Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor! Maaşla başlıyor, terfi ile bitiyor…

Ülkemizde çalışma hayatının en önemli yapı taşı eşitlik ilkesidir. Eşitlik ilkesi anayasal bir haktır, kimse tarafından engellenemez ve reddedilemez. Gazetevatan yazarı İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Mert Nayır yazdı… Anayasamızda eşitlik ile ilgili ‘’Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar” ibaresi bulunmaktadır. Peki gerçekte işler böyle mi işliyor?

Eşitsizlik ücrette başlıyor, terfide bitiyor!

Çalışma hayatında eşit şartlarda bulunmadığınızı nasıl tanımlarsınız? İşyerinde sizinle aynı işi yapmasına rağmen size daha fazla iş veriliyorsa muhtemelen eşitsizliğe uğruyorsunuz demektir. Bunun üzerine bir de iş yapmayan kişi sizden daha fazla ücret alıyorsa buna eşitsizlik diyebilirsiniz. Tüm bunlara rağmen çalışmanızdan ödün vermiyor, düşük ücretle tüm çalışma arkadaşlarınızdan fazla işgücü gösteriyorsanız ve yine buna karşılık çalışmayan kişiler terfi ettiriliyorsa eşitsizliğe, haksızlığa ve mobbinge maruz kalıyorsunuz demektir. Ancak endişelenmeyin, ülkemizde her 3 çalışandan biri sizinle aynı şeyleri yaşıyor. Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre ise Türkiye’de her 3 çalışandan 2’si işini kaybetmekten korkuyor. Toplumsal kalkınma ve refah seviyesindeki düşüşe bir de geçim sıkıntısı eklenince çalışanların gözüne mobbing hiç de ürkütücü gelmiyor. Araştırmalara göre mobbing’e maruz kaldığını bilmeyen yüz binlerce çalışanımız var.

Ücrette cinsiyet eşitsizliği dikkat çekiyor!

Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine göre kadınların %20’si aynı işi yaptıkları erkeklerden daha düşük ücretlerde çalışmaktadır. Ancak bu sorun dünya çapında daha büyük rakamlara ulaşmaktadır. Örnek vermek gerekirse bir erkek futbolcu milyon Eurolar kazanırken aynı kulübün bayan futbolcusu 5 bin Euro ücrete oynayabiliyor. Dünya çapındaki kadın erkek arasındaki ücret eşitsizliği %1000’lere varan rakamlara ulaşıyor.

Ülkemizde ücret eşitsizliğinin yanı sıra tamamen kadın çalışan yerine erkek çalışan tercih sebebi olabiliyor. Kadın çalışanlara tanınan evlilik nedeniyle istifa, doğum izni ve analık hakları bazı işletmelerde erkek personel tercih etmelerine sebep olmaktadır. Bu gibi durumlar da ne yazık ki eşitsizlik ihlaline birer örnektir.

Lise mezunu müdür, lisans mezunu personel!

Ülkemizde yapılan araştırmalara göre (Anonim şirketler hariç) şirketlerin büyük bir bölümünde terfi ettirilirken çalışanların eğitim düzeyine bakılmamaktadır. Yüzlerce işletmede lisans mezunları yerine lise mezunu kişiler müdür olarak görev yapabilmektedir. Ayrıca işletmelerde kıdem süresine de işverenlerce önem verilmemektedir. Bir işletmede 10 yıldır çalışan kişi yerine şirket sahibi sevdiği birini müdür olarak yetkilendirebiliyor. Bu gibi durumlar en çok güvenlik, temizlik ve restoran sektöründe yaşanıyor.

Haklı nedenle fesih sebebidir!

Yukarıda saydığımız durumların hepsi ayrı ayrı haklı nedenle fesih sebebidir. Bu gibi yaptırımlara maruz kalıyorsanız öncelikle işletmenize durumun düzeltilmesiyle ilgili bir dilekçe ile müracaat etmelisiniz. Yaptırımların devam etmesi halinde Alo170 hattını arayarak şikayette bulunabilir daha sonrasında ise yargı yoluna gidebilirsiniz. Ülkemizin tüm çalışanları değerlidir, eşitsizlik ihlali suçtur, mobbing suçtur. Eşitlik ilkesine saygı duyulan ve mobbing uygulamasına son verilen bir çalışma hayatını hep birlikte inşa edebiliriz.