Onu da kaptırdık!

Hyundai ve Ford Motor'dan sonra 25 bin kişiye iş sağlayacak 1 milyar euroluk Peugeot yatırımı da kaçtı

İşsizlikle boğuşan Türkiye, on binlerce kişiye istihdam sağlayacak bir dev otomotiv yatırımını da başka ülkeye kaptırdı. Fransız PSA (Peugeot-Citroen) Group’un 1 milyar euroluk yeni yatırımı kazanmak için Polonya ile çekişen Türkiye, kaybeden taraf oldu.

300 bin araçlık üretim kapasitesine sahip olacak ve 5 bini doğrudan, 20 bini dolaylı (yan sanayi) olmak üzere 25 bin kişiye iş sağlayacak PSA Group’un yatırımını sürpriz bir ülke kazandı. Fransız üretici, gelişmekte olan ülkelere satacağı orta sınıf sedan modeli için borç krizindeki İspanya’yı seçti. Böylece Türkiye, Hyundai’nin 1.2 milyar euroluk ve Ford Motor’un 675 milyon euroluk dev yatırımlarından sonra Peugeot’nunkini de rakiplerini kaptırdı.

Yatırım kararı doğrultusunda PSA Group, Vigo’ya 45 yıl içinde 1 milyar euro (1.23 milyar dolar) yatırım yapacak. PSA Group’un internet sitesinden yaptığı açıklamaya göre, şirket M3 ve M4 kod isimleri verilen yeni modellerini İspanya’daki Vigo tesisinde üretecek. Yeni ürün hem Peugeot hem de Citroen markalarıyla pazarlanacak. Üretilecek araçlar Akdeniz çanağı, Ortadoğu ve Afrika başta olmak üzere tüm dünyaya satılacak.

Vigo tesisinin 420 bin adetlik üretim kapasitesi bulunuyor. Vigo’da Peugeot Partner Origin, Partner, Citroen C4 Picasso, Xsara Picasso gibi modeller üretiliyor.


Peugeot Başkanı Türkiye’ye ‘Karar için 1 yıl bekleyin’ mesajı vermişti

PSA Group Markalar Direktörü ve Peugeot Başkanı Jean Marc Gales, geçen yılın Eylül ayında düzenlenen Frankfurt Otomobil Fuarı’nda Peugeot yatırımıyla ilgili olarak, ”Krizle bu projeyi nadasa, beklemeye bırakıldı. Türkiye yatırımı, değerlendirme dosyası içerisinde yer almaya devam ediyor. 12 ay içinde kararımızı açıklayacağız“ açıklaması yapmıştı. Gales, yatırımla ilgili şunları kaydetmişti:

“Peugeot’nun ürün gamında eksik olan orta sınıfta bir sedan araç üretimi için çalışmalar sürüyor. Bu aracın nerede üretileceğine ilişkin henüz karar vermedik. 2010’da üretim kararı verilecek, 12 ay içinde de hangi ülkede üretileceği belli olacak. Avrupa’da özellikle Türkiye ve İspanya’da sedan modeller büyük önem taşıyor. Bu üretim kararımızda etkili olacak. Bu aracın üretim kararı verilmesinin ardından satışa sunulması 3-4 yılı bulacak.”


Bakan Çağlayan’a gece mesaisi bile yaptırdılar


APSA Group’un Türkiye’ye yatırım yapmak istediğini 2008’de dönemin Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan duyurmuştu. Bakan Çağlayan, “Doğrudan 5 bin kişiye iş sağlayacak 800 milyon euroluk yatırım için yabancılarla geceyarısı görüştüm’ açıklaması yapmış ve kısa süre içinde o şirketin PSA Group olduğu ortaya çıkmıştı. Fransız üretici Türkiye’de yatırım için hükümet yetkilileri ile çok sıkı bir pazarlık yürüttü. Yatırım Destek Ajansı Başkanı Alparslan Korkmaz ile de görüşen PSA Gorup, özellikle bedava arazi üzerinde durdu. Peugeot’ya, Bursa ve çevresindeki araziler önerilirken, otomotiv devi Tekirdağ çevresinde araştırmalar yaptı. Bedava arsanın yanı sıra teşvikler de isteyen PSA Group ile hükümetin sıkı pazarlığı küresel krize kadar sürdü. Krizde yeni yatırım kararını nadasa bıraktığını açıklayan PSA Group, 2009’da yeniden Türkiye’yle görüşmelere başladı. Son olarak Türkiye, Polonya, Ukrayna ve Romanya’nın yarıştığı Peugeot yatırımı için finale 2 ülke adını yazdırdı. Şirketin, önce 800 milyon euro olarak açıklanan ancak daha sonra 1 milyar euroya çıkan yatırımında finale Türkiye ve Polonya kaldı.


Çekler Türkiye’nin korkulu rüyası

PSA yatırımıyla birlikte Türk otomotiv sektörünün son 4 yıl içinde kaçırdığı büyük yatırım sayısı 3’ü buldu. Sektör, son dönemde yeni yatırımları çekebilmek için Çek Cumhuriyeti, Romanya, Polonya ve Slovakya ile rekabet etti. Kaçan yatırımların ilki 2005’te 1.2 milyar euroluk yatırım yapmak isteyen Koreli Hyundai oldu.

İzmit’teki mevcut tesisinin yanı sıra yeni bir fabrika kurmak isteyen şirket, Türkiye’deki ortağı Kibar Holding ile harıl harıl arsa bile aradı. Türkiye’nin birçok bölgesinde fizibilite çalışmaları yapan Hyundai, 2006 yılı başında kendisine birçok teşvik sağlayan Çek Cumhuriyeti’ni seçti.

Ford Motor da Türkiye yerine farklı bir ülkeyi seçen otomotiv devi. Kocaeli fabrikasını Avrupa’nın en büyük ticari araç üssü haline getiren ABD’li üretici, Fiesta modelinin sedan versiyonunu Türkiye’de üretmek istiyordu. Ancak hükümetten istediği teşvikleri alamayan Ford, 675 milyon euro tutarındaki yatırımı Romanya’ya yapma kararı aldı. Şirket, hükümetin elden çıkardığı Daewoo’nun fabrikasının satın alarak tamamen modernize etti.



Gözler şimdi Chery yatırımına çevrildi

PSA Group yatırımından sonra şimdi tüm gözler Çinli Chery’ye çevrildi. Chery’nin Türkiye distribütörü Mermerler Otomotiv CEO’su Murat Mermer, Nisan ayındaki Pekin Oto Fuarı’nda yaptığı açıklamada, “Çinli ortağımız Chery, Avrupa’ya Türkiye üzerinden açılmak için kararlı. Yatırım bedelinin yaklaşık 500 milyon doları bulmasını öngörüyoruz. Ancak Karasu’daki arazinin bir kısmı bataklık. Bu da maliyeti 150 milyon dolar artırabilir. Maliye Bakanımız Şimşek ile görüşerek bize ne gibi artı teşvikler verileceğini konuşacağız. Daha cazip şartlar sunmalılar” açıklaması yaptı.