Gazete Vatan Logo

Sistemi tehdit ediyorlar

Büyük bankalar üzerinde tartışmalar her geçen gün artıyor

Son 5 yılını kriz gölgesinde geçiren finans dünyası hala çıkış yolu bulamazken krize zemin hazırlayan dev bankalar artık daha da büyük ve sistem için büyük tehdit olarak görülüyorlar.

2008’de başlayan mali kriz ile birlikte finans dünyasında yaşanan çalkantı bankalar üzerinde yoğunlaşırken batmak için çok büyük kavramı da sistemdeki büyük bankaların kurtarılma mecburiyetini ortaya koydu.

Aradan geçen zamanda büyüklerin ayağa kaldırılması için çalışılarak sisteme yara bantları yapıştırıldı. Bu noktada temeli hedef alan değişikliklerin olmaması sonrasında bankalar yeniden gündemde, fakat bu sefer ahlaki çöküş başlığı altında.

ABD’nin en büyük bankası JP Morgan hatalı işlemlerle ve büyük zarar ile gündeme gelirken, HSBC ve Standard Chartered kara para aklama ile suçlamaları ile basında kendine yer buldu. Bu denli büyük kompleks yapıların yönetiminde ne denli zor olduğu da gözler önüne serilmiş oldu.

Aynı döngünün Avrupa’da da olduğunu söylemek bu noktada yanlış olmayacak. Krizde gidişatın daha vahim bir hal almaması için batmak için çok büyük olarak adlandırılan bankaların kurtarılması çabası dikkat çekiyor.

2008 yılında yardım alan İrlanda’daki tablo bugün İspanya ve İtalya için yeniden sahneleniyor.

1995’te altı dev, JP Morgan, Bank of America, CitiGroup, Wells Fargo, Goldman Sachs ve Morgan Stanley’nin varlıklarının toplamı ABD GSYİH’nın yüzde 17’sine denk gelirken, 2005 yılında kolektif bilançoları ülke GSYIH’nın yüzde 50’lik bölümüne denk olmuştu.

2007’de ilk sinyalleri alınan küresel kriz ve batamayacak kadar büyük bankaların ABD piyasalarında küçültülmesi çabası ve yeniden aynı noktaya gelinmemesi uyarıları yapılırken günümüzde yukarıda adı geçen altı devin varlıklarının GSYİH’nın yüzde 60’ına denk gelecek büyüklüğü ulaştığını görmek söylenen ile yapılan nasıl farklı olduğunu ortaya koyuyor.

Krizin simgesi olan Lehman Brothers batarken 640 milyar euroluk varlığı sahipti buna ek olarak artık adı hatırlanmayan Bears and Stearn’ün de hatırı sayılır varlığı olduğunu unutmamak gerekiyor. 1995 sonrasında bankacılık sisteminde kat edilen önemli ivme ile bankalar süpermarketlere dönerken bunun bedeli sektöre ağır oldu.

Şimdi gelinen noktada ise işlerin daha büyük bir sarmal haline geldiği görülürken finans dünyasında ahlaki çöküşün aşamaları gün be gün kendisini gösteriyor.

Haberin Devamı