Milyonlarca kişi bekliyordu! Resmi Gazete'de yayımlandı...

Calışanların emekliliklerinde yüksek maaş almasını hedefleyen tamamlayıcı emeklilik sistemi, 14 milyon çalışanın yüzünü güldürecek. Birikimlerini kendisi değerlendirebilecek olan çalışanlar, emeklilik şirketi de değiştirebilecek. Hükümetin, Yeni Ekonomi Programı'nda sosyal tarafların mutabakatıyla gerçekleştirme sözü verdiği tamamlayıcı emeklilik sistemi, hem emeklilere hem de finansal istikrara katkı sağlayacak. Emeklilik yatırım fonlarının Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu'nda işlem görmesi sağlanacak. Birikimlerini değerlendirebilmeleri için çalışanlara yatırım araçları konusunda seçenekler sunulacak. İstediklerinde mevcut emeklilik şirketinden daha başarılı buldukları bir firmanın fonunu alarak birikimlerini artırılabilecekler. Çalışanlar, performansa göre fonlar belirleyip iyi olanı seçebilecekler.

Çerçeve hazırlandı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bireysel hesaplara dayalı kurulacak kıdem tazminatı fonuna ilişkin ilk çerçeveyi hazırlayarak ilgili bakanlık ve kurumlara gönderdi. Yeni modelin dört ana ayağını "fon gelirlerinin işletilmesi, işverenin devlet desteği ile emeklilik finansmanına dâhil edilmesi, tamamlayıcı emeklilik ve çalışanların haklarının korunması" oluşturuyor. Kamu emeklilik sistemi dışındaki sistemlere katılım teşvik edilecek, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) katılımcı sayısı, sistemde kalış süresi ve fon tutarını artıracak şekilde geliştirilecek.

Gençler teşvik edilecek

Yeni emeklilik sistemi, 14 milyon sigortalı çalışanı, yurtdışında yaşayan binlerce Türk vatandaşı ve binlerce işvereni doğrudan ilgilendiriyor. Yeni sistemde kıdem tazminatının planlanır hale gelmesi öngörülürken, çalışanlara birikimlerini tahvil, döviz, hisse senedi, altın başta olmak üzere istedikleri yatırım araçlarında değerlendirme fırsatı sunulacak. Her çalışan adeta bir portföy yöneticisi gibi düşünecek. Ne kadarının devlet tahvili, sabit getirili araçlar ya da diğer yatırım araçlarında kullanılabileceği görülebilecek. Evlilik, eğitim, sağlık gibi konularda birikimlerin bir kısmının çekilmesine olanak tanınarak ve yaşa göre devlet desteği verilerek gençlerin sisteme girişi teşvik edilecek. Yurtdışı yerleşik Türk vatandaşlarına da "Dövizli BES" uygulaması getirilecek. Bu kapsamda sisteme yatırılan 100 euro veya dolar karşılığında devlet de döviz cinsinden yüzde 25 katkıda bulunacak. Bu uygulama da finansal sistemdeki sistemik risk birikimini azaltmak, finansal derinliği ve ürün çeşitliliğini artıracak. Genç kesimde uzun dönemli tasarrufları cazip hale getirecek şekilde BES'teki mevcut devlet destekleri yaşa göre farklılaştırılacak.

Özel durumlarda çekilebilecek

BES katılımcılarının kısa vadeli nakit ihtiyaçları nedeniyle sistemden çıkışlarının önlenmesi amacıyla sağlık, evlilik, eğitim, mülk sahibi olma gibi ihtiyaçlar nedeniyle bireylere sistemden çıkmadan birikimlerinin bir kısmını çekme olanağı getiriliyor. Sektör, iş kolu veya meslek esaslı tamamlayıcı emeklilik kurumlarının iyi uygulama örnekleri doğrultusunda geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması sağlanacak. Tamamlayıcı emeklilik kurumlarının kapsamı genişletilerek sektör, iş kolu veya meslek esaslı tamamlayıcı emeklilik kurumlarının güçlendirilmesi sağlanacak.

2020-2022 YEP'i kapsamında mali disipline kararlılıkla devam edilerek, kaynakların verimli kullanılmasını ve belirlenen alanlarda tasarrufu sağlayacak yapısal değişiklikler gerçekleştirilecek. Bütçenin gelir performansının yükseltilmesi amacıyla sürekli ve kalıcı gelir kaynakları ile vergi tahsilatında etkinliğin artırılması ve ekonomide kayıt dışılığın azaltılması hedefleniyor. Program döneminde bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının yüzde 3'ün altında kalması, faiz dışı dengenin GSYH’ye oranının ise dönem sonunda yüzde 0,3 olarak gerçekleşmesi öngörülüyor. Kamu maliyesine ilişkin belirlenen politika ve tedbirler kapsamında, sadeleştirilecek teşvik ve destek sistemi mükerrerliği önleyici yapıda kurgulanacak, yapılacak etki analizleri çerçevesinde etkin olmayanlar kaldırılacak.

