Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor! İşte virüs önlemleri ve hukuki sorumluluk
.
Çin’den dünyaya yayılan koronavirüs binlerce insanın ölümüne neden olurken, birçok ülkede sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Bu durum çalışan vatandaşların ve şirketlerin de gündemine girdi.
Çalışan izinlerinden sağlık önlemlerine kadar her türlü sorunun cevabını İlhan Emre Hukuk Bürosu’ndan Avukat Neslihan Emre İlhan Posta gazetesine verdi.
1-Koronavirüs kapsamında işverenin tedbir alması yasal bir zorunluluk mudur?
Çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamak, risk değerlendirmesi yapmak ve toplu veya kişisel koruma tedbirlerine öncelik vermek işverenin temel yükümlülüğüdür. Çalışanların da işverence koronavirüs kapsamında alınan her türlü tedbire uyması yasal biz zorunluluk.
2-Koronavirüs vakasının iş kazası kavramı yönünden değerlendirilmesi nasıl yapılmalı?
Enfeksiyonun işyerinde veya işin yapılması nedeniyle meydana geldiğinin sabit olması halinde iş kazası olarak değerlendirilebilir. Herhangi bir uyuşmazlık durumunda davaya konu vakanın kendi iç özellikleri yanında Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi (salgın) olarak tanımlanmış olması da gözetildiğinde işveren sorumluluğu olacaktır.
3-İşyerinde işveren çalışanlara ücretli yıllık izin kullandırabilir mi?
İşveren 1 Nisan-31 Ekim arasında çalışanlarının tümünü veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulayabilir. Ayrıca işveren toplu izin kullanımı halinde henüz yıllık ücretli izin hakkını kazanmayan işçileri de kapsayacak şekilde düzenleme yapabilir. Buna göre işverenin çalışanlarına bu dönemde yıllık ücretli izin kullandırması hatta bu izinleri toplu olarak kullandırılması hukuka uygundur.
4-İşveren işyerinde ücretsiz izin uygulaması yapabilir mi?
İşveren çalışanın talebi olmadan ücretsiz izin uygulaması yapamaz. Zira ücretsiz izin isminden de anlaşılacağı üzere çalışanın ücret almaksızın geçireceği bir süredir. İş Kanunu’na göre; işveren çalışma koşullarındaki bir değişikliği çalışanına yazılı olarak bildirmek zorunda. Çalışan açıkça kabul etmediği sürece değişiklik çalışan için bağlayıcı olmaz.
5-Kısa çalışma hükümlerinden faydalanmak mümkün müdür?
Kurumun talep etmesi durumunda eğer çalışan da işsizlik sigortası koşullarını sağlıyorsa, çalışan kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanacaktır. Kısa çalışma kural olarak maksimum üç ay süre ile yapılabilir.
6-İşverence evden çalışma uygulaması yapılması mümkün mü?
Evden çalışma bir uzaktan çalışma modelidir ve uzaktan çalışma İş Kanunu’nda düzenlenmiştir. İşçi de bu karara uymakla yükümlüdür. Buna göre işveren; yazılı bildirimde evden çalışmanın süresini, yerini, ücretinin ve yaptığı işin değişmeyeceği hususunu ve işçiye kullanacağı ekipmanları ve varsa destek ihtiyacını (internet, bilgisayar ihtiyacı vs), iletişim şeklini bildirmeli ve işçinin buna dair yazılı geri bildirimini almak koşulu ile evden çalışma modelini uygulayabilir.
7-Virüs nedeniyle işveren, toplu tatil ilan edebilir mi?
Edebilir, ancak çalışanların ücretlerini ödemek zorundadır.