Dolar-YTL kuru nereye gider?

Kurların nereye gideceğini kimse bilemez. Ama bazı olasılıklar tartışılabilir, geçmişte yaşanan deneylere başka bir açıdan bakılabilir. Ve bu arada... Kişisel görüşler dile getirilebilir. Döviz kurları piyasalarda günün konusu. Konuyu bir perspektif içine oturtup tartışmaya devam ediyoruz.

Yakın geçmiş
İlişikte verdiğimiz grafik dolarYTL kurunun son üç yıllık gidişatını gösteriyor. "Uzun" vadeli trendlere baktığımızda dolar 2003 yıllı başından itibaren YTL karşısında nominal olarak değer kaybetmeye devam etmiş. (Enflasyonu dahil edince "reel" kaybı daha da artıyor.)
En ilginç nokta, geçen eylül ayından bu yana gerçekleşen düşüş. AB sürecinin başlayacağı beklentisi ile YTL eylül-mart arasında ciddi biçimde değer kazanmış, dolar gerilemiş. Dip noktası 2005 martında yaşanmış.

Bu tarihten sonra referandumlar ve AB'den gelen olumsuz haberler etkili olmuş ve dolar biraz toparlanmış. Elbette burada paritedeki hareketin de önemli bir rol var.

Son durum
Grafikte dikkat çekmek istediğimiz üçüncü nokta son durumla ilgili. İki vurgulama yapılabilir. Bir kere, geçen haftadan bu yana dolarYTL kurunda tanık olduğumuz hareket grafikte gözle görülebilecek bir boyuta ulaşmış. Yani günlük volatilitenin biraz olsun ötesinde bir şey. İkincisi. .. Son hareket gözle görülebiliyor, ama bunu fazla da abartmamak gerek, çünkü son 3 yıla baktığımızda bu çeşit gelişmelerin çok daha büyük boyutlarda yaşandığı başka örnekler görüyoruz. Nitekim 2004 yılı nisan ayında l .3 seviyesinde olan kur, FED'in faiz artırımlarına başlaması ile birden hızlı bir yükseliş trendine girmiş ve iki ay içinde kur 1.55'e yaklaşmış!
Benzer bir diğer hareket 2003 yılı eylülünde görülmüş. Mevsimsel iyimserlik döneminin sona ermesi ile 2003 yılı eylülünde kurların yüzde 10'a yakın yükseldiğini görüyoruz. Son günlerde tanık olduğumuz kur hareketleri bu iki dönemle kıyaslandığında epeyi sınırlı kalıyor.
Geçmiş örneklerden çıkanlar
Bu gözlemlerin bir sonucu şu.

Kur hareketleri aslında doğal. Sistemin aldığı riskler makul sınırlar içinde kalırsa büyük kur hareketleri yaşanabiliyor ve bu da bir krize vs. neden olmuyor. Son 3 yıllık gelişmelere baktığımızda bu hemen anlaşılıyor. Öte yandan geçmiş veriler bir noktayı daha gözler önüne seriyor. Enflasyonu da hesaba katarsak YTL son 3 yıl boyunca sürekli reel değer kazanmış. Bunun böyle devam etmesi imkânsız. Bir gün gelecek YTLnin reel değer kaybetmesi gerekecek. Bura
da önemli olan, "o günün" ne zaman geleceği.

Sonuç
Bütün bu gelişmeleri bir araya getirdiğimizde son günlerdeki kur hareketlerinin dikkatle izlenmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Ama aynı zamanda da bizim kişisel görüşümüz "söz konusu günün" henüz gelmediği yönünde. Nitekim dün piyasalardaki yorumlara baktığınızda birçok oyuncunun (daha önce vurguladığımız gibi) yeniden YTLye girmek için fırsat kolladığı söyleniyordu. Bu da gayet doğal. Çünkü kurlar biraz oynasa bile... YTL cinsi faizler o kadar yüksek ki, Brezilya dışında fazla bir örneği yok. Uluslararası hedge fund'lar çaresiz ikiz kardeşler Brezilya ve Türkiye piyasalarına girip... Yüzde 15'in üzerindeki getirilerin peşinde koşacak.