Hükümet çareyi buldu

Yeni teşvik sistemini tamamlayamayan hükümet, seçime giderken çareyi mevcut sistemin süresini uzatmakta buldu. Hükümet, Türkiye’yi 4 bölgeye ayırıp sektörel ve bölgesel destekler veren, 12 sektörde büyük yatırımları destekleyen mevcut teşvik sistemini bir yıl uzatma kararı aldı.

Hükümet, 1.5 yıldır Türkiye’yi 4 bölgeye ayırarak sektörel ve bölgesel destekler veren, 12 sektörde ise büyük yatırımları destekleyen teşvik sistemini 1 yıl daha uzatıyor. Yılbaşında süresi dolan teşvik sistemiyle ilgili kararını veren Hükümet, mevcut sistemi 31 Aralık 2011’e kadar uzatacak. Gerekli yasal düzenlemenin, halen Meclis’te görüşmeleri süren Torba Yasa Tasarısı’na eklenerek Meclis’ten geçirilmesi benimsendi.

Hükümetin bir yılı aşkın süre üzerinde çalıştığı bölgesel ve sektörel teşvik sistemi 2009 yılı ortasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanmıştı. Türkiye’yi sosyo-ekonomik gelişme düzeylerini esas alarak 4 bölgeye ayıran teşvik sistemi bu bölgelerin özelliklerine uygun olarak çeşitli sektörlere vergi ve prim destekleri vermişti. Teşvik sisteminde ayrıca 12 sektör belirlenerek bu sektörlerdeki büyük yatırımlara özel teşvikler getirilmişti. Teşvik paketi, bölgeler il bazında oluşturulduğu için gelişmiş bölge kapsamında yeralan bazı düşük gelirli ilçelere haksızlık yapıldığı eleştirileriyle karşılaşmıştı. Yeni teşvik sisteminin, bu olumsuzlukları düzelteceği öngörülüyordu. Ancak seçime gidildiği 2011 için Hükümet, yeni çalışmayı tamamlayamadı, tartışmalı bir konu olan yeni bölge tariflerinden de kaçındı. Bu yüzden mevcut teşvik sisteminde 1 yıllık bir uzatma yoluna gidildi.

Geçtiğimiz ay, Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, 2011 yılına ilişkin yeni teşvik sisteminin ne olacağına dönük bir soru üzerine, “Yeni teşvik sisteminin yıl sonuna kadar açıklanacağını” söylemişti. Ancak takvim sıkışınca hükümet, çareyi mevcut sistemin yürürlük tarihini uzatmakta buldu.

4 bölge değişmeyecek

Son gelişmeyle, Ağustos 2009 tarihinde uygulanmaya başlanan Teşvik Yasası kapsamında içinde bulundukları bölgelere göre yatırımcılar Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi destekleri başta olmak üzere tüm yatırım desteklerinden yararlanmaya 2011 yılında da devam edecek. Ancak 4 bölge tanımı değişmeyecek. Hükümet süresini uzattığı teşvik sistemiyle ilgili destek oranlarını Bakanlar Kurulu kararıyla belirleyebilecek. Bu nedenle Hükümetin, aynı sistem içinde teşvik ve destek oranlarında zaman içinde bazı küçük değişikliklere gidebileceği belirtiliyor.

Desteklere aynen devam edilecek

Bölgesel ve sektörel teşvik sistemi 4 bölgeye göre getirdiği desteklerin yanı sıra 12 sektörde de büyük yatırımlara destek öngörüyor. Ayrıca 1. ve 2. bölgeden 4. bölgeye gidecek taşınacak yatırımlar için de yasada belirlenmiş asgari yatırım tutarını gerçekleştirenlere özel teşvikler sıralanıyor. Son değişikliğe göre, 12 sektörde büyük yatırımlarda aranan asgari büyüklük miktarı örneğin ilaç üretiminde 100 milyon TL’den 150 milyon TL’ye çıkarılmıştı. Ayrıca sistemden yararlanacak yatırımcılar için 1. ve 2. bölgelerde 1 milyon TL, 3. ve 4. bölgelerde ise 500 bin TL tutarında asgari yatırım tutarı belirlenmişti. Teşvik sistemi kapsamında bölgelerine göre tüm yatırımlar, gümrük vergisi muafiyeti ile katma değer vergisi (KDV) istisnasından yararlanacak. Buna ilave olarak birinci ve ikinci bölgelerde vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, üçüncü ve dördüncü bölgelerde vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, faiz desteği desteklerinden yararlanmaya devam edecekler.

Türkiye’nin 4 teşvik bölgesi

1. BÖLGE: İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli

2. BÖLGE: Adana, Mersin, Aydın, Denizli, Muğla, Antalya, Isparta, Burdur, Balıkesir, Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç)

3. BÖLGE: Zonguldak, Karabük, Bartın, Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak, Konya, Karaman, Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Kayseri, Sivas, Yozgat, Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Samsun, Tokat, Çorum ve Amasya

4. BÖLGE: Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane, Kastamonu, Çankırı, Sinop, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Şanlıurfa, Diyarbakır, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan, Van, Muş, Bitlis, Hakkari, Çanakkale’nin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri

Tekstile destek Adana’da yatırımları canlandıracak

ADANA’da tekstil sektörüne sağlanan yatırım teşviki, sanayicileri umutlandırdı. 5 milyon TL üzerindeki dokuma yatırımları ile 15 milyon TL üzerindeki iplik yatırımlarının genel teşvik yatırımları kapsamına alınmasıyla 7 yıldır komşu iller karşısında mağdur duruma düşen Adanalı sanayiciler, ilk kez rekabet koşullarını eşitledi. Adana Ticaret Borsası Başkanı Muammer Çalışkan, sağlanan teşvikle tekstil yatırımlarında yüzde 18’lik KDV, yüzde 3- 4’lük gümrük vergisi ile harçlardan muafiyet sağlandığını söyledi. Çalışkan, şunları söyledi: “Hiç teşvik almamamıza rağmen, bugün bile tekstilin üretimdeki payı Adana’da yüzde 35-40. Devlet Bakanımız Ali Babacan’ı geçen yıl ramazan ayında iftar yemeğine davet ettik. Adana’nın işsizlikte yüzde 26.5’le Türkiye birincisi olduğunu hatırlattık. ’Hazine’den hiçbir şey istemiyoruz, ne vergi indirimi yapın, ne ucuz elektrik verin, ne de istihdam üzerindeki payı alın’ dedik. Tek talebimiz yüzde 18’lik KDV’nin kaldırılmasıydı. Çünkü 50 milyon dolar yatırım yapacak birisi için 10 milyon dolar peşin para ödemek caydırıcı oluyor. Teşvik verilirse 220 milyon dolarlık yatırımın 2 yıl içinde yapılabileceğini ifade ettik. Babacan ’O zaman bunu bir gözden geçirelim’ dedi. Daha sonra bu teşvik 30 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayınlandı.”