Petrolünde muafiyet yok !
ABD İran petrolü konusunda Türkiye’ye tanıdığı toleransın ne anlama geldiğine açıklık getirdi
Bir diplomat, “Bu bir muafiyet değil istisna. Tüpraş’ın ve Halkbank’ın tavrına göre karar verilecek” dedi.
ABD’li bir diplomat, İran’dan petrol alımını büyük ölçüde azalttığı için Türkiye’ye ABD yaptırımları konusunda sağlananın bir muafiyet değil, 180 gün ile sınırlı olan bir ‘istisna’ olduğunu belirtti.
Diplomat, bu 180 günün sonunda Tüpraş’ın İran’la kontratını yenileyip yenilemediğine ve İran’dan alacağı petrolün miktarında yeni bir azaltma yapıp yapmayacağına bakılacağını söyledi. ABD’li diplomat gazetecileri, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 7 ülkenin İran’dan petrol alımı nedeniyle ABD’nin yaptırım uygulayacağı ülkeler listesinde yer almayacağı yönündeki açıklamasının detayları hakkında bilgilendirdi. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İran’dan petrol ithalatlarını büyük ölçüde azalttıkları için Türkiye, Hindistan, Güney Kore, Malezya, Güney Afrika, Sri Lanka ve Tayvan’ın mali yaptırımlardan konusunda istisna sağlanacağını açıklamıştı.
Bu kararın teknik detaylarını açıklayan ABD’li diplomat, “Teknik olarak bu ülkelere tanınan yaptırımlardan muafiyet değil, bu ülkelere sağlanan istisna. Muafiyet ile istisna arasındaki fark ise, dün akşamki açıklamada belirtilen 7 ülkeye 11 Haziran tarihinden geçerli olmak üzere 180 günlük bir istisna sağlanıyor” dedi.
Bu istisnanın, İran merkez bankasına petrol alımı karşılığında ödeme yapan kamu bankaları için geçerli olduğunu belirten yetkili, bunun Türkiye’de Halkbank’a karşılık geldiğini belirtti ve “Türkiye örneğinde bu, Halkbank’ın Tüpraş’ın İran’dan aldığı petrol için ödeme yapmaya devam edeceği anlamına geliyor” dedi.
Türkiye’ye bu istisna ile verilen 180 günün sonunda ne olacağı sorulan ABD’li diplomat, Tüpraş’ın bu 180 gün sonunda alacağı kararlara göre bir değerlendirme yapılacağını şu sözlerle anlattı:
“Yani şimdi Türkiye’nin, Tüpraş’ın 180 günü var. Bu 180 günde Tüpraş kararını vermek için elindeki petrol durumuna bakacak, İran’dan aldığı petrolü daha fazla indirebilir mi, ya da sıfıra düşürebilir mi, ne yapması gerekir. Öncelikle Tüpraş İran’la olan ve Ağustos ayı sonunda bitecek kontratını yenileyip yenilemeyeceğine karar verecek...180 gün sonunda Tüpraş İran’dan petrol almaya devam etme kararı verirse, yine bu miktarda önemli ölçüde bir azaltmaya gidecek mi ona bakacağız.”
İRAN’IN İHRACATINA % 40’LIK DARBE
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Batılı ülkelerin uyguladığı petrol yaptırımları nedeniyle yılın başından bu yana İran’ın petrol ihracatının tahminen yüzde 40 oranında azaldığını açıkladı. Büyük enerji tüketicisi olan ülkelere danışmanlık yapan IEA, ilk göstergelere göre İran ekonomisinin en önemli ürünü olan petrolde ihracatın Nisan-Mayıs döneminde, 2011 sonundaki günlük 2.5 milyon varil seviyesinden 1.5 milyon varile düştüğünü belirtti.
İRAN DEPOLUYOR
IEA aylık raporunda, “Eğer ihracat piyasaları aynı bu biçimde daralmaya devam ederse ve depolama kapasitesi de dolarsa, gelecek aylarda İran’ın üretim hacmini kısması gerekebilir” dedi. Ajans, geçen yıl günde 3.5 milyon varil petrol üreten İran’ın yine aynı miktarı ürettiğini ancak satamadığı ürünü depoladığını belirtti. İran her ne kadar petrol satışlarında sorun olmadığını ifade ediyorsa da, Çin gibi önde gelen alıcılarının indirimli fiyat tekliflerini bile geri çevirdikleri yolunda haberler artıyor.
