Maliye’nin desteğini görmeden artırmam

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2018 yıl sonuna ilişkin enflasyon tahminini TL’deki değer kaybı ve gıda fiyatlarındaki yükseliş kaynaklı 5 puan artırarak yüzde 13.4’e yükseltirken, Başkan Murat Çetinkaya, enflasyon tahminlerden belirgin sapma olması halinde “Tereddüt etmeden” ek sıkılaştırma yapılacağı sözü verdi.

Analistler, TCMB’nin belirgin bir yukarı revizyon ile daha gerçekçi bir yıl sonu enflasyon tahmini yaptığını ve uzun süredir ayrışan piyasa beklentilerine yakınlaştırdığını belirtirken TCMB’nin maliye politikalarına duyulan eşgüdüm ihtiyacına da dikkat çektiğini söylediler.

TCMB, yılın 3’üncü enflasyon raporunda bu yıl ve gelecek yıl sonuna yönelik enflasyon tahminlerini Nisan raporuna göre sırasıyla 5 ve 2.8 puan yukarı güncelledi.

Piyasaya yaklaştık

Buna göre enflasyon 2018 yılı sonunda yüzde 70 olasılıkla yüzde 12.5 ile yüzde 14.3 aralığında orta noktası yüzde 13.4 olarak tahmin edildi. Nisan raporunda yıl sonunda yüzde 7.2 ile yüzde 9.6 aralığında orta noktası yüzde 8.4 olarak tahmin edilmişti.

ING Bank Başekonomisti Muhammet Mercan, “TCMB enflasyon tahminlerini yükselterek piyasa beklentisi ile aradaki farkı daralttı. Çetinkaya da temkinli tonunu sürdürdü” dedi. Çetinkaya, enflasyon tahminlerinin piyasa gerçekleşmelerine önceki raporlara kıyasla neden daha yakın olduğuna ve bu trendin önümüzdeki dönemde devam edip etmeyeceğine yönelik soruya, “Raporda yaptığımız değişikliklerden birisi riskler bölümü. Dikkatli incelenirse önümüzdeki dönemde de enflasyon raporunun olası bileşenlerinden birisi olacak. Tüm olası risk faktörlerini hangi kanallardan para politikası kararlarını ve enflasyon görünümünü etkileyebileceğini ve bu anlamda ne tarz tepkiler vereceğimizi burada paylaşıyoruz” yanıtını verdi. Çetinkaya gazetecilerin soruları üzerine son PPK notunda da belirtildiği üzere gerekirse ek sıkılaştırma yapmaktan çekinmeyeceklerini de söyledi.

Çetinkaya, “Hangi sebeple olursa olsun sizle paylaştığımız enflasyon tahmin patikasından belirgin ve kalıcı bir sapma olacağı kanısı kurulda oluşursa gerekli adımlar atılır, bunun karşılığı ilave bir parasal sıkılaştırmaysa bu gerçekleştirilir” dedi ve ekledi: “Zaten son kararımızda orta vadeli duruşumuza dair söylemimizi daha net bir hale getirdik. Uzunca bir süre para politikası sıkı duruşun korunacağını ifade ettik. Bu ilave sıkılaştırma gerekiyorsa ilave sıkılaştırmayı da kurul tereddüt etmeden gerçekleştirir.”

Özel sektörde dikkat çekici bir risk yok

Kurdaki artışın şirketler etkisinin izlendiğini kaydeden Murat Çetinkaya, önemli bir risk görünmediğini ifade etti. Çetinkaya’nın mesajları şöyle:

- Çıktı açığı yılın 3’üncü çeyreğinde negatife geçiyor ve 4 çeyrek negatif kalıyor.

- Faiz kararında kritik noktalardan biri 500 bp sıkılaştırma gerçekleştirmiş olmamız, aktarım gecikmeyle gerçekleşiyor, bu etkileri takip ediyoruz.

- Kurumsal firmaların döviz borcunda verileri topluyoruz. Koordineli bir düzenleme yapılabilir.

- Döviz kuru ve finansman maliyetlerindeki artışın şirketlerin maliyetlerinin artırdığını biliyoruz; yeniden yapılandırmaları izliyoruz, dikkat çekici bir risk olmadığı kanaatindeyiz.

Bağımsızlık vurgusu

TCMB’nin son kararına ve burada bağımsız bir karar alıp almadığına ilişkin endişelere yönelik sorulara Murat Çetinkaya, “PPK, para politikasına ilişkin kararları tamamen enflasyon görünümünü dikkate alarak belirler. TCMB’ye yasayla verilmiş net bir hedef ve araç bağımsızlığı var. TCMB, fiyat istikrarının sağlanması amacı yönünde gereken adımları, gereken zamanda, kendi değerlendirmeleri çerçevesinde atar ve atmaya devam edecek” cevabını verdi.

Enflasyon tahminine 5 puanlık zam geldi

Enflasyon 2018 yılı sonunda yüzde 70 olasılıkla yüzde 12.5 ile yüzde 14.3 aralığında orta noktası yüzde 13.4 olarak tahmin edildi. Nisan raporunda yıl sonunda yüzde 7.2 ile yüzde 9.6 aralığında orta noktası yüzde 8.4 olarak tahmin edilmişti. Yılın 3’üncü enflasyon raporunda 2020 yılı sonu için de tahmin yer aldı. Daha önceki raporlarda içinde bulunulan yıl ve bir sonraki için tahmin yer alıyordu. Buna göre enflasyon 2020 yılı sonunda yüzde 4.8 ile yüzde 8.6 aralığında orta noktası yüzde 6.7 olarak tahmin edildi. Murat Çetinkaya, 2018 yılsonuna dair 5 puanlık yukarı güncellemenin 2.3 puanının petrol fiyatları ve döviz kuru kaynaklı gelişmelere bağlı olarak TL cinsinden ithalat fiyatları varsayımının yukarı çekilmesinden kaynaklandığını belirtirken, bu güncellemede akaryakıt dışı enerji fiyatları üzerindeki petrol ve kur kaynaklı maliyet unsurlarının etkilerinin de dâhil edildiğini söyledi.

Raporda gıda fiyatları tahmini 2018 için bir önceki rapordaki yüzde 7’den yüzde 13’e, 2019 için yüzde 7’den yüzde 10’a güncellendi. Öte yandan petrol fiyatları tahmini 2018 için bir önceki rapordaki 68 dolardan 73 dolara, 2019 için 65 dolardan 73 dolara revize edildi.

Eşgüdümlü katkılarını takip ediyor olacağız

murat Çetinkaya, para politikasına maliye politikasından gelecek desteğe de önemli atıfta bulundu. “Maliye politikası eşgüdümü önümüzdeki dezenflasyon sürecinin önemli bileşenlerinden birisi. Burada eşgüdümü ve gelecek katkıyı takip ediyor olacağız” dedi. Çetinkaya, şöyle devam etti: “Biz öncelikle maliye politikası-para politikası eşgüdümünün makro dengeleri sağlayıcı, ılımlı dengelenmeyi destek verici bir politika koordinasyonu olarak görüyoruz. Kısa vadede harcama ve teşviklerin optimize edilmesi olabilir. Bunun elbette bütçeye yansımaları olacaktır.” Çetinkaya, fiyat istikrarını dikkate alan adımların atılmakta olduğunu da belirterek, “Bütçe parametreleri dikkate alınarak enflasyon parametreleriyle uyumlu şekillenmesini bekliyoruz. Tabii kritik nokta orta-uzun vadede bizim açımızdan vergi kompozisyonunun enflasyon oynaklığını azaltacak şekilde şekillenmesi. Kamu harcamalarında etkinliğin artırılması ve eşgüdümün kalıcı hale gelmesi. Burada yeni OVP’nin olumlu olacağını düşünüyoruz” dedi.