Merkez’den zorunlu karşılığa ince ayar

Merkez Bankası, olası küresel çalkantı durumunda piyasanın ihtiyacı olan likiditenin zamanında sağlanabilmesi için aldığı tedbirlere yenilerini ekledi. Daha önce kademeli olarak önlem alacağını açıklayan Merkez, bankaları 4 yeni kararla rahatlatacak. Merkez Bankası, bankaların TL zorunlu karşılıkların yüzde 10’unu döviz olarak tutabileceğini açıklarken altın depo hesabını da zorunlu karşılığa tabi tuttu. Merkez, ihracat reeskont kredisi limitini de 2.5 milyar dolardan 3 milyar dolara çıkardı. Aldığı önlemlerle bankaların maliyetlerini düşürecek olan Merkez Bankası, döviz satışında daha esnek olabilmek için duyurduğundan daha az döviz satabileceğini açıkladı.

Bankaların serbest döviz likiditesinin Ağustos sonu itibarıyla 17 milyar dolara yakın olduğunu belirten uzmanlar, zorunlu karşılıkların bir kısmının dövizle karşılanacak olmasının bankaların toplam Türk Lirası fonlama maliyetini bir miktar düşüreceğini söyledi.

Endişeler artınca açıkladı

Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, “Kurulun son iki toplantısından bugüne kadar gelişmiş ekonomilere ilişkin açıklanan veriler ve yaşanan gelişmeler, bazı Avrupa ülkelerindeki kamu borcu sorununa ve küresel büyümeye ilişkin endişelerin artmasına yol açmıştır. Bu çerçevede gerek bankacılık sisteminin Türk Lirası likidite ihtiyacının daha kalıcı bir yöntemle ve daha düşük bir maliyetle karşılanması, gerek Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin desteklenerek zamanında, kontrollü ve etkili bir şekilde kullanılması amaçlarıyla aşağıdaki ek önlemlerin uygulanmasına karar verilmiştir” denildi.

Merkez’in ek önlemleri şöyle sıralandı:

3.9 MİLYAR DOLARLIK DÖVİZ TUTULACAK: Bankalara Türk Lirasi yükümlülükleri için tutulması gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10’una kadarlık kısmını dolar veya euro cinsinden tutma imkanı getirildi. Buna göre TL zorunlu karşılıkların yüzde 10’u olan 6.8 milyar TL’ye karşılık gelecek şekilde en az 3.9 milyar dolarlık kısmı döviz olabilecek.

REESKONT KREDİSİ ARTTI: Merkez Bankası Reeskont ve Avans Yönetmeliği yeniden düzenlendi ve bu kapsamda kullandırılan ihracat reeskont kredilerine kullanım kolaylığı getirildi. Bu çerçevede, ihracat taahhüdünü gerçekleştirme süresi 4 aydan 6 aya yükseltildi.

2011 yılının ilk sekiz ayında Merkez kaynaklarından yaklaşık 1.5 milyar dolar tutarında ihracat reeskont kredisi kullandırılırken, stok bakiyesi 870 milyon dolar olan söz konusu kredilerin kullanımında yılın ikinci yarısında başlayan artışın, sağlanan kullanım kolaylığının da etkisiyle hızlanacağı beklendiğinden, 2.5 milyar dolar olan ihracat reeskont kredisi limiti 3 milyar dolara yükseltildi. Söz konusu krediler Türk lirası cinsinden veriliyor ancak döviz cinsinden tahsil ediliyor. Bu nedenle, bu kredilerin kullanımındaki artış aynı zamanda Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini artırıcı yönde etki yapacak.

İSTEDİĞİ KADAR DÖVİZ SATACAK: Merkez Bankası tarafından günlük piyasa gelişmeleri doğrultusunda döviz satışı yapma kararı alınan günlerde, saat 11.00’de Reuters sisteminde ilan edilecek tutarın, o gün satımı yapılabilecek en fazla tutar olmasına karar verildi. Merkez Bankası teklifleri aldıktan sonra, gerekli gördüğünde belirlenen en fazla tutarın altında da döviz satışı gerçekleştirebilecek.