Gazete Vatan Logo

İran ambargosu ‘transit’ geçmez

ABD’nin İran’a yaptırımları, iş dünyasını tedirgin etti. İKV Başkanı Zeytinoğlu, “Türkiye İran’ın en önemli ticaret ortağı ve Orta Asya ile Körfez’e ulaşımda ana transit ülke” dedi.

İran ambargosu ‘transit’ geçmez

ABD Başkanı Donald Trump, ülkesini çektiği nükleer anlaşma çerçevesinde askıya alınan İran yaptırımlarının ilk bölümünü yeniden uygulamaya başladı. İran’ın ABD dolarına erişimini, devlet tahvili satmasını, altın ve diğer değerli madenler ile çelik, alüminyum, kömür gibi metallerle ticaret yapmasını ve yolcu uçağı ya da parçalarını ithal etmesini engelleyen yaptırım paketi Washington saati ile 00.01 itibarıyla resmen yürürlüğe girdi.

Ekonomiye zarar verir

ABD ile İran arasında yaşanan yaptırım krizi, Türkiye’nin ticaretini tehdit ediyor. İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, İran’ın Türkiye’nin en önemli bölgesel ticaret ortaklarından biri olmasının yanı sıra Türkiye’nin Orta Asya ticareti ve Körfez ülkelerine ulaşımında ana transit ülke konumunda olduğunu belirterek, “İran’a uygulanacak yaptırımların Türkiye ekonomisine vereceği zararı endişeyle karşılıyoruz” değerlendirmesini yaptı.

Türkiye’nin Orta Asya ticaretinde ve Zeytinoğlu; yeniden uygulanmaya başlanacak yaptırımların Türkiye açısından kritik önemde olduğunu ve söz konusu yaptırımların Türk iş dünyasını zora sokacağını söyledi. İran’ın Türkiye’nin en önemli bölgesel ticaret ortaklarından ve önemli enerji tedarikçilerinden olduğunu da vurgulayan Zeytinoğlu, şu uyarıları yaptı: “Yaptırımların Türkiye ekonomisine vereceği zararı endişeyle karşılıyoruz. Geçmişte, Irak ve İran’a uygulanan benzer yaptırımlardan en büyük zararı Türkiye gördü. Benzer bir durum yaşamak istemiyoruz. Uygulamaya koyulabilecek yaptırımlardan ülkemizin zarar görmemesi amacıyla gerekli çalışmaların ilgili kurumlarımızca yürütülmesi gerekiyor.”

Haberin Devamı

AB’ye sıçrayacak

Ayhan Zeytinoğlu ayrıca Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya gibi AB ülkelerinin ve özel şirketlerin İran ile yaptıkları ticari anlaşmaların değerinin 600 milyar dolara yakın olduğuna işaret etti. Zeytinoğlu, “Küresel şirketlerin İran ile kurmuş olduğu ilişkiler, geçici olmayıp çok yönlü çıkarlara dayanıyor. Bu bakımdan Trump’ın İran politikasının, başta AB olmak üzere, uluslararası alanda beklenen desteği görmesi oldukça zor” diye konuştu.

Haberin Devamı

Esas kriz enerjide
Enerji sektörünü de kapsayan ikinci bölümü 5 Kasım’da yürürlüğe girecek yaptırımların, son aylarda krizin eşiğine gelen İran ekonomisine büyük zarar vereceği belirtiliyor. İran Çalışma Bakanı Ali Rebii, yaptırımlar nedeniyle yaklaşık 1 milyon İranlının işsiz kalabileceğini belirterek, ABD’nin tek taraflı bu adımının ülkesine büyük maliyeti olacağına işaret etti. Washington yönetimi, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı müttefiklerinin İran’dan petrol ithalatını Kasım’a kadar durdurmasını istedi. Türkiye, Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore ile birlikte İran’dan petrol ithalatı yapan başlıca devletler arasında yer alıyor. Türkiye yıllık ham petrol ihtiyacının yüzde 50’sini İran’dan yaptığı ithalat ile karşılıyor. Buna göre 2017’deTürkiye’nin yurt dışından ithal ettiği 25.7 milyon ton ham petrolün 11.4 milyon tonu İran’dan alındı.
İran’la iş yapan ABD ile yapamaz
ABD Başkanı Donald Trump, yaptırımlara tamamen uyulmasını sağlamaya kararlı olduklarını ve İran’la ilişkilerini sonlandırmayanların ciddi sonuçlarla karşı karşıya kalacağını vurguladı.
İran’la yapılan nükleer anlaşmayı felaket olarak tanımlayan ve ayrılma kararını savunan Trump, şunları kaydetti:
“Birçok uluslararası firmanın, İran pazarından ayrılacaklarını açıklamalarından memnuniyet duyuyorum. Bazı ülkeler de İran’dan ham petrol ithalatını azaltacaklarını veya durduracaklarını açıkladılar. Biz bütün ulusları, İran rejiminin ya tehditkar ve istikrarsızlaştırıcı faaliyetlerini değiştirerek küresel ekonomiyle yeniden bütünleşmek ya da ekonomik izolasyon yolunda devam etmek seçenekleriyle karşı karşıya olduğunu ortaya koyacak adımlar atmaya davet ediyoruz.”
Trump, selefi Barack Obama tarafından 2015 yılında İngiltere, Almanya, Fransa, Rusya ve Çin ile beraber imzalanan nükleer anlaşmadan ABD’yi 8 Mayıs’ta çekmişti.

Haberin Devamı