
Trump, İngiltere ziyaretinde göç konusunun ana gündem maddelerinden biri olacağına işaret ederek, "Avrupa Birliği (AB) çok dikkatli olsun. Göç Avrupa'yı kontrolü altına alıyor." dedi.
Macron Trump' yalanladı: Bana öyle bir şey söylemedi
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD Başkanı Donald Trump'ın NATO'dan çekileceği iddialarına ilişkin, "Trump hiçbir zaman ne bana ne de toplantılarda NATO'dan geri çekileceğini söylemedi." dedi.
Macron, Belçika'nın başkenti Brüksel'de düzenlenen NATO Zirvesi'nin son gününde basın toplantısı düzenledi.
Müttefik ülkelerin hedeflerine ulaşması ve kolektif güvenlik için NATO'nun güvenilir, modern ve etkili olması gerektiğini ifade eden Macron, "NATO bünyesinde birlik ancak sorumluluklar ülkeler arasında paylaşıldığı zaman mümkündür." ifadelerini kullandı.
Macron, hedefin 2024 yılına kadar savunma harcamasında gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 2'sine ulaşmak olduğunu söyleyerek, her ülkenin kendi güvenliği için kendi savunma harcamasını belirlediğini kaydetti.
Macron, ABD Başkanı Donald Trump'ın savunma harcamasının artırılması gerektiği yönündeki ifadelerine ilişkin yöneltilen sorulara ise "Kolektif güvenliğimizden bahsediliyor. Bu rakamlara indirgenebilir mi? Hayır. Savunma harcamaları rakamalara indirgenemez." cevabını verdi.
Zirvenin dün açıklanan sonuç bildirgesinde her ülkenin uyması gereken hususların açık olduğunu ve bunları yerine getirmek için çalışacaklarını kaydeden Macron, ABD Başkanı'nın teklif ettiği gibi savunma harcamalarının yüzde 2'den hemen yüzde 4'e çıkarılmayacağını çünkü bunun için zaman gerektiğini söyledi.
Trump'ın zirve sırasınca sıkça gündeme getirdiği savunma harcamalarının artırılmasıyla ilgili "Bunun iyi bir şey olduğundan emin değilim." değerlendirmesini yapan Macron, bir ülkeden savunma harcamasını artırması istendiği zaman ve bu artış terör tehditlerine cevap vermediğinde bunun bir anlamı olmadığını savundu.
"Trump hiçbir zaman ne bana ne de toplantılarda NATO'dan geri çekileceğini söylemedi." diyen Macron, toplantılarda savunma harcamaların artırılması konusunda tüm ülkelerle anlaşma sağlandığını kaydetti.
NATO'nun bu iki günün ardından çok daha güçlü çıktığını dile getiren Fransa Cumhurbaşkanı, "Daha güçlü çıktığımız bir zirve oldu çünkü ABD Başkanı Trump güçlü bir NATO istediğini teyit etti. Bu güzel bir şey." dedi.
ABD'nin Fransa'nın önemli bir müttefiği olduğunu ve ABD ile ilişki içerisinde olması gerektiğini ifade eden Macron, anlaşmazlık olan konularda Trump'ı ikna etmeye çalıştığını sözlerine ekledi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg konuştu: Trump'ın baskısı etkili oldu
Basın toplantısında Trump'ın savunma harcamalarıyla ilgili ültimatomunun sorulması üzerine Stoltenberg ''Çok dürüst ve açık sözlü bir tartışma gerçekleştiridk, bunun sonucunda yeni bir aciliyet hissi doğdu'' diyerek şöyle devam etti:
''Trump'ın savunma harcamalarıyla ilgili net mesajı ittifak üzerine etki yarattı.''
