08.09.1999 ve öncesinde sigorta başlangıcı olanlar 4447 sayılı getirilen kanunla birlikte yaş şartına takılmışlardı. Bu tarih öncesinde uygulamada olan erkeklerde 25 yıl, kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim gün şartı aranıyordu. 4447 Sayılı kanunla birlikte aranılan şartlara bir de yaş şartı eklenmiş ve sigortalılık başlangıcına göre kademeli artan yaş sistemine ve prim günü sistemine geçilmişti.

ÇALIŞMA BAKANININ PRİM GÜN ŞARTI VURGUSU!

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Bilgin, geçtiğimiz gün yapmış olduğu açıklamada prim gün şartında değişikliğe gidilemeyeceğini aktarmıştı. Buradan anlaşılan sonuç, yukarıda belirtildiği gibi 5000 prim günü ile değil kademeli yaş tablosundaki sadece yaş kısmı uygulamadan kaldırılacak. 5975 prim gününe kadar istenilen prim gün şartı aranmaya devam edilecek.

Bağkur sigortalılarının prim günlerinin fazla ve adaletsiz olduğunu geçtiğimiz aylarda açıklayan Bakan Bilgin, son açıklamasında bununla ilgili gelişmeleri aktarmadı. Bağkur sigortalıları da bu yönde açıklamalar beklemektedir. Mevcut durumda erkeklerde 9000 prim günü, kadınlarda ise 7200 prim günü aranmaya devam etmektedir.

Bağkur sigortalılarının yanında memurlar da EYT ile ilgili bilgiler beklemektedir. Çalışma Bakanı EYT ile ilgili memurların kapsam dahilinde olup olmadığına dair hiçbir açıklamada bulunmadı.

BAKAN SAYI VERDİ, STAJ SİGORTALILARI TEDİRGİN OLDU!

Çalışma Bakanı emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili 1,5 milyon kişi olduğunu açıkladı. Bu sayı EYT dernekleri ve meslek odalarındaki sayılara oranla çok düşük kalmakta. EYT ile ilgili yapılan düzenleme içerisinde staj sigortasının başlangıç olarak yer alması öngörülüyordu.

Konuyla ilgili Çalışma Bakanı da bu sorunun EYT çıktığında çözüme kavuşacağı yönündeydi. Ancak verilen rakamın oldukça düşük olması kafalarda soru işaretleri bıraktı. Bu sayı sadece EYT’lilere ait ise staj sigortalılarıyla ilgili çalışmanın gündemde olmadığı ortaya çıkıyor.

Basın mensuplarının staj sigortası sorusuna ‘Bu konuda da çalışma yaptırıyorum ben, sonuçları ne olur bakacağız. EYT meselesini açıkladığımızda Staj sigortasının cevabını da vermiş olacağız’ dedi.

STAJ SİGORTASI NEDEN ÖNEMLİ?

Geçmiş yıllarda okulları tarafından işletmelere yönlendirilen öğrencilere o dönem SSK bir işe giriş kartı vermişti. Bu kişiler hatta hala aynı SSK sicil numarasıyla çalışma hayatlarına devam ediyorlar. Çalışma hayatına okullarıyla birlikte giriş yapmış bu kişiler emeklilik için müracaat ettiklerinde kurum ‘staj sigortası emeklilik hesabında giriş olarak kabul edilmez’ diyerek emeklilik taleplerini geri çeviriyor.

Sayın Çalışma Bakanının yapmış olduğu açıklamalara bakacak olursak, EYT ile birlikte staj sigortası mağduriyetini de düzenleyecek kanunu aynı anda yürürlüğe koyabilecekleri anlaşılıyor.

Eğer staj mağduriyeti de düzeltilirse Sosyal Güvenlik sisteminin emeklilik alanındaki uyuşmazlıkların büyük bir bölümü çözüme kavuşmuş olacak.

STAJ GİRİŞİ OLAN KADIN SİGORTALILARIN DOĞUM BORÇLANMASI AVANTAJI!

Eğer bir kişi staj sigorta başlangıcından sonra doğum yapıp ve sonrasında ilk defa sigortalı olduysa bu kişilere doğum borçlanması hakkı tanınıyor. Buna kısa bir örnek verecek olursak; Ayşe hanım 1990 yılında staj yapmış olsun. 1997 Yılında da doğum yaptığını düşünelim, ve bu kişi 1999 yılında da ilk defa sigortalı olarak bir işte çalışmaya başlasın.

Emeklilik hesabında kişinin staj sigortası kabul edilmediğinden Ayşe hanımın başlangıcı 1999 olarak kabul edilecektir. Ancak 1990 yılında staj yaptığı için 1997 yılındaki doğumunu borçlanarak sigortalılık başlangıcını 720 gün geriye çekebilecek. Böylelikle Ayşe hanımın

Almanya modeli, Finlandiya modeli, Hollanda modeli derken sayın Çalışma Bakanı çıktı ve dedi ki ‘Hayır, Türk modeli geliyor’.

