Mutfakta bahçevan var
Evet yanlış okumadınız, artık mutfaklarımızda yetiştirdiğimiz aromalı otlar ve sebzeler, taze taze toplanıp salata ve yemeklerimize lezzet katıyor.
Mutfak bahçeciliği, tüm dünyada yükselişte olan bir eğilim. Salatanızda veya yemeklerde kullandığınız otları, sebzeleri kendi elinizle mutfakta yetiştirmenin zevki bambaşka. Ev şartlarında tere, roka, taze soğan, dereotu, turp, maydanoz, soğan, sarımsak, semizotu, hindiba gibi aromalı otların yanı sıra domates, salatalık, biber, soğan gibi sebzeleri de yetiştirmek mümkün. Üstelik öyle çok büyük alanlara da ihtiyacınız yok. Mutfak penceresinin önü ya da tezgahın bir köşesi yeterli. Son yıllarda birçok yeni nesil restoran ve şef kendi mutfaklarında yetiştirdiği ürünleri de sunumlarında zenginleştiriyor. Mutfakta yetiştirilen nane, kekik, adaçayı, biberiye, fesleğen gibi aromalı otlardan bir tutam koparıp salata ve yemeklerinizde taze taze kullanabilir, biber, domates, soğan gibi sebzeleri de özenle yetiştirip organik salata malzemeleri olarak tüketebilirsiniz. Unutmayın bu bahar ayları da bitkilerin tohum ve fidanlarını ekmek için en uygun zaman.
Cem Botanik’ten Ayşe Şirin,mutfakta bitki yetiştirmenin inceliklerini anlattı.
Mutfak bahçeciliğinin püf noktaları nelerdir?
Mutfakta kullanabileceğiniz tüm baharatlı otları veya sebzeleri balkonda pencere önlerinde veya bahçenizde yetiştirebilirsiniz. Önemli olan, ekim dikim yapacağınız alanın ikliminin uygun olması, dergeli güneş alması ve sıcaklık farklılıklarının olmaması gibi. Çok gölge bir alanda istediğiniz gibi bu bitkileri yetiştiremezsiniz. Bu bitkileri yetiştirmek için mutfağınızda sabah güneşinin bol olduğu, rahat sulama yapacağınız alanlar yaratmalısınız.
Mutfakta hangi baharatlı otları, sebzeleri yetiştirebiliriz?
Defne, maydonoz, dereotu, nane, fesleğen, rezene, marul, süs biberleri, adaçayı, biberiye gibi aromalı tüm otları mutfağınıza yakın bir alanda yetiştirebilirsiniz.
Tohum ve bitkileri ekmek için en uygun zaman nedir?
Ocak ve şubat ayları bu bitkilerin toprağa ilk ekilme zamanıdır. Mart, nisan ve mayıs da fidelerin ekimi için doğru zamanlardır.
Yetiştirirken nelere dikkat etmeliyiz?
Bu otlar hava alan, gevşek ve pH’ı 6-7 civarında olan topraklarda iyi yetişir. Saksının veya alanın büyüklüğünü siz seçebilirsiniz ama tohumların aralığı en fazla 5 cm civarında olmalıdır. Soğuk toprak sevmezler. Sabah güneşi alan yerlerde filizlenmede önce haftada iki defa, sıcaklar başladıktan sonra da her gün su isterler.
Güneş almasına özen gösterin
Domates, salatalık, patlıcan ya da biber gibi evlere uygun meyveli sebzeler iki aşamada yetişir. Her tohumu birer küçük saksıda çimlendirin.
Fideler yaklaşık 10 santim olduğunda daha büyük saksıya aktarın.
Aydınlık bir yerde muhafaza edin.
Ara ara organik besin vermeyi unutmayın.
Fideler iki ayda mahsul veriyor
Nasıl bir toprak ve saksı kulanmalıyız?
İçinde çürümüş organik ve mineral maddelerin bulunduğu, yumuşak, kolay dağılan, suyu kolay süzen, baharda çabuk ısınan ve tabii mis gibi toprak kokan toprağı kullanmalıyız. Saksı olarak istediğimiz modelde saksı modeller kullanabiliriz önemli olan altının delik olması ki su ayarını kolaylıkla yapalım.
Doğru ve sağlıklı tohum nasıl olmalı?
Temiz, iri, ağırlığı, kendine has kokusu, rengi anlaşılır, parlaklığı olan tohumlar tercih edilmeli.
Kaç günde tohumlar filizlenir ve ne kadar zamanda ürünü toplarız?
Tohumları ektikten sonra ortamı sıcak tutabilirsek çabuk filizlenir. Ama daha çabuk ve kolay ürün almak veya tohumla uğraşmamak için nisan ve mayıs aylarında hazır fideler alıp saksılara dikerseziz haziran ortası mahsul alırsınız.
Artık genç kuşaklarda yani 30 yaş altı kendi yetiştirdiğini mutfağında kullanmayı tercih ediyor ve bu işi daha profesyonelce yapıyor. Erkekler son senelerde bahçe hayatına merak salmaya başladı çünkü yorgun ve koşturmalı bir günün sonunda sığınacak bir yeşil alan mutlaka tercih ediyor.
Çocuklara ders
Mutfak bahçeciliği çocukların da çok hoşuna giden bir uğraş. Özellikle sebzeyi kendileri yetiştirdikleri zaman doğanın ve emeğin kıymetini daha iyi anlıyorlar. Sebze sevmeyen çocuklar, kendileri yetiştirdikleri için mutlaka o sebzeyi tüketiyor üstelik.
Koparmayın makasla kesin