Hükümet harekete geçti! Milyonları ilgilendiriyor, yasak geliyor...
Corona virüs salgını nedeniyle alınan önemler içerisine bir yenisi daha eklendi. Milyonlarca çalışan ve işvereni ilgilendiren yasa teklifine göre 3 ay boyunca çalışanlar işten çıkartılamayacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gerekli görmesi halinde bu yasak 6 aya kadar uzatılabilecek. 3 ay işten çıkartılamayacak çalışanları işveren isterse ücretsiz izne çıkartılabilecek. Bu durumda izinli olan çalışana devlet tarafından günlük 39 liralık bir ödeme yapılacak.Teklif sonrası İşten çıkartılmış vatandaşlar teklifin kendilerini kapsayıp kapsamayacağını merak ediyor. 15 Mart itibari ile işten çıkartılan ve işsizlik maaşı almaya hak kazanamayan çalışanlar da aynı şekilde bu ödemeden faydalanabilecek. Öğrenim kredileri, öğretmen izinleri evde bakım ödemelerine de yeni düzenleme geliyor. İşte milyonları ilgilendiren 62 maddelik yeni düzenleme...
İşveren örgütlerinin görüşüne sunulduğu belirtilen ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi Taslağı’na göre “Geçici İstihdam Güvencesi” maddesi ile İş Kanunu kapsamında olsun olmasın her türlü iş sözleşmesi, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süreyle feshedilemeyecek.
Bunun istisnası, işçinin yaşantısından kaynaklanan sağlık gerekçesi, ahlak kurallarına uymamak, tutuklanma vb. haklı fesih nedenleri olacak. Fesih yasağı Cumhurbaşkanı kararıyla 6 aya kadar uzatılabilecek. Fesih yasağı sırasında, işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilecek. İzne ayrılan çalışana görev veren işletmeye ağır ceza kesilecek.
Ücretsiz izne ayrılan işçilere ve 15 Mart 2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, kanuna göre işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere, fesih yasağı süresince İşsizlik Fonu’ndan her gün için 39.24 lira nakdi ücret desteği verilecek. Ücret desteği de 6 aya uzatılabilecek. 62 maddeden oluşan taslaktaki diğer düzenlemeler şöyle:
Şartsız bakım ücreti
Evde bakım hizmetlerinde “gelir ölçütü” belirleme şartı kaldırılıyor. Uygulamadan ihtiyaç sahibi herkes faydalanacak.Evde bakım hizmetlerinde "gelir ölçütü" belirleme şartı kaldırılıyor. Buna göre, salgın hastalıklar, doğal afetler gibi olağanüstü hallerde ve acil durumlarda, gelir ölçütleri ve engellilik durumları dikkate alınmadan bakım hizmetlerine ihtiyaç duyanlara bakım hizmeti verilebilecek, bakım ücreti ve sosyal yardım ödemesi yapılabilecek. Mevcut uygulamada hane içinde kişi başına gelir tutarı asgari ücretin 3'te 2'sinden az olan, bakıma muhtaçlık kriterlerini taşıyan, ağır engelli olduğun belirten sağlık kurulu raporunu sunanlara evde bakım yardımı yapılıyor.
1.460 TL ÖDENİYOR
Yasa taslağının ikinci maddesinde, "Salgın hastalıklar, deprem, doğal afet gibi olağanüstü hallerde ve acil durumlarda, bu maddenin uygulanmasına ilişkin gelir ölçütleri dikkate alınmadan bakım hizmetlerine ihtiyaç duyan yaşlılara bakım hizmeti verilebilir ve bakım ücreti ödemesi yapılabilir" deniliyor. Yeni yılda, memur maaş katsayısına bağlı olarak 65 yaş aylığı, engelli yardımı, engelliler için evde bakım parasını da içeren tüm sosyal yardımlar yüzde 5.49 oranında yükseldi. Geçen yıl 1.384 TL olan bu destek 1.460 TL'ye çıktı. Türkiye'de yaklaşık 520 bin kişi evde bakım desteği veriliyor. Yeni düzenlemeyle binlerce kişi daha bu destekten faydalanacak.
Öğrenim kredisi
Öğrenim kredilerinde geri ödeme Yİ-ÜFE üzerinden yapılacak. Mücbir sebep halinde öğrencilerin kredi borçlarında indirim ya da erteleme yapılabilecek.
