Safrabolu da 'yüzde 55' dedi

Son 5 genel seçimde ülke genelindeki sonuçlarla Safranbolu'nun aynı çıkması, bu ilçeyi Türkiye'nin aynası konumuna getirdi. 3 Kasım seçimleri Safranbolu'yu bir kez daha haklı çıkardı. Meclise sadece iki parti girebildi, AKP yüzde 33, CHP ise yüzde 19 oy aldı. Ve Türkiye şu anda 28 Mart yerel seçimlerine hazırlanıyor. Tarhan Erdem'in yaptığı son araştırmada AKP'nin tarihi rekora doğru koştuğu iddia edildi. Peki bu doğru muydu? Türkiye'nin siyasi aynası Safranbolu'da bugün genel seçim olsa acaba hangi parti oy alırdı? İşte bu sorunun yanıtını bulabilmek için VATAN ekibi yine Safranbolu'da kamp kurdu. Tam 800 kişiyle yüz yüze görüştü, onlara son seçimde kime oy verdiklerini ve 'yarın genel seçim olsa kendinize en yakın hissettiğiniz parti hangisi olurdu' sorularını yöneltti. Bir bakıma AKP'nin 1.5 yıl sonraki karnesini çıkardı.

35 bin 640 seçmenin yaşadığı, 20 köyü 5 beldesiyle tam bir Türkiye özeti olan ilçede ekiplerimiz iki gruba ayrılarak en kalabalık mahalleleri tespit etti. Emek, İnönü mahallelerinde kayıtlı seçmenleri parti ve seçim kurullarından tek tek buldu. Yazıköy, Konarı ve Yörük gibi büyük köylerini mercek altına aldı. Hararetli seçim tartışmalarının olduğu köy meydanlarında köylülerin eğilimlerini saptadı. Safranbolu halkı VATAN ekibini çok sıcak karşıladı. Çoğu 3 Kasım'dan tanıdık simalardı. Hatta Vatan'nın seçim araştırması yaptığını öğrenen partililer bu fırsatı kaçırmak istemedi. Ekipleri arabalarla takip ettiler, ankete katılıp sonuçları etkilemeye çalıştılar ama başarılı olamadılar.

Neden AKP?
VATAN'ın araştırmasına göre AKP nerdeyse bütün oyları silip süpürüyor. Hatta 3 Kasım seçimlerinde Safranbolu'da yüzde 42.5 oy alan iktidar partisi oy oranını yüzde 11 daha arttırarak yüzde 55.25'e ulaştı.

3 Kasım'da başka partiye oy verip şimdi fikrini değiştirenlere yeni adreslerini sorduk. Burada da AKP lider çıktı. 800 kişi içinde toplam 202 kişi oyunun adresinin değiştiğini söyledi ve ortaya şu tablo çıktı:

AKP'ye geçen seçmen sayısı 115 CHP'ye geçen seçmen sayısı: 31 DYP'ye geçen seçmen sayısı: 19 MHP'ye geçen seçmen sayısı: 7

800 kişi içinde en fazla oy oranına sahip AKP ve CHP'yi beğenmeyip hiçbir partiye oy vermeyeceğini söyleyenler de vardı. AKP'ye oy verip şimdi hiçbir partiye oy vermeyeceğim diyen seçmen sayısı 20, CHP'de bu sayı 10. AKP'ye başka partilerden 115 kişi geçerken, 4 ana başlıkta toplanan nedenler arasında ekonomik gelişim ve güven ön plana çıktı. 54 kişi enflasyonun düşmesini, 32 kişi güven duymasını, 16 kişi Erdoğan'ın liderlik vasıflarını, 13 kişi ise izlediği dış politika nedeniyle oyunu AKP'ye vereceğini söyledi. Oyunun adresini CHP olarak değiştireceğini söyleyen 32 kişiden 26'sı güven duygusunu ön planda tutarken, 6 kişi ise dış politikaya yönelik tutumundan ötürü CHP'ye oy vereceğini belirtti.

Prof. Seyfettin Gürsel sonuçları değerlendirdi:
VATAN'ın Safranbolu seçmenleri arasında yaptığı eğilim yoklaması bugüne dek yapılan seçim anketlerinin sonuçlarının bir bölümünü doğrularken, bir bölümünü de yalanlıyor. VATAN'ın araştırmasının bilimsel anket iddiası taşımadığım vurgulamakta yarar var. Bu nedenle sonuçlar ihtiyatla değerlendirilmeli. 3 Kasım seçimleri öncesinde VATAN'ın Safranbolu araştırması barajı sadece AKP ve CHP'nin geçeceğini öngörmüş, oy oranlarını da yüzde 30 ve 22.7 olarak tahmin etmişti. Bu başarılı tahminin bu kez de tekrarlanacağının bir garantisi yok.

Bununla birlikte, Tarhan Erdem'in büyük yankı uyandıran araştırması dahil bugüne dek yapılan tüm araştırmalarda gözlemlenen iki olguyu VATAN'ın araştırması da doğrulamış bulunuyor:

Muhalefet eriyor
1- AKP'nin ülke genelinde oy desteği yüzde 50'nin üzerine çıkmış görünüyor. 28 Mart gecesi İl Genel Meclisi oy dağılımı bu ortak öngörünün ne ölçüde doğrulandığını gösterecek. Anketlerin ek sorularına verilen yanıtlara, ortam ve beklentilerle ilgili gözlemlerime dayanarak bu öngörüye katıldığımı belirteyim.

2- CHP dışındaki muhalefet partileri erimeye devam ediyor. ANAP, DSP ve SP buharlaşmış. Hiç şaşırtıcı değil. GP'nin 3 Kasım'da yaptığı çıkışı bu kez tekrarlayamayacağı görülüyor. Bu da şaşırtıcı değil. DEHAP zaten Safranbolu'da yoktu. Bu nedenle VATAN'ın araştırmasına bakarak SHP kimliğinin ardındaki DEHAP oylarının yok olduğu düşünülmemeli.

DYP oyunu koruyor
Benim açımdan beklenmedik bir sonuç DYP'nin oylarını koruyor olması. Anketler DYP'nin oy oranının yarı yarıya azaldığını tahimin ederken, Safranbolu'da oy oranı (yüzde 9.6) 3 Kasım oy oranına (yüzde 11.6) oldukça yakın çıkıyor. Ancak, DYP'nin belediye başkan adayının önemli desteğe sahip olması ve AKP adayı ile yarışıyor olması, DYP'nin Safranbolu oylarını yükseltmiş olabilir.

Safranbolu yoklamasının seçim anketlerini doğrulamayan sonucuna gelince... Anketler az ya da çok CHP'nin oy desteğinin 3 Kasım'a kıyasla azalacağını öngörüyordu. Oysa VATAN'ın araştırmasında CHP'nin oy oranı yüzde 18 çıkıyor. 3 Kasım'da ise CHP'nin Safranbolu oy oranı yüzde 13 olmuştu. Bu iki rakama bakarak CHP'nin ülke genelinde oy oranını artıracağı iddia edilebilir.

Kır seçmenleri yok
Bununla birlikte birkaç noktaya dikat çekmek istiyorum. VATAN'ın araştırmasında'kır seçmenleri'yeterince temsil edilmiyor. Bu durum CHP'nin oy oranını olduğundan yüksek gösteriyor olabilir. Başka ihtimaller de var: Örneğin, AKP'nin oy oranmın yüzde 60'a dayandığı haberleri, CHP'nin seçim kampanyası ile birleşince bu partinin oy desteği son günlerde artmış olabilir. Bir diğer ihtimal de anketlerin CHP'nin oy oranı yanlış tahmin ediyor olmaları. Bu ihtimallerin her biri sonucu etkilemiş olabilir. CHP'nin seçim performansına sonuca ilişkin heyecanlı bekleyişin 28 Mart akaşamına kadar devam edeceğini sanıyorum.