Sağlığa zararı biliniyordu enflasyona da zararlıymış
Enflasyon Temmuz’da yüzde 1.16 artarak tahminleri aştı. Yıllık TÜFE yüzde 8.79’la 6 ayın zirvesine ulaştı. Yükselişte gıda ve sigaraya yapılan zamlar etkili oldu.
Rusya’ya meyve-sebze ihracatının yeniden başlayacağı beklentisi gıda fiyatlarını baskıladı. Bayram tatilinde tur fiyatlarındaki sert artış dikkati çekti.
Enflasyon Temmuz’da son 6 ayın en yüksek seviyesine çıktı. TÜİK’in verilerine göre, tüketici fiyatları gıda ve tütün fiyatlarındaki sert yükselişle beklentilerin üzerinde yüzde 1.16 artış gösterdi. Yıllık enflasyon yüzde 7.64’ten yüzde 8.79’a yükseldi. Ekonomistler TÜFE’nin Temmuz’da yüzde 0.72 oranında armasını bekliyordu. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) de Temmuz’da yüzde 0.21 arttı. Yıllık Yİ-ÜFE yüzde 3.96 oldu. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinde süregelen düşüş eğilimi Temmuz ayı itibarıyla durdu. Çekirdek enflasyon yüzde 8.56 seviyesinde kaldı. Böylece 14 ay aradan sonra manşet enflasyon çekirdeği geçti.
Temmuz’da sigara şirketlerinin yaptıkları zammın etkisiyle aylık bazda alt gruplarda en yüksek artış yüzde 7.05 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Maliye, Temmuz’da 6 aylık enflasyona göre sigarada vergiyi güncelledi. Paket başına alınan maktu vergi 0.2468 liradan 0.2546 liraya çıkarıldı. Sigara şirketleri yüzde 8-15 oranında zam yaptı. 1 paket sigaranın fiyatı 1 lira arttı.
TCMB Başkanı Murat Çetinkaya, geçen hafta işlenmemiş gıda fiyatları ve tütün ürünlerindeki fiyat ayarlamaları nedeniyle enflasyonda belirgin yükseliş olacağı konusunda uyarmıştı.
Tek düşüş giyimde görüldü
TÜFE’de ana harcama grupları itibariyle Temmuz’da endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3.15, haberleşmede yüzde 1.38, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1.31 ve lokanta ve otellerde yüzde 1.22 artış gerçekleşti. Düşüş gösteren tek grup yüzde 4.14 ile giyim ve ayakkabı olarak kayıtlara geçti. Yıllık bazda bakıldığında en fazla artış yüzde 19.36 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda görüldü.
Merkez’in zor sınavı
ENFLASYONUN beklentilerin çok üzerinde gerçekleşmesinin ardından gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Ağustos ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında alacağı faiz kararına çevrildi. Nomura International stratejisti Timothy Ash, TCMB Başkanı Murat Çetinkaya’nın zor seçimlerle karşı karşıya kaldığını söyledi. Ash, “Faiz indirimi için artık fazla alan göremiyorum. Eğer, Çetinkaya faiz indirirse ve TL zayıflarsa, döviz tarafında bu kısır döngünün gelişimini görebiliriz. Bu döngü Moody’s’in endişelerine katkıda bulunabilir” diye konuştu.
Rusya fırsatçıları!
Ekonomistler, Temmuz’da gıda fiyatlarının yükselişe geçmesinde Rusya ile ilişkilerin normalleşmeye başlamasıyla yeniden sebze-meyve ihracatına yönelik çalışmaların etkili olduğunu bildirdi. Yılbaşından bu yana Rusya’ya gönderilemeyen ürünlerin iç pazara verilmesiyle enflasyon yüzde 6.57 ile Nisan’dan 3 yılın en düşük seviyesine gerilemişti. Haziran’da yeniden yüzde 7.64’e çıkmıştı. Verileri değerlendiren Oyak Yatırım Başekonomisti Mehmet Besimoğlu, “Temmuz gibi mevsimsel olarak enflasyonun düşük olduğu bir ay için aylık rakam yüksek. Sebebi gıda fiyatları ve tütün kalemi. Bu kalemlerdeki artışta tütünde dönemsel zamlar ile Şubat-Mayıs döneminde işlenmemiş gıda fiyatlarında görülen düşüşün ardından düzeltme olarak niteleyebileceğimiz hareket etkili olmuş görünüyor” dedi. Besimoğlu, gıda fiyatlarında Rusya’nın Türkiye’den kısıtladığı gıda ithalatını tekrar gevşetme beklentilerinin yükseliş baskısı yaratmış olabileceğini ifade etti.
Tatile yüzde 54 zam
Tüketici fiyatları bazında bayram tatilinin de etkisiyle Temmuz’da en yüksek fiyat artışı yüzde 54.09 ile yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlarda görüldü. Turları, yüzde 46.25 ile domates, yüzde 41.45 ile taze fasulye izledi. Fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında, yüzde 29.86 ile çarliston biber, yüzde 18.78 ile sarımsak, yüzde 18.5 ile karpuz, yüzde 14.23 ile limon ve yüzde 7.14 ile sigara yer aldı. En fazla fiyat düşüşü yüzde 28.64 ile erikte gerçekleşti. Eriği yüzde 9.59 ile kiraz, yüzde 7.8 ile kadın ceketi, yüzde 7.71 ile etek takip etti.
Zeybekci: Önlemle kontrol altına alırız
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, enflasyondaki artışın gıda ve alkolsüz içecek fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını belirtti. Zeybekci, twitter hesabı üzerinden şunları kaydetti: “Son 5 aydaki en düşük aylık artışını gösteren çekirdek enflasyon ılımlı yerini koruyor. maktadır. Gıda fiyatlarını İzleme Komitemizin çalışmaları ve hükümetimizin alacağı yapısal tedbirlerle gıda enflasyonunu kontrol altına alacağız.”
