Hapisten kaçış yok

İş dünyasında sıkıntılara yol açan karşılıksız çek ve iflas ertelemeye ilişkin düzenlemeler Meclis tatile girmeden çıkacak. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, ticari hayatla ilgili önemli bir değişikliğin yakında hayata geçeceğini söyledi. Tüfenkci ödenmeyen çeke hapis cezası uygulamasının yeniden başlayacağını belirtti. Bülent Tüfenkci CNN Türk’te katıldığı canlı yayında, ödenmeyen çek için 6 ay ile 1 yıl arası hapis cezası verileceğini ve cezanın ertelenmeyeceğini söyledi. Tüfenkci, Meclis tatile girmeden gerekli düzenlemenin maliye paketi ile birlikte yasalaşacağını kaydetti.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, iflas erteleme düzenlemesine de son şeklinin verildiğini belirterek, en kısa zamanda TBMM’ye sevk edilip tatilden önce yürürlüğe girecekğini duyurdu.

2009: Karşılıksız çek vermekten mahkum olanlar, taraflar anlaşırsa cezanın infazından kurtuldu.

2012: Karşılıksız çek yazanlara hapis cezası getiren 27 yıllık uygulama kaldırıldı. 1.500 mahkum salıverildi.

2016: Bir yaptırımı olmadığı için iş dünyasının kabul etmeye yanaşmadığı çekte eski usule geri dönülüyor. 6 aydan 1 yıla kadar hapis geliyor.

İnfazın ertelenmesi işe yaramadı

Çek Yasası’nda 2009 yılı sonunda yapılan düzenlemeye göre, tarafların anlaşması halinde karşılıksız çek verme suçundan mahkum olanların cezasının infazı ertelenebiliyor veya durdurulabiliyordu. Karşılıksız çek verenlere ödemek için zaman kazandıran düzenleme suistimaller nedeniyle bekleneni verememişti. Bu kez Çek Yasası’nda Şubat 2012’de yapılan değişiklikle karşılıksız çek yazanlara hapis cezası getiren 27 yıllık uygulama kaldırılırken, 1.500 mahkumun da tahliyesi sağlanmıştı. Ancak hapis cezasının kaldırılmasının ardından durumun istismar edilmesi üzerine, iş dünyasında çeke güven azalırken, bir yaptırımı olmadığı için kimse çek almaya yanaşmıyordu.

İlk 5 ayda 11 milyar liralık çek karşılıksız çıktı

Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, yılın ilk 5 ayında bankalara ibraz edilen çeklerin sayısı geçen yıla göre yüzde 6 artarak 9 milyon adet oldu. Çeklerin parasal tutarı yüzde 14 artışla 285 milyar liraya ulaştı. Aynı dönemde, parasal tutarı 11 milyar lirayı bulan 320 bin adet çek için karşılıksız işlemi yapıldı. Geçen yılın aynı dönemine göre karşılıksız çeklerin adedinde yüzde 16, tutarında yüzde 3 artış yaşandı. Aynı dönemde karşılıksız işlemi yapılan 1.5 milyar lira tutarındaki 51 bin adet çek daha sonra ödendi. Mayıs ayında, tutar ve adet olarak en fazla karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bulunduğu illerde İstanbul başı çekti. Tutarda bu ili sırasıyla Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa izledi. Bankalar Birliği verilerine göre, karşılıksız çek tutarı 2015’te 27,4 milyar liraya ulaşırken, 775 bine çeke karşılıksız işlemi yapılmıştı.