İngiltere'de Brexit raporu parlamentoya sunuldu

Hükümetin, Brexit müzakerelerindeki önceliklerini, hedeflerini ve Brexit sonrasına ilişkin vizyonunu içeren raporu parlamentonun alt kanadı Avam Kamarasına sunuldu.

Başbakanlıktan yapılan açıklamada raporun AB ile "yeni, olumlu ve yapıcı bir ortaklık planı" hakkında olduğu belirtildi.

Brexit müzakerelerinde İngiltere ve AB’nin çıkarlarına uygun bir sonucun hedefleneceği kaydedilen açıklamada, "Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması ve yeni ortaklığı" başlığını taşıyan raporun da bunu gözeterek hazırlandığı kaydedildi.

"Beyaz belge"

İngiliz siyaset jargonunda "Beyaz belge" diye adlandırılan bu tür raporlar, oylamaya sunulacak yasa tasarılarının tartışılmasına elverecek ayrıntılı bir politika belgesi niteliği taşıyor.

"Beyaz belge", parlamentoda ilk oylaması dün akşam yapılan ve Brexit sürecini resmen başlatacak 50. maddenin işletilmesi yetkisini milletvekillerinden hükümete devretmeyi öngören yasa tasarısına ilişkin tartışmalara zemin teşkil etmesi için muhalefet tarafında talep edilmişti.

Bugün parlamentoya sunulan 75 sayfalık "Beyaz Belge," Başbakan Theresa May’in 17 Ocak’ta açıkladığı Brexit’e ilişkin 12 maddelik planı temel alıyor.

Ancak hükümetin, müzakere sürecinde İngiltere’nin elini zayıflatabileceği gerekçesiyle muhalefetin "daha fazla ayrıntı" talebini yine yerine getirmediği görüldü.

İki tarafın da çıkarları gözetilecek

Hazırlanan belgede İngiltere ile AB’nin Brexit sonrasında kuracağı yeni stratejik ortaklığın iki taraf için de önemi bazı ekonomik verilerle ortaya konuldu.

İngiltere’nin AB’ye 2015’deki mal ve hizmet ihracatının 230 milyar sterlin, AB’nin İngiltere’ye ihracatının ise 290 milyar sterlin olduğu vurgulanan "Beyaz belge"de, iki taraf arasında yeni bir serbest ticaret anlaşmasının yapılmasının önemi vurgulandı.

Yapılacak bir serbest ticaret anlaşması için iki tarafın halihazırda ortak pazarın kurallar çerçevesi içinde yer alıyor olmasının eşsiz bir avantaj sağlayacağının da altı çizildi.

AB kanunları iç hukuka aktarılacak

"Beyaz belge"de yer verilen önemli ayrıntılardan biri AB kanunlarının İngiltere’nin iç hukukuna aktarılma süreciyle ilgili oldu. Hükümetin bu konuda müstakil bir rapor hazırlayacağı belirtilirken, "pratik ve uygun görüldüğü" yerlerde ve konularda AB kanunlarının İngiltere’nin iç hukuku haline getirileceği vurgulandı. Ancak Brexit’i müteakip İngiltere’nin Avrupa Adalet Divanı’nın yetki alanı dışında kalacağının da altı çizildi.

"Beyaz belge"de Isle of Man, Channel Islands ve Cebelitarık gibi deniz aşırı İngiliz topraklarının AB ile mevcut "özel" ilişkilerinin korunmasına dikkat edileceği vurgulandı.

Belgede AB üyesi İrlanda ile İngiltere arasındaki ortak seyahat alanı ile derin ekonomik ilişkilerin Brexit sonrasında muhafaza edilip daha ileriye taşınması için de çalışılacağı vurgulandı.

İrlanda ile Kuzey İrlanda arasındaki "mümkün mertebe engelsiz" bir sınırın korunacağı belirtilen belgede, bunun İngiltere’nin sınır kontrol sisteminin bütünlüğüne zarar vermeden yapılacağı kaydedildi.

İngiltere’de çalışan AB üyesi diğer ülkelerin vatandaşlarının ve AB ülkelerindeki İngiliz vatandaşlarının Brexit sonrasındaki durumlarına da değinilen belgede, bu konudaki değişikliklerin belirlenecek bir geçiş süreciyle hayata geçirilebileceğini sinyali verildi.

50. madde yasası

Hükümete Lizbon Anlaşmasının 50. maddesini işleterek Brexit sürecini resmen başlatma yetkisi verilmesini öngören yasa tasarısı dün parlamentoda 114'e karşı 498 oyla kabul edilmişti.

Tasarının komisyon, 3. tur görüşmeler Lordlar Kamarası ve Kraliçenin onayı aşamalarını geçtikten sonra mart ayı başında yasalaşması, hükümetin de Brexit sürecini aynı ay içinde başlatması öngörülüyor.

Bugün parlamentoya sunulan "beyaz belge," tasarıyla ilgili gelecek hafta yapılacak komisyon tartışmalarına temel olacak. Komisyon aşamasında, muhalefetin tasarıyla ilgili çok sayıda değişiklik önerisi getirerek hükümetin Brexit müzakerelerinde izleyeceği yolu şekillendirmeye çalışması bekleniyor.

Gözlemciler, hükümetin ortak pazar dahil omak üzere AB'den "sert" bir şekilde ayrılmasına karşı "yumuşak Brexitçilerin" 50. maddenin işletilmesini geciktirmeye ve AB ile bütün bağların kopmasını engellemeye çalışacağı değerlendirmesinde bulunuyor.

50. maddenin işletilmesinin ardından resmi olarak başlayacak müzakere süreciyle İngiltere 2 yıl içinde AB'den ayrılmış olacak.

İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'dan oluşan Birleşik Krallık'ta geçen yıl yapılan AB referandumunda halkın yüzde 52'si Brexit'ten yana oy kullanmıştı.