Teşvik ve desteklerde etkinliği sağlamak amacıyla kapsamlı analize imkan veren, bütüncül ve kaliteli veri sağlayan Teşvik ve Destek Bilgi Sistemi hayata geçirilecek.Vergide adaleti pekiştirmek amacıyla etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimler kademeli kaldırılarak vergi tabanı genişletilecek ve vergi mevzuatı sadeleştirilecek. Program süresince, vergi alacaklarına ilişkin yapılandırmaya gidilmeyecek.

Performans esaslı bütçeleme geliyor

KİT'ler, verimlilikleri artacak ve kamu maliyesine yükleri azalacak şekilde yeniden yapılandırılacak. Kamu-özel iş birliği (KÖİ) uygulamalarında etkinliği, verimliliği, ekonomikliği ve bütünlüğü sağlayacak çerçeve bir düzenleme yapılacak. Bu kapsamda KÖİ projeleri, kamu yükümlülükleri ve bütçe dengeleri dikkate alınarak planlanacak ve yürütülecek, söz konusu projelerde maliyet etkinliği göz önünde tutulacak. Kamu kaynaklarının etkin kullanımını kolaylaştıracak, şeffaflığı ve hesap verebilirliği artıracak program bazlı performans esaslı bütçelemeye geçilecek. Mali açıdan sürdürülebilirliği sağlamak ve kamu maliyesine yükü azaltmak amacıyla sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal dengesini güçlendirici politikalar sosyal adalet gözetilerek uygulanacak. Sosyal yardımların etkinliğini ve verimliliğini artırmak amacıyla başta yerel yönetimler olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla veri paylaşım altyapısı tamamlanacak.

Sağlık alımlarında tek elden tedarik

Sağlık Bakanlığı ve üniversite hastanelerinin ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihazlarının alımı tek elden gerçekleştirilecek. Kamuda kadro ve pozisyonların iş tanımları yapılacak, çalışanların yetkinlikleri belirlenecek, norm kadro çalışmaları gerçekleştirilecek, iş tanımı ve yetkinlikler dikkate alınarak norm fazlası personelin yeniden yerleştirilmesi yapılacak.

Başarlı memur ödüllendirilecek

Hedef ve yetkinlik bazlı performans değerlendirme sistemi oluşturularak başarılı personelin ödüllendirilmesini sağlayacak "Kamu İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi" kurulacak.

Toplu kamu alımları yoluyla kamu kaynaklarının etkin kullanımının sağlanması ve merkezi tedarik hizmetlerinin geliştirilmesi için Devlet Malzeme Ofisinin merkezi tedarik yapısı güçlendirilecek. Kamu kaynaklarının verimli kullanılması amacıyla iş ve işlemler dijitalleştirilerek mali yük azaltılacak, bilgi sistemleri birbiriyle entegre edilecek.

Gayrimenkul için "Taşınmaz Değerleme Sistemi" kurulacak

Vergi incelemelerinde Taşınmaz Değerleme Sistemi kurularak gayrimenkul envanteri tamamlanacak. Gayrimenkul vergilendirme sistemi, tapu harçları ve emlak vergilerinin gerçek değerleri üzerinden alınmasını sağlayacak şekilde yeniden düzenlenecek. Kamu taşıtlarının tedarikinde, kullanımında ve tasfiyesinde etkinlik ve verimliliği artıracak politikaların sağlıklı şekilde yürütülmesine imkan tanıyacak "Kamu Taşıt Filo Yönetim Sistemi " kurulacak.

Atıl kamu sosyal tesisleri ve lojmanları özelleştirme kapsamına alınacak, sosyal tesislerin tek elden etkin yönetimine yönelik bir şirket kurulacak ve uygun sosyal tesisler dezavantajlı grupların kullanımına tahsis edilecek.

Program çerçevesinde 2020 sonuna kadar kamu gelirlerine yönelik "Ortak Tahsilat Platformu" oluşturulacak. Kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandırmak için 2021 yılı sonuna kadar ticari krediler sınıflandırılacak, muhasebe kayıtları bu sınıflandırmaya uygun tutulacak, kayıtlar Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi ve Kredi Kayıt Bürosu aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı ile paylaşılacak.

Vergi gelirleri 1 trilyon liraya yaklaşacak

Bu yıl genel bütçe vergi gelirlerinin 667,6 milyar lira olacağı tahmin edilirken, 2020'de 784,6 milyar lira, 2021'de 874,5 milyar lira, 2022'de 963,1 milyar lira olması hedefleniyor. Programa göre, faiz hariç harcamalar bu yıl 889,3 milyar lira, 2020'de 956,5 milyar lira, 2021'de 1 trilyon 37,4 milyar lira, 2022'de de 1 trilyon 119 milyar lira olacak. Faiz giderleri de programda bu sene 103,1 milyar lira, 2020'de 138,9 milyar lira, 2021'de 159,5 milyar lira, 2022'de 176,4 milyar lira olarak belirlendi.