Neden 5 kere Kıbrıs dedi?

Biden’in Atlantik Konseyi zirvesindeki konuşması mesajlarla doluydu. ABD, Avrupa’ya gaz satan Rusya’ya alternatif olarak Doğu Akdeniz’i gösteriyor.

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile birlikte Atlantik Konseyi Enerji ve Ekonomi Zirvesi Özel Oturumu’na katıldı. Zirvede Joe Biden'ın kapanış oturumunda yaptığı konuşma satır aralarında verilen mesajlarla doluydu. Sözünü sakınmayan bir siyasetçi olarak tanınan, hatta çoğu zaman söylediği sözler siyaseten kendisini çok zor durumda bırakan Biden konuşmasına 'Soğuk Savaş' dönemini andırır şekilde sert Rusya eleştirileriyle başladı. Ukrayna'dan kopartılan Kırım'ın işgalini 'illegal' olarak nitelendirdi. Moskova'nın doğalgazı bir dış politika silahı olarak kullanarak kendisinden gaz alan ülkeleri tehdit ettiğini söyledi. Avrupalılar'a, 'Rusya yerine gaz alacak yeni alternatifler bulmalısınız' diye açık çağrı yaptı. Adres olarak da Kuzey Afrika ve Doğu Akdeniz'i gösterdi. İşte Türkiye için en kritik nokta da tam burada.

Rusya'nın alternatifi

ABD Avrupalılar'a, 'Rusya'dan değil Doğu Akdeniz'den çıkacak doğalgazı alabilirsiniz' diyerek aslında şu anda Kıbrıs Rum Kesimi'nin bu bölgede Afrodit adlı parselde ABD'li Noble Energy firmasının da içinde bulunduğu şirketlerle yaptığı arama / sondaj faaliyetlerini kastediyor. Aynı bölgede Rumlar; İsrail, Mısır ve Yunanistan'la ortak enerji kaynakları aranması ve çıkarılması için anlaşma yaptı. Türkiye'nin tezi ise 'Kıbrıs'ta barış sağlanmadan Rumlar, Kıbrıslı Türkler'in de hakkı olan petrol ve doğalgazı çıkarıp satamazlar' şeklinde. Bu nedenle Türkiye'nin sismik araştırma gemisi Barbaros Hayrettin bölgede bulunuyor ve ona denizaltı ve savaş gemilerimiz de eşlik ediyor. Biden'ın konuşmasında 5 kez Kıbrıs ve Doğu Akdeniz vurgusu yapması tam da bu açıdan önemli. ABD Başkan Yardımcısı, Türkiye'den önce ziyaret ettiği Güney Kıbrıs için, 'Ben son 50 yılda Kıbrıs'ı ziyaret eden ilk başkan yardımcısı oldum. Çünkü Doğu Akdeniz bir enerji merkezi haline gelmeli' dedi. Bu da açık bir şekilde ABD'nin, Avrupa'ya gaz satan bir Rusya'ya alternatif olarak Doğu Akdeniz'i gösterdiğini ortaya koyuyor. Biden'ın, 'Türkiye, İsrail, Yunanistan, Kıbrıs ve Mısır, Lübnan bir araya gelip bu konuda işbirliği yapmalı' sözleri de bunun göstergesi.

O tez bize dönebilir

Biden konuşmasını, 'Harekete geçme zamanı, daha fazla beklemeyelim' diye üç kez vurgu yaparak bitirdi. Davutoğlu’ysa Türkiye'nin tavrını ortaya koydu. 'Rumlar tek taraflı faaliyetlerini sürdürürse biz de Kıbrıslı Türkler'le birlikte aynı bölgede arama yapacağız' dedi. Erbil'den yeni geldiğini söyleyen Başbakan, Kürt yönetimiyle yapılan petrol anlaşmasını eleştirenlere “Irak petrolü orada âtıl duracak. Belki Bağdat yönetimiyle Erbil arasında anlaşmazlık 50 yıl sürecek biz de öyle oturup bekleyecek miyiz? Tabi o kaynağı kullanmak ve uluslararası piyasaya sunmak için harekete geçtik” dedi. Ancak ABD'nin verdiği mesajlar bir gün Washington'un da, '40 yıldır Kıbrıs sorunu çözülemedi. Doğu Akdeniz'de o doğalgaz ve petrol âtıl dururken sizin anlaşmanızı bekleyemeyiz' diyerek uluslararası kamuoyunun Kıbrıs'ın meşru temsilcisi olarak tanıdığı Rum devletiyle bu konuda alışverişe onay verebileceğinin göstergesi gibiydi.