ABD Merkez Bankası’nın üçüncü parasal genişlemeye giderek her ay 40 milyar dolarlık mortgage tahvili alacağını açıklaması piyasalarda coşkuyla karşılandı. Altının onsu 1.778 dolar ile 7 ayın zirvesine çıkarken, Avrupa borsalarında yüzde 2-3 yükselişler oldu. İMKB yüzde 1.32 arttı, dolar 1.80 TL’nin altına geriledi.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed), üçüncü kez parasal genişlemeye gitme kararı alması piyasalarda coşkuyla karşılandı. Özellikle gelişmekte olan ülke borsalarında sert yükselişler yaşanırken emtialarda alımlar hızlandı. Parasal genişlemenin petrol fiyatlarını artıracağı beklentisiyle petrol ihracatçısı Rusya’da Moskova Borsası yüzde 6’nın üzerinde arttı. Avrupa borsalarında yüzde 2-3 aralığında tırmanışlar yaşanırken İMKB de günü yüzde 1.32’lik yükselişle 68.180 puandan tamamladı. Fed’in ekonomiye yönelik yeni bir güçlü destek programı daha başlatarak, zayıf istihdam pazarında sürekli bir düzelme görülene kadar her ay 40 milyar dolarlık mortgage destekli menkul kıymet satın alacağını açıklamasıyla altının onsu 1.778 dolara kadar çıktı.
Euro, dolar üzerinde baskı yaratan Fed’in üçüncü parasal genişleme kararının ardından yüzde 1 değer kazanarak 1.3129’a yükseldi. Önceki gün 1.8110 TL’den kapanan dolar 1.79’a düştü.
Fed’in yeni ucu açık tahvil alım programı, daha önce yürütülen diğer iki programdan farklı olarak, sadece mortgage destekli menkul kıymetlerin alınmasını öngörüyor ve Fed Başkanı Ben Bernanke’nin ABD’nin toparlanmasındaki “eksik kalan piston” olarak tanımladığı konut sektörünün korunmasını hedefliyor.
İşsizlik hâlâ çok yüksek
Bernanke, “İstihdamdaki durum ... ciddi bir endişe kaynağı. Ekonomi, ılımlı bir toparlanma yolunda görünürken, işsizlik oranının azaltılmasında önemli ilerleme sağlanacak kadar hızlı büyümüyor” dedi.
Fed önceki gün sona eren toplantısı sonunda ayrıca, faizlerin bulunduğu tarihi düşük seviyede en az 2015 ortasına kadar tutulabileceğini de açıkladı. Banka daha önce, faizlerin en az 2014 sonuna kadar bulunduğu seviyede kalacağını belirtmişti. Fed, kararını vurgulamak için, gevşek para politikasının ekonomi güç kazandıktan sonra bile uzun bir süre daha devam ettirileceğini belirtti. Fed Aralık 2008’de yaşanan derin resesyonla mücadele çerçevesinde politika faizini sıfır ile yüzde 0.25 aralığına indirmişti. Fed’in üçüncü tur tahvil alım programını doğrudan ekonomik koşullara bağlaması beklenmeyen bir adımdı ve işsizlik oranını aşağı çekme çabalarının ciddi bir biçimde yoğunlaştırıldığına işaret etmiş oluyor.
Destek 1 trilyon doları aşabilir
Fed tarafından yapılan açıklamada, “Eğer istihdam pazarının görünümü belirgin ölçüde iyileşmezse Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) fiyat istikrarı bağlamında böyle bir düzelme sağlanana kadar mortgage destekli tahvil alımlarını sürdürecek, ek varlık alımları gerçekleştirecek ve diğer uygun politika araçları devreye girecek” denildi. Bernanke, “Aklımızda spesifik bir rakam yok, ancak son altı aydır gördüklerimiz bundan uzak” dedi. Ekonomistler Fed’in, ucu açık olduğu belirtilen yeni politikası çerçevesinde 1 trilyon doların üzerinde alım gerçekleştirebileceğine işaret ederken, Capital Economics alımların 1.4 trilyon doları bulabileceğini belirtti. Fed daha önce yürüttüğü iki ayrı nicel gevşeme programı kapsamında toplam 2.3 trilyon dolarlık devlet ve konut pazarına ilişkin tahvil alımı yaptı.
Obama’ya seçim öncesi destek mi?
Cumhuriyetçi Parti’den üst düzeyli bir yetkili Fed’in bu girişiminin Kasım’daki başkanlık seçimleri öncesinde Başkan Barack Obama’ya destek sağlama amaçlı olduğunu belirtti. Cumhuriyetçi aday Mitt Romney’in kampanyasından yapılan açıklamada, Fed kararının Obama’nın politikalarının başarısız olduğunu teyit ettiğine dikkat çekildi. Ancak Bernanke Fed’in taraf tuttuğu yolundaki söylentileri reddetti ve girişimlerinin tek nedeninin istihdam piyasasındaki ciddi durum olduğunu söyledi. Fed mortgage destekli tahviller alarak mortgage faizleri düşürmeyi, konut pazarına destek sağlamayı ve mortgage destekli tahvile sahip yatırımcıları başka varlıklara geçmeleri konusunda cesaretlendirmeyi hedefliyor. Fed yetkilileri, borçlanma maliyetlerinde düşüşün kredilerin artmasını sağlayarak ekonomik büyümeyi destekleyeceğine inanıyor.
Haberin Devamı