Öğretmen izinleri
Öğretmenler yaz tatilinde aralıksız iki ay izin yapacaklar. Ancak, bu iki aylık izin sürelerine dokunulmadan, kalan tatil zamanlarında mesleki çalışmalara katılmakla yükümlü olacaklar. Genel hayatı etkileyen salgın hastalık, doğal afet gibi nedenlerle eğitim öğretim faaliyetinin iki haftadan fazla süreyle yapılamaması halinde, ders yılı içerisinde telafi yapılamaması durumunda yaz tatilinde öğretmenlerin izin süresi bir ay kısaltılabilecek. Rehberlik öğretmenleri, tercih danışmanlığı, alan ve ders seçimi, öğrenci tanılama sürecine bağlı olarak yapılacak çalışmalarda ihtiyaç duyulması halinde izin ve tatil dönemlerinde de görevlendirilebilecek. Bu durumda rehberlik öğretmenlerinin izinleri bir aydan az olamayacak.
Fiyat artışı yok
Temel gıda maddelerinin tedarik sürecinin aksamaması için et ve süt ürünleri ile üretim tarihinden itibaren otuz gün içinde bozulabilen hızlı tüketim mallarına ilişkin ödemelerin süresi, büyük ölçekli işletmelerde 30 günü geçemeyecek. Bir mal veya hizmetin satış fiyatında aşırı artış yapılamayacak.
İşveren örgütlerinin görüşüne sunulduğu belirtilen ‘Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi Taslağı’na göre “Geçici İstihdam Güvencesi” maddesi ile İş Kanunu kapsamında olsun olmasın her türlü iş sözleşmesi, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süreyle feshedilemeyecek.
Ücreti iade etmeyene ağır ceza Perakende Ticareti Kanunu’nun ceza maddelerinde değişiklik yapılacak. Küçük işletme niteliğindeki üretici ve tedarikçiden et ve süt ürünü ile 30 gün içinde bozulabilecek ürün satın alan büyük işletmeler bir ay içinde ürün bedelini ödemedikleri takdirde 500 bin liraya kadar para cezasına çarptırılabilecek.Fahiş fiyat uygulayanlara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar, stokçuluk yapanlara da 50 bin liradan 500 bin liraya kadar para cezası verilecek.
Şirket kar payları dağıtamayacak Kamuya ait şirketler hariç olmak üzere, sermaye şirketlerinin 31 Aralık 2020 tarihine kadar dağıtabilecekleri nakit kar payı tutarı, 2019 yılı net dönem karının yüzde 25’ini aşamayacak. Şirket genel kurullarınca yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyecek. Kar payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, yüzde 25’i aşan kısma ilişkin ödemeler yıl sonuna kadar ertelenecek.
Kamu taşınmazları ile ilgili düzenleme Bulaşıcı hastalık, salgın gibi mücbir sebeplerin varlığı halinde Hazine taşınmazlarına ilişkin sözleşme bedelleri ile ecrimisil bedellerinin mücbir sebep halinin devamı süresince alınmaması konusunda Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkili olacak.
Yabancı sosyal medya şirketlerine temsilci zorunluluğu Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, Türkiye’deki yetkili makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi için yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirlemekle yükümlü olacaklar. Bildirime rağmen 30 gün içinde temsilci belirlemeyen sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50’si oranında daraltılacak. Yeniden 30 günlük süre içinde temsilci belirlenmemesi halinde bant genişliği yüzde 95 oranında daraltılacak.Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, özel hayatın gizliliğini ihlal eden içeriklere ilişkin başvuruda bulunan kişilere en geç 72 saat içinde cevap vermek zorunda olacak. Bu kuruluşlar, Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmakla yükümlü olacak.
Özel halk otobüslerine destek Belediyeler doğal afet ve salgın hastalık gibi durumlarda, gerçek ve tüzel kişilere ait toplu taşıma araçları için belediye meclisi kararıyla gelir desteği ödemesi yapabilecek.Cumhurbaşkanı, mücbir sebeplerin varlığı halinde belediyeler ile bağlı kuruluşlarının gelir vergisi, sosyal sigorta primi ödemeleri ile elektrik borçları ve su tüketimine bağlı alacaklarını gerektiği süreye kadar ertelemeye yetkili olacak. Belediye başkanları, mücbir sebep hallerinde belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının mülkiyetinde bulunan taşınmazlara ilişkin kira ve ecrimisil bedellerini erteleyebilecekler.