2006 vergide indirim yılı oldu, ancak...

AK Partinin iktidara geldiği dönemdeki söylemlerinden biri de "vergi oranlarını tatlı tatlı indirileceğiz" söylemiydi. 2006 yılı, gerçekten vergi oranlarında indirim yılı oldu. Önce, ücretler dışındaki gelir vergisi oranları beşer puan, ardından kurumlar vergisi oranı yüzde 30'dan 20'ye indirildi. Şimdi de bazı finansal yatırım araçlarının vergi oranının indirilmesi gündemde. Ancak, yapılan bunca indirim, vergide adaleti sağlamadığı gibi bir yığın mağduriyet doğurdu.

Örneğin, ücret dışındaki tüm gelirlerin vergi oranı beşer puan indirilirken, ücretlilerin vergi oranlarında indirim yapılmadı. Gelir vergisinde en düşük oran yüzde 15'den başlarken, bazı gelirler üzerinden halen bu oranının üzerinde stopaj yapılıyor.

Stopaj oranı halen telif kazançlarında yüzde 17, serbest meslek ödemelerinde yüzde 22 olarak uygulanıyor. Oysa stopaj, yıllık gelir vergisine mahsuben peşin ödenen vergi niteliğinde ve brüt gelir üzerinden yapılıyor. Asıl vergiye mahsup edilmek üzere, avans mahiyetinde önceden ödenen verginin, aslından fazla olmasının hukuka aykırı olduğunu düşünüyoruz. Net gelire uygulanacak vergi yüzde 15'ten başladığına göre, ödemelerin brüt tutarı üzerinden yapılan stopaj oranlarının da aşağıya çekilmesi gerekiyor. Ancak, indirim konusunda bir niyet görülmüyor.

Kooperatiflere ayrıcalık
Gelir Vergisi Kanunu'na göre, kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan ödemeler de dahil olmak üzere, kira ödemelerinden yüzde 22 oranında stopaj yapılıyordu. Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu ile kooperatiflere yapılan kira ödemelerinde stopaj oranı yüzde 15'e indirildi. Kooperatifler dışındakilere yapılan kira ödemelerinde ise stopaj oranı yüzde 22 olarak devam ediyor.

İnşaatçıların stopajı
Yıllara yaygın inşaat ve onanm işi yapanların hakedişlerinden yıllardır yüzde 5 stopaj yapılıyor. Stopaj oranı, gelir vergisi oranının yüzde 25'den başladığı, kurumlar vergisi oranının yüzde 46 olduğu dönemde de yüzde 5'ti. Gelir vergisi başlangıç oranı yüzde 15'e, kurumlar vergisi oranı yüzde 20'ye indi. Stopaj oranı halen indirilmedi.

Yerli-yabancı ayrımcılığı
Şimdi de finansal yatırım araçlarına uygulanan vergi oranının indirilmesi düşünülüyor. Konuya ilişkin yasa teklifi hazırlandı. Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildikten sonra, Cumhurbaşkanı onaylarsa önümüzdeki günlerde yürürlüğe girecek. Cumhurbaşkanı onaylarsa diyoruz, çünkü yabancı için vergi oranı sıfırlanırken, yerli için, oranını Bakanlar Kurulu'nun belirleyeceği indirim öngörülüyor.

Bu haliyle düzenleme, yerli ve yabancı yatırımcı arasında ayrımcılık yaratıyor. Bu da Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırılık oluşturuyor. Çünkü vergi yükü, gelir türüne değil, kişilere qöre farklılaştırılıyor.