Merkez müdahale etmeseydi dolar kuru 90 kuruşa inerdi
Döviz düşük diye eleştirenlerin Merkez Bankası'na teşekkür etmesi gerekiyor. Çünkü kötünün ne olduğuna tanık olmadık
Merkez Bankası piyasadan son üç yılda yaklaşık 37.7 milyar dolarlık alım yaparken aynı dönemde döviz kuru önemli ölçüde değer kaybetti. Peki ya bu kritik seviyelerden yapılan müdahaleler olmasaydı ne olurdu? Bu soruyu Merkez Bankası kökenli ekonomist yazar Uğur Gürses'e sorduk. İşte yanıt:
"Dalgalı kur sistemine geçişin ardından yaşanan 5 yılda, döviz kurları yaklaşık 20 kez inip-çıktı. Bu 5 yıllık sürede (1 dolar + 0.77 euro) biçiminde ifade edilen döviz kuru sepeti 2.50-3.00 aralığında seyretti. Merkez Bankası'nın alım yönündeki müdahaleleri ise sepet değeri 2.50'ye yaklaştığında yoğunlaştı. 5 yıl içinde, Merkez Bankası'nın döviz alım ihaleleri ve müdahalelerinin belirgin olduğu üç ana dönem var.
Mayıs 2003-Ekim 2003 döneminde 10 milyar dolar, Ocak 2004-Nisan 2004 döneminde 5 milyar dolar, Aralık 2004-Aralık 2005 döneminde de 22.5 milyar dolarlık döviz alımı yapıldı. Mayıs 2003-Aralık 2005 arasında yapılan döviz alımlarının toplamı 37.7 milyar dolar yapıyor. Acaba Merkez Bankası müdahaleleri olmasaydı, bugün döviz kuru ne olurdu " sorusuna yanıt bulmak zor. Ancak, genel eğilime göre bakıldığında, Mayıs 2003-Nisan 2004 döneminde toplam 15 milyar dolarlık alım olmasaydı, Nisan 2004 döneminde tahminimce sepet değeri 2.20, buna uygun dolar kuru da 1.13 olabilecekti.
Buradan hareketle, son bir yıldaki 22.5 milyar dolarlık alımlar da yapılmamış olsaydı, bugün olasılıkla döviz kuru sepet değeri 1.75, dolar kuru da 0.90 seviyesinde olabilirdi. Bugün düşük döviz kurundan şikayet ederek Merkez Bankası'nı eleştirenlerin teşekkür etmeleri gerekiyor. Çünkü," kötünün ne olduğuna " tanık olmadık."
