Kanser ağrılarında doğru yönlendirme önemli!
Kanser tedavisi sürecinde ortaya çıkan ağrıların algoloji hekimlerince değerlendirilmesi gerektiğini dikkat çeken Prof. Dr. Serbülent Gökhan Beyaz, pankreas kanserlerinde yüzde 59 oranında, baş boyun kanserlerinde ise yaklaşık yüzde 64 ağrı görüldüğünü ve bu hastaların uygun ağrı tedavisi almadığını belirtti.
Çağımızın en önemli sağlık sorunlarından biri olan kanser tüm dünya artmaya devam ediyor. Kansere bağlı olarak vücudun farklı bölgelerinde ağrılar meydana gelebilmektedir. Peki bu ağrıların çözümü nelerdir ? Anesteziyoloji ve Reanimasyon Prof. Dr. Serbülent Gökhan Beyaz kanser ağrıları ile ilgili merak edilenleri anlattı.
KANSER HASTALARININ UYGUN AĞRI TEDAVİSİ ALMIYOR!
Kanser Ağrısı, kanser tanısı konulduğunda en yaygın semptom olarak karşımıza çıkar ve kanser tedavisinden bağımsız olarak sıklığı gittikçe artmaktadır. Kanser hastalarında, özellikle ileri evrelerde ağrı tahminen yüzde 80’ nin üzerindedir. Hastalar tedavi ile tam kür bile yani tamamen iyileşmiş olsa da ağrıya yüzde 30 oranında rastlanabilmektedir. Halihazırda yeni bilgilere göre kanser tedavisine devam edilenler içerisinde pankreas kanserlerinde yüzde 59 oranında, baş boyun kanserlerinde ise yaklaşık yüzde 64 ağrı görülebilmektedir. Farklı ağrı tipleri ve ağrı sendromları kanserin her evresinde görülebilir. 2014’de yapılan çalışmada hastaların üçte birinin ağrıları için uygun ağrı tedavisi almadığı görülmüştür. Ülkemizde bu durum gelişmiş ülkelere göre ağrı tedavisi alamayan kanser hastalarımız çok daha fazladır.
TEDAVİ TAKİBİNDE AĞRI DEĞERLENDİRİLMELİ!
Kanser hem şimdiki zamanın hem de geleceğin en önemli sağlık problemlerinden biridir. Globocan verilerine göre, 2020’de 15 milyondan fazla insanda kanser görüldüğü bildirilmiştir. Tedavi takibinde ağrı tekrar tekrar değerlendirilmelidir. Ağrı karakteri, ağrının şiddeti ve derecesi, ağrı tedavisine yanıt, günlük işlerini yapabilme kapasitesi, günlük yaşam aktiviteleri hayat kalitesi sorulmalı ve hastanın ailesi ile beraber vakit ayırılması önerilmektedir. Hasta ağrısının şiddetini kendisi tarif etmelidir, şiddeti özel ölçeklerle değerlendirilmeli ve kayıt altına alınarak takip edilmelidir.
GİRİŞİMSEL AĞRI YÖNTEMLERİ KULLANILIYOR!
Öncelikli ağrı tedavisi ağızdan ilaçlar olarak tercih edilmelidir. WHO (Dünya sağlık örgütü) önerilerine bağlı kalınarak ilaç tedavisi düzenlenir. Gereğinde opioid denilen kırmızı reçeteli ilaçlara ek ilaçlar verilebilir. Bu ilaç grupları mutlaka ağrı ile ilgilenen Anestezi ve Reanimasyon hekimi ya da algoloji hekimi kontrolünde düzenlenmelidir. Eğer ağrılar verilen ilaç tedavileri ile yeterince kontrol altına alınamıyorsa ya da ilaç yan etkileri yeterince tolere edilemiyorsa girişimsel ağrı yöntemleri gündeme gelir. Bu yöntemlere örnek olarak omuriliğe ya da komşu aralığına bir kateter takılarak ilaçların verilmesi (spinal-epidural port-kateter, morfin pompası, radyofrekans yöntemleri, kordotomi v.s.) ya da kırılan omurların çimentolanması (vertebroplasti/kifoplasti) verilebilir.
AĞRI TEDAVİSİ ALGOLOJİ HEKİMLERİNCE UYGULANMALI!
Girişimsel yöntemler ve ağızdan ilaç tedavileri ağrı ile ilgilenen Anestezi ve Reanimasyon hekimleri ya da algoloji hekimlerince uygulanmalı ve takip edilmelidir. Hastalar ve yakınlarının bağımlı olmaktan korkma ya da ilaç etki etmeyecek gibi yersiz korku ve endişeleri giderilmelidir. Hastalarımız Gereksiz yere kanser ağrılarına bağlı ağrı-acı çekmelerine gerek yoktur. Ne zamanki hastalarımıza ‘ağrılarınız için yapacak bir şey yok’ denildiğinde her zaman yapacak bir şeylerin olduğunu bilsinler.
Son olarak kanser ağrısı çekmeye gerek yoktur. Ağrılarınız için mutlaka bir tedavi olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Lütfen ilgili branş hekiminize başvurunuz.