Peki Türk modeli ne? Mevcutta uygulanan sistem zaten Türk modeli değil mi?

Peki değişiklik ne olacak?

Beklenen EYT Modeli Ne?

Son dönemlerde EYT hakkında oldukça ilginç spekülasyonlar yapılıyor. Aslında EYT ile ilgili reçete belli, 08/09/1999 ve öncesinde sigortalı olanlarda 4447 sayılı yaş kanunun uygulanmaması. Bu kanun öncesindeki gibi, sigortalılık süresi ve prim gününü dolduranların emekli edilmesi. Peki siyasiler buna ne diyor; ‘EYT kamu maliyesi açısından uygun değil, buna bütçe ayrılmalı’. Buraya kadar herkes durumu anladı, buna bütçe ayrılmıyor veya bütçesi çok büyük deniliyor.

Yani aslında bu kanun 2012 yılında çıkabilirdi, 2015 yılında da çıkabilirdi hadi en kötü yine 2017’de çıkabilirdi. Çünkü bu dönemlerde ekonomimiz bugün olduğundan kat be kat iyiydi. Ancak çıkarılmadı, 2019 yılında Cumhurbaşkanımız çıktı ve çalışma yapılmasını istedi. O dönemde EYT hakkında yapılan çalışmaları mevcuttaki Çalışma Bakanımız Vedat Bilgin yönetti. Yani sayın Çalışma Bakanımızın elinde zaten tüm modellere ilişkin veriler mevcut. Şimdi geçelim EYT modellerine ve mutlu sona!

EYT Modellerinin Çözüm Olmayacağı Anlaşıldı!

EYT’li olan, olmayan herkes EYT’nin ne olduğunu ve EYT’lilerin kim olduğunu çok iyi biliyor. EYT’lilerin büyük bir nüfusu temsil ettiğini hepimizden çok siyasiler biliyor. Emeklilikte yaşa takılanlar ciddi de oy potansiyeline sahip. Bunlarla ilgili geçmişte yapılan ve günümüzde devam eden anket çalışmaları verileri de mevcut.

Tabi hayatımızın bu kadar içinde olan bir kurumun rekorlara imza atması da kaçınılmaz oluyor. Peki SGK, son zamanlarda nelerde rekor kırmış, gelin yakından bakalım.

31 Milyon Kayıtlı İstihdam Rekoru!

Sosyal Güvenlik Kurumu, geçmişte yaşamış olduğu acı tecrübelerinden ders çıkarmayı başaran ender kurumlardan. Etkin denetim mekanizmasıyla, kayıtdışı çalışmayı önlediği gibi sahte işyerlerini de kolaylıkla tespit edebiliyor. Peki bunu nasıl sağlıyor? tüm kurumlardan bilgi alarak elbette!

Emniyet, Gelir İdaresi, Hastaneler ve diğer kamu kurum ve kuruluşları yapmış olduğunuz işlemleri SGK’ya rapor ediyor. SGK ise bu gelen raporlar doğrultusunda inceleme başlatıyor. Örnek vermek gerekirse bir kişi işyeri açtığında Gelir İdaresi Başkanlığından o adrese yoklama memuru geliyor. Yoklama memuru işyerinin gerçekten var olup olmadığına bakıyor, resimler çekiyor ve çalışanların bilgilerini not ediyor. Sonrasında ise bu bilgiler SGK ile paylaşılıyor. SGK’da yoklama sırasında orada ismi geçen kişilerin sigortalı olup olmadığına, işyeri açılışının yapılıp yapılmadığına kadar incelemeye alıyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu, yılın ilk altı ayında 1631 sahte işyeri, 100 bin 391’de sahte sigortalı tespit etmiş durumda. Bu tabloya göre kamu 877,5 Milyon TL’lik zarardan da arındırılmış oluyor. Tüm bu etkin denetim mekanizması size 31 milyonluk tarihi bir istihdam başarısı getiriyor.

84 Milyon Vatandaş Genel Sağlık Sigortalı!

Son dönemlerde sağlık alanında olumsuz yorumlar bulunmaktadır, sağlık çalışanlarına uygulanan şiddet, ekonomik nedenler ve salgın nedeniyle artan hasta yoğunluğu. Tüm bu etkiler randevu taleplerinin yeterince karşılanamamasına neden oluyor. Haliyle bu durum, toplum içerisinde olumsuz eleştirilere dönüşmesine neden oluyor. Tabi bu alanda da hazırlanan eylem planları mevcut, burada dikkat etmemiz en önemli husus Sosyal Güvence kapsamında olup olmadığınız.

Etkin bir şekilde 01.01.2012 tarihinde hayata geçirmiş olduğumuz Genel Sağlık Sigortası ile 84 milyon vatandaşımız sağlık güvencesi kapsamına alındı. Elbette her değişimin ve sistemin uygulanması sıkıntıları da beraberinde getirecektir. Bunların en başında GSS prim borcu gelmektedir. Sistemin halk tarafından benimsenmesi on yılı aldı diyebiliriz. Artık herkes GSS uygulamasını biliyor ve bunu etkin olarak kullanıyor. Kademeli prim sisteminden tek düzenli prim sistemine geçilmesiyle daha da erişebilir bir hale getirilmiştir.

EYT için geri sayım başlarken en kıymetli özlük haklarından biri olan kıdem tazminatı hesabı da önem kazandı.Peki nedir bu kıdem tazminatı? Hangi şartlarda alınır? Nasıl hesaplanır? Tavanı neye bağlıdır? Ödeme süresi nedir? Gelin detaylarıyla ele alalım.Kıdem tazminatı; “İş Yasasına uyruk işçilerin hizmet akitlerinin yasada belirtilen sona erme durumlarında işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye kanunların (veya sözleşmelerin) belli ettiği gün sayısı kadar ücreti tutarında ödemek zorunda olduğu tazminattır”

Devlet, işçilerin hayat seviyesini yükseltmek, çalışan ve işsizleri korumak ile görevli olup çalışanların adil bir ücret elde etmeleri hususunda gerekli tedbirleri almak durumundadır.İşçilerin kıdem tazminatı haklarının yasal güvenceye kavuşturulması da bu yükümlülüğün bir uzantısı olarak ortaya çıkmaktadır.
Nitekim 4857 sayılı İş Kanunu’nun Geçici 6’ncı maddesi uyarınca 1475 sayılı Eski İş Kanunu’nun halen yürürlükte bulunan 14’üncü maddesi işçinin kıdem tazminatı hakkını güvence altına almaktadır.

KIDEM TAZMİNATI NASIL ALINIR?

Kıdem tazminatı yasada öngörülen durumlarda (işverenin – istisnai bazı haklı sebepler hariç olmak üzere- iş akdini sonlandırması, askerlik, ölüm gibi) sonlanan iş akdi sebebiyle en az 1 yıl çalışmış olan işçiye o işyerinde çalıştığı her yıl sayısı ile son brüt aylığının çarpılması suretiyle ödenen tazminattır.

İŞVERENİN KIDEM TAZMİNATINI ÖDEME SÜRESİ NEDİR?

Milyonlarca çalışanı çok yakından ilgilendiriyor. İşsizlik maaşı detaylarını merak ediyor. İşte madde madde işsizlik maaşı...

İŞSİZLİK MAAŞI NEDİR?

İşsizlik ödeneği, 4447 sayılı “İşsizlik Sigortası Kanunu”nda belirtilen şartların taşınması kaydıyla, kanununun öngördüğü işsizlik sigortası süresi boyunca ödenen maaştır.

İŞSİZLİK MAAŞI ALMAK İÇİN ŞARTLAR NEDİR?

120 GÜNLÜK SÜRE ŞARTINDA HANGİ DURUMLARDA PRİM KESİNTİSİ SAYILMAZ?

İşsizlik maaşı alabilmek için gerekli koşullardan biri olan 120 günlük kesintinin prim ödemesinde kesinti sayılmayacak haller aşağıda sıralanmıştır.

 İŞSİZLİK MAAŞI ALANLAR SAĞLIK İŞLEMLERİNDE NASIL FAYDALANACAK?

Neredeyse yıl başından beri asgari ücrete ara zam yapılacağını ve borçlanmalarda erken davranılması isabet olacağını dile getirdim. Asgari ücrete zam olmaz rüya görüyorsun diyen arkadaşlara selam ve sevgiler gönderelim ve 01.07.2022 itibariyle borçlanma treninin kaçtığını, ikinci trenin ise yıl sonunda kalkacağını anlatalım. Peki borçlanmalar neydi ne oldu, birlikte bakalım.

ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMALARI
Askerlik ve doğum borçlanmaları sigortalıların en çok başvurduğu borçlanma türüdür. Çünkü hem 4/a’ya tabidir, hem de daha uygundur.
2022 Yılının ilk yarısında 450 gün askerlik borçlanması yapacak olan birisi, 30.06.2022 tarihinden önce müracaat etseydi toplamda 24 bin 019 TL ödeyerek günlerini satın alabilecekti.Aynı kişi, borçlanma müracaatında bulunmadıysa ve 01.07.2022 tarihinden itibaren 450 gün için borçlanacaksa ödeyeceği rakam 31 bin 059 TL olacaktır.Aynı hesaplamayı doğum borçlanması için de düşünebilirsiniz, borçlanma yüzdeleri her ikisinde de %32’dir.

01.07.2022 – 31.12.2022 Tarihleri arasında geçerli olan günlük en düşük borçlanma tutarı doğum ve askerlik için 53,38 TL’den 69,02 TL’ye çıkarılmıştır. Tavan tutar ise 517,65 TL’dir. (Brüt asgari ücret 6471 / 30 * 0,32 = 69,02 Günlük borçlanma tutarı formülü)

YURTDIŞI BORÇLANMALARINDA SÜRPRİZLER YAŞANACAK!