Bir ülkenin dış politikası ekonomik çıkarlarının aleyhine olur mu? Olurmuş. Anlaşılıyor ki, biz bunu başarmışız.
Turizmle ilgili kesin ve resmi rakamlar açıklanırken gelen bilgi endişe verici. Geçen yılın ilk beş ayında Antalya bölgesine 500 bin Rus turist gelmiş, bu yılın aynı döneminde ise sadece 21 bin.
Kaba bir hesapla kayıp 5 milyar doları, yıl sonuna kadar 10 milyar doları geçecek. Bu sadece Antalya bölgesinin hesabı.
Sadece turizme bakılınca, Doğu ve Güneydoğu’ya iç ve dış turizmin sıfırlandığı da bellidir. Bunun hesabını uzmanlar yapıyordur, bize de söylerler.
Turizmciler Batı ve Güney’e gelen Alman ve İngiliz turist sayısında da ciddi azalmalar olduğunu söylüyorlar. Bunların hesabı da yıl sonunda çıkar.
Rusya’nın ambargosu dolayısıyla ortada bazı rakamlar dolaşıyor, ama resmi bir bilgi çıkmıyor. Türkiye’nin ihracatıyla ilgili rakamlar da yakında ortaya çıkar.
Ortadoğu’ya dönük hemen bütün ihracat kapılarının kapanmış olmasına Rusya pazarı da eklendiği zaman toplam ihracat kaybını da öğreneceğiz.
Bunların hepsi Suriye meselesiyle başladı. Mısır tuzu biberi oldu. Rusya da en ağır darbeleri vurdu.
Suriye’nin kaçınılmaz faturalarının en büyüklerinden biri de mülteciler olarak sırtımızda duruyor.
Avrupa’nın vereceği mali desteğin son durumunu da henüz bilmiyoruz. Ama son gelişmeler göz önüne alındığında bu meseleyi de bir şekilde yoluna koyma fırsatını kaçırdık gibi görünüyor.
Ekonomik açıdan baktığımızda tablonun ne yazık ki pek karamsar olduğunu kabul etmek durumundayız.
Bütün bunların tekrar yola sokulmasının alacağı süreleri düşünmeden önce bunların henüz halka yansımadığını da belirtmek gerekiyor.
Güneydoğu’daki savaşın, yaklaşık 10 milyon insanın yaşadığı bölgede yol açtığı ekonomik yıkım zaten ortadadır.
Ekonomide sadece olumsuz işaretler olduğu zaman da bu, bir yerlerde patlar. Ve her zaman da fatura nihai olarak halkın önüne konulur.
Bunun için de bir zaman vermek gerekirse, ekonomistlerin bu yıl sonunu, 2017 başını işaret etiklerini aktaralım.
