Pek çok hastam antidepresan kullanıyor. Ancak orta yaşlarda depresyonla karışabilecek bir tablo da andropoz.
Depresyon ve andropozun bazı ortak özellikleri var. Erkeklerde yaşla birlikte düşen testosteronun yarattığı andropoz sadece cinsel fonksiyonları etkilemiyor. Evet bu dönemde sertleşme kaybı, cinsel isteksizlik, boşalma süresinde değişimler sıklaşıyor. Ancak testosteron vücutta diğer pek çok fonksiyonu da etkiliyor. Testosteron eksikliğinde moral bozukluğu, duygu durum değişimleri, agresyon, öfke, sinirlilik, konsantrasyon güçlüğü, genel motivasyon kaybı, uyku sorunları, enerjisizlik, kilo artışı gibi yan etkiler oldukça sık görülüyor. Tüm bu belirtiler depresyonun da ana şikayetleri. Andropoz her ne kadar testosteron kaybına bağlı bir sendrom olsa da bazı erkeklerde daha şiddetli seyrediyor. Andropozda oluşan cinsel sorunlar ve duygusal- düşüncesel değişimler erkeklerin hayatlarını tekrar incelemesine, amaçlarını, hayallerini gözden geçirmesine neden olabiliyor. Gençlik yıllarına olan özlem ve cinsel olarak kendini daha güçlü hissetme ihtiyacı artabiliyor. Bu durum orta yaş krizini de tetikleyebiliyor. İşte bu noktada ayırıcı tanı açısından değerlendirme yapmak çok önemli. Çünkü depresyon andropozu tetikleyebildiği gibi andropoz da depresyonu tetikleyebiliyor.
Ayırıcı tanı şart
Fark edilmemiş bir depresyon, endişe, kişilik problemi, evlilik sıkıntısı cinsel tedavilerin etkisini azaltıyor. Sertleşme ilaçlarının cinsel istek artırıcı etkisi olduğuna inanılsa da bu ilaçların libido üzerinde etkisi yok. Bu durumda depresyon, performans endişesi veya başka bir ilişki sorunu nedeniyle ciddi bir libido kaybı yaşayan bir erkekte bu ilaçlar etki göstermiyor. Tam tersine düşük duygu durum hali, konsantrasyon güçlüğü gibi sıkıntılar var olan hormon eksikliğinin yan etkisi olarak oluşuyor. Bu durumda da psikolojik değerlendirme sayesinde herhangi bir psikolojik sıkıntıyı eleyip andropoz tedavisine ağırlık verebiliyoruz.
Antidepresanların cinsel yan etkileri
Depresyon ve andropozdan bahsetmişken antidepresanların etkilerinden söz etmemek olmaz. Pek çok hastam uzun yıllardır antidepresanlardan yararlanıyor. Antidepresanların cinsel isteksizlik, sertleşme kalitesinde azalma, geç boşalma gibi yan etkileri olabiliyor. Biz bu durumda hastalarımızı hekimleriyle takip edip hem psikolojik sağlıklarını hem de cinsel güçlerini koruyacak bir tedavi protokolü yaratıyoruz. Bu mümkün mü? Evet pek çok hastada antidepresanların cinsel yan etkilerini azaltmak mümkün. Gerekli gördüğümüzde ilaç tipinde, dozunda, kullanım şeklinde değişimlere gidebiliyor, hormon takviyeleri ve diğer cinsel tedavileri uygulayabiliyoruz. Bazı hastalarım yaşadıkları cinsel sorunları direkt depresyon ilaçlarını bağlayıp ilaçlarını kendi kendilerine kesebiliyor. Ancak bu doğru bir yaklaşım değil: Çünkü depresyonun kendisi de cinsel sorunlara yol açabiliyor. Bu nedenle özellikle de orta yaşlara ulaşan bir erkekseniz ve antidepresan kullanıyorsanız cinsel fonksiyonlarınız açısından tam bir check up öneriyorum. Hem yaşa bağlı olası bir testosteron kaybı, penis damar ve sinirlerindeki yetmezlik gibi sorunlar hem de ilaçlarınızın yan etkileri açısından bir değerlendirmeden geçmenizde fayda var.
