Tercih listesi hazırlarken, puandan ziyade başarı sıranı dikkate alın. Bir önceki yıldaki başarı sıraları size bu konuda yardımcı olabilir. Her yıl puanlar değişse de başarı sıraları bize en sağlıklı veriyi sağlar.
Alternatifi bol olan tercih listesi oluşturun. Tek bir üniversite ya da birkaç bölüm üzerine odaklanmayın.
Bir bölüme takılıp kalmayın. İstediğiniz bölüm ile ortak özelliklere sahip başka bölümlerin de olup olmadığını araştırın. Geçişli bölümleri göz önünde bulundurarak tercih listenizde alternatif yaratın.
Alternatifli oluşturduğunuz tercih listesini, önceliklerinizi göz önünde bulundurarak ve uzman yardımı alarak, sadeleştirmeye çalışın.
Tercihlerinizi yaparken ilk beş ya da altı tercihin, kendi başarı sıranızdan yukarıda ve en çok istediğiniz üniversite ve bölümler olmasına dikkat edin.
Tercih listenizde kendi başarı sıranızdan yüksek tercihlere yer verdikten sonra, kendi başarı sıranıza yakın ya da denk olan 20 tercih yapabilirsiniz.
Yerleştirmede önemli olan tercih sırası değil, puanın yüksek olmasıdır. Puanı birbirinden farklı iki öğrenciden, ilgili bölümü önce tercih eden değil, puanı yüksek olan aday yerleştirilir.
Son beş veya altı tercih -girmek istediğiniz bölüm ve üniversiteleri göz ardı etmeden- kazandığınızda asla pişman olmayacağınız ve tekrar sınava girmek istemeyeceğiniz yerler olmalı. Yazdığınız son tercih, sizin gitmeyi tercih ettiğiniz en son üniversite ve bölüm olmalıdır.
Acele etmeyin, tercih dönemini, açıklanan tarihleri göz önünde bulundurarak son gününe kadar değerlendirin. Üniversiteleri ziyaret edin, öğretim üyelerinden bölümler hakkında bilgi alın, uzmanlarla görüşün…
Yurt dışında eğitim almayı düşünüyorsanız, YÖK Denklik Bürosu’ndan okumayı düşündüğünüz üniversitenin denkliği olup olmadığını öğrenin. Türkiye’de geçerliliği olmayan üniversiteleri asla tercih etmeyin.
SORULAR YANITLAR
G. Kaya
Benim TM-1 sıralamam 54 bin. Marmara Üniversitesi İngilizce İktisat 46 bin. Sizce girme ihtimalim nedir, sıralamalarda çok sapma olur mu, ne düşünüyorsunuz?
Cevap: Sıralamalarda çok sapma olacağını sanmıyorum, çünkü geçen yıla göre kontenjanlarda bir artış olmadı. Üstelik bu bölüm çok tercih ediliyor. Yanılmayı dilerim, ama sözünü ettiğiniz yere girme olasılığınız oldukça düşük gibi…
G. Acar
İlk sıralara puanımdan bir hayli yüksek yerleri yazdım. 4 üniversite, gelme olasılığı çok zor olan ama çok istediğim yerler. Daha sonraki iki sıralamam da, gelmesi muhtemel yerler. İstediğim bölüm, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler. Sıralamam 194 binlerde. İstediğim vakıf üniversitesi 199 bin başarı sıralaması ve ben oradan başka bir yer istemiyorum. Olur mu? Bir de olmasına kesin gözüyle baktığım reklam tasarımı ve iletişimi bölümü var. Sizce bu nasıl bir bölüm, kimler tercih etmeli ve geleceği var mı?
Cevap: Girmeyi düşündüğünüz bölümle, aranızda 5 binlik bir avantaj var. Küçük bir avantaj gibi gözükse de, bence önemli bir fark, yani önemli bir avantaj. Kazanma olasılığınızı yüksek görüyorum. Üstelik işin ucunda ücret varsa, bu avantaj farkının kapanmayacağı kanısındayım. Reklam tasarımı ve iletişimi bölümüne gelince… Kimler seçmeli demişsiniz, bu mesleğe meraklı olanlar, ilgi duyanlar seçmeli. Son derece dinamik, keyifli ve önü açık bir meslek. İnsan ilişkileri, dinamizim, merak, yaratıcılık bu mesleğin olmazsa olmazları…
E. Çiçek
Sıralamam MF-4’te 33.329. İstanbul İnşaat Müh. 31.900.i Sizce gelir mi, tercihe hangi sıradan başlayayım?
Kazanma ihtimaliniz var, ama bıçak sırtında olduğumuzu da bilin. Şansımız yüzde 49 dolaylarında; yazıp, beklemekten başka yapabileceğimiz bir şey yok. Bu sıralamadaki alternatifleri çoğaltmanızı tavsiye ederim. Yeriniz varsa, yani tercih sayınız 30’u aşmıyorsa, ilk sıradaki tercihlerinizi 20 bin dolaylarından başlatabilirsiniz.
B. Ekim
Okan Üni. Beslenme ve Diyetetik mi, yoksa İTÜ Şehir ve Bölge Planlama mı, yoksa YTÜ Kimya Mühendisliği mi yazmalıyım? Bu konudaki görüşleriniz benim için önemli veya sizin üçüncü bir seçenek var mı?
Zor bir durum ve zor bir soru. Sizi tanımadan, karşılıklı görüşmeden, ne istediğinizi tam bilmeden verilmiş bir yanıt olacak, bunun farkındayım. Bunların tümüne puanınızın yattığını düşünerek, şöyle bir yanıt vermeye çalışacağım: Ben, ilk sıraya Okan Üni. Beslenme ve Diyetetik bölümünü koyardım. Son derece geçerli bir dal. Okan, bu bölümlere iyi yatırım yaptı ve gelişen, dinamik bir üniversite. Daha sonra YTÜ Kimya Müh. tercih ederdim, ama bu mühendisliğin yanına ya gıda müh. ya da end. müh. eklerdim, yani tek başına bırakmazdım, yetmez çünkü! Son sırada da İTÜ Şehir ve Bölge Planlama bölümünü tercih ederdim. Benim sıralamam böyle olurdu…
Z. Yıldırım
TM-3 sıralamam 23.833 ve hukuk istiyorum. Akdeniz Üni. Hukuk geçen yıl 23.500 ile almış, bu yıl oraya gitme ihtimalim nedir? Cevaplarsanız çok sevinirim.
Bu yılki sıranız, geçen yılın 24 bini anlamına geliyor… Çok riskli bir durum. Geçen yıla göre ne genel kontenjan arttı, ne de hukuk fakültelerinin kontenjanında bir artış oldu. Üstüne üstlük hukuk çok tercih edilen bir dal, dolayısıyla şartlar bizi bir hayli zorluyor! Bana zor geliyor, ama inşallah yanılırım…
Aslında hiçbir tercih ölü değildir
Adaylar şunu iyi bilmelidir, hiçbir tercih ölü tercih değildir. Aslında işin özü şu: Puanı yetmediği için düşük puanlı programa giremeyen bir aday, bundan sonra yazmış olduğu daha yüksek puanlı programa da giremez. Ancak adaylar şunu unutmamalı: Üniversite programlarının taban puanları yıldan yıla değişir. Puanlarda bazı yıllar artış, bazı yıllar azalış olabilir. Bu nedenle düşük puanlı bir programdan sonra yazmış olduğunuz yüksek puanlı bir program, o yılki tercihlere bağlı olarak daha düşük bir puana gerileyebilir.
Adayların tercih listelerini istek sırasına göre yapmalarının doğru bir yöntem olduğunu söyledik. Ama bu her zaman kolayca yapılabilen bir durum değildir. Aday ne istediğini bilmiyor veya kararlaştırmamış olabilir ya da seçeceği programların hangisini önce hangisini sonra yazacağı konusunda tereddütleri olabilir. Bu, tabi ki tercih dönemine bırakılmaması gereken bir durum. Aday, lise eğitimi ve öğretimi süresince ilgi duyduğu meslekler, üniversite ve lisans programları, kendi kişisel özellikleri, yetenek ve becerileri ile ilgili bilgi toplamalı ve bunları değerlendirmelidir.
Ülkemizde üniversite lisans programlarına yerleşen birçok adayın, daha sonra kazandığı bölüm veya üniversiteden memnun olmayıp tekrar sınava girdiğini biliyoruz. İnsan, değişen dinamik bir canlıdır. Bu açıdan bakıldığında karar, fikir, beğeni ve ihtiyaçların daha sonraki bir süreçte değişmesi normaldir, ancak tercih döneminde var olan bilgilerin yeterince iyi değerlendirilip doğru sonuca ulaşılması gerekir. Bunun için tercih danışmanlığı veren kişinin, adayı çeşitli özellikleriyle tanıyor olması ve var olan tüm bilgileri empatik bir şekilde yorumlayarak, adayın kendisi için en doğru kararı almasına yardımcı olmalıdır.
TERCİH SIRALAMASINDA PUAN DERİNLİĞİ
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, tercih edilen programların puan dağılımının açıkta kalma riskini en aza indirecek şekilde geniş tutulmasıdır. Ancak bu durum, tercih listesinde derinlik yaratmak adına, hiç gidilmek istenmeyen bir programın listeye eklenmesi şeklinde algılanmamalı. Puan aralığı olarak dar bir tercih listesi oluşturmak, herhangi bir programa yerleşememe riskini de göze almak anlamına gelir.
PUAN TÜRLERİNİ KONTROL EDİN
Farklı puan türlerinden programlar tercih eden aday, yine İSTEK sırası ilkesinden şaşmadan, listesini oluşturmalıdır. Aday gitmek istediği programın, kılavuzda belirtilmiş olan özel şartlarını mutlaka okumalı. Seçmek istediği programın özel şartlarına uygun olmayan adaylar, bu programları tercih listelerinden çıkarmalıdır.
YARIN: En popüler meslekler hangileri?
