İstanbul’un üstünden bir milyon kuş geçti
.
İstanbul semalarında 354 tür kuş yaşıyor. Yılın bu mevsiminde Afrika’dan Avrupa’ya 40 bin km. yol katedip göç eden kuşlar, Boğaz’ın üzerindeki sıcak hava akımları sayesinde kanat çırpmadan süzülerek yol alıyor. İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu’ndan Sercan Bilgin, Sarıyer sırtlarında Boğaz’a hakim bir tepeden yedi yıldır İstanbul üzerinden göçen kuşları izliyor. Bilgin 72 gün boyunca sabah 09’dan akşam 18’e kadar bu kuşların istatistiklerini tutuyor.
Bilgin tam teşekkülü bir kuş gözlemcisi, dürbünü, teleskobu, fotoğraf makinesi ve olmazsa olmaz rehber kuş kitapları gözlem yaparken sürekli yanında. Bir yandan kuşların fotoğrafını çekiyor bir yandan da istatistikleri tutuyor, “Süzülerek göç eden kuş türleri hakkında konuşursak, 40 kadar türden 1 milyonun üzerinde kuş İstanbul Boğazı üzerinden her yıl ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde göç ediyor. Şu an da devam eden ilkbahar göçünde, kuşların en yoğun geçiş yaptığı Boğaz’ın kuzey hattında tek noktada, 3 aylık bir sürede 200 bin civarı kuş sayıyoruz. Çalışmanın ilk haftasında İstanbul’dan bildiğimiz son kaydı 1980 yılından olan “kızıl çaylak” (Milvus milvus) türünü gördüm ve fotoğrafladım. Yine İstanbul için ilk kayıt olan “şakrak” (Pyrrhula pyrrhula) türünü mart ayının son haftası alanda sesini dinleyerek kayıt altına aldım. Her yıl yaklaşık 20 bin kadar kuçük orman kartalı ilkbahar döneminde görülüyor. Akbaba çok yoğun geçmiyor bu dönem 2 türden 3 akbaba gördüm, 2011 ilkbahar döneminde 70 bin kadar şahin saydık, bu sene 40 bin kadarı göç etti. Bahar geç geldi ve kuşlar da geç göçe başladı” diyor.
Ağustos ayı başında “leylek”lerin (Ciconia ciconia) dönüşü ile başlayan geri dönüş büyük ölçüde ekim ayı sonunda tamamlanıyor. Nesli tükenmeye yüz tutan yırtıcı kuşlar da Boğaz’da görülüyor, 2 metrelik kanat açıklıklarıyla şah kartalı, küçük akbaba, büyük orman kartalı bunlardan bazıları. Kuşların yolculuğu da 40 bin km.’yi buluyor. İlkbahar göçünde Afrika Rift Vadisi uzantısını takip ederek Hatay’a ulaşan göçmen kuşlar, kuzeydoğu ve kuzeybatı yönlerine doğru göçe devam ediyor. Kuşların bir kolu, Boğaziçi’ni geçerek Kuzey Avrupa’ya, diğer kol ise Artvin üzerinden Kafkaslar’a ve kuzeydeki üreme alanlarına ulaşıyor.
İSVEÇ’TEN ŞAH KARTALINI İZLEMEYE GELDİLER
İLKBAHARDA SARIYER SONBAHARDA ÇAMLICA
Leylek ve şahin gibi büyük kanatlı kuşlar, sıcak hava akımlarını kullanarak kanat çırpmadan süzülerek uçabiliyor. Yılda iki kez Türkiye’den geçen kuşların sayısı, yırtıcılar ve ötücüler olmak üzere toplam 1 milyondan fazla. Kartal, leylek ve şahin türleri Mart sonundan Haziran başına kadar Sarıyer sırtlarından, Eylül ve Kasım arasında ise, Çamlıca tepelerinden gözlemlenebiliyor.
