Orhan Pamuk PEN Festivali'nde ABD'yi eleştirdi

Ünlü yazar Orhan Pamuk, New York Uluslararası Edebiyat Festivali'nde yaptığı konuşmada, Irak savaşının ABD'nin utancı olduğunu söyledi.

PEN Yazarlar Birliği tarafından düzenlenen festival, Türk yazar Orhan Pamuk ile başladı. Biletleri günler öncesinden tükenen festivalin ilk etkinliği olan Arthur Miller Yazma Özgürlüğü konferansına binin üzerinde dinleyici ile değişik ülkelerden çok sayıda tanınmış yazar katıldı.

RÜŞDİ'DEN PAMUK'A DAVA AÇILMASINA ELEŞTİRİ
Şeytan Ayetleri kitabı ile İranlı mollaların hakkında ölüm fetvası verdiği ünlü yazar Salman Rüşdi, Orhan Pamuk'u sahneye davet etmeden önce yaptığı konuşmada, Pamuk'un Türkiye'de düşüncelerinden dolayı soruşturmaya uğramasını eleştirdi. Yazar Murat Belge'nin de benzer bir durumda olduğunu söyleyen Rüşdi, Pamuk'un ceza almasından çok endişe ettiklerini belirterek 'Belge'nin davasının da istenen şekilde sonuçlanması için baskı yapılması gerektiğini' vurguladı. Rüşdi'nin 'yakın dostum' diye nitelediği Pamuk'u sahneye davet etmesi üzerine seyirciler uzun süre yazarı alkışladı.

PAMUK: IRAK SAVAŞI BATI DÜŞMANLIĞINI ARTIRDI
Konuşmasında Türkiye'de 1980 darbesi sonrasında düşünce özgürlüğü alanında yaşanan sıkıntıları sıralayan Pamuk, o günkü Türkiye'nin çok farklı olduğunu vurguladı. Irak savaşı nedeniyle ABD'ye de sert eleştiriler yönelten Pamuk, "Irak'a karşı başlatılan yüreksiz ve zorba savaş bugüne kadar 100 bin insan hayatını kaybetti. Ölenler, barış getirmedi. Aksine bölgede batı düşmanlığını artırdı. Bu savaş Amerika'nın utancı" diye konuştu.

Konferanstan sonra ünlü yazar ve eleştirmen Margaret Atwood ile söyleşen Pamuk, yazarlığa nasıl başladığını anlattı. Pamuk'un, ilk yazı denemelerinin gönderdiği Amerikalı yayıncının, adının İngilizce'de yetim anlamına gelen 'orphan' kelimesine benzemesi nedeniyle kendisini reddetmesini anlatması salonda gülüşmelere neden oldu. Düşünce özgürlüğünün ekmek ve su kadar vazgeçilmez olduğunu vurgulayan Pamuk, "Düşünce ve ifade özgürlüğü evrensel insan haklarıdır. Bu haklara milliyetçi, ahlaki, iş ya da askeri çıkarlar gerekçesiyle sınır getirilemez. Batı dünyası dışında yoksulluk ve utanç yaşayan uluslar, bunu düşünce ve ifade özgürlüğünün olması değil olmaması nedeniyle yaşamaktalar" diye konuştu.

Pamuk'un konuşması, salondaki kalabalık tarafından uzun süre ayakta alkışladı. İzleyiciler arasında bulunan Türklerden Gülce Ağırkaya, Türk bir yazara gösterilen ilgiden sevinç duyduğunu belirterek, "Orhan Pamuk'un bin kişiye yakın izleyiciyle buluşması bir Türk yazar için tabii ki çok önemli. Özellikle PEN gibi bir kulüp içinde bulunması ve Salman Rüşdi tarafından sunulması çok iyi oldu" dedi.

New York'ta özellikle yazarlar, sanatçılar, gazeteciler, bilimadamları ve öğrencilerin büyük ilgi gösterdiği festivalin ilerleyen günlerinde Zülfü Livaneli ve Necla Kelek de namus cinayetleri, küreselleşme ve kökten dincilik konulu oturumlarda konuşacaklar